* Những cuộc điện đàm cuối cùng - Máy bay tiến vào không phận Hi Lạp với “các phi công chết cóng”

Phóng to

Đội cứu hộ đến hiện trường nơi có phần đuôi của chiếc máy bay

TT - 12g20 hôm qua (giờ địa phương, khoảng 16g20 giờ VN), chiếc Boeing 737 của Hãng hàng không Helios (Cyprus) trong chuyến bay HCY 522 mang theo 121 người (115 hành khách cùng sáu thành viên phi hành đoàn) đã rơi ở vùng Kalamos, cách thủ đô Athens của Hi Lạp 30km về phía đông bắc, sau khi va vào núi.

Trong lúc chuẩn bị đáp xuống sân bay quốc tế Athens (khởi hành từ Larnaca ở Cyprus), chiếc máy bay đã mất liên lạc với đài kiểm soát không lưu. Vì thế nhà chức trách Hi Lạp lập tức cho hai máy bay F-16 lên hộ tống chiếc máy bay chở khách.

Hỏng hóc kỹ thuật hay khủng bố?

Ngay sau khi tai nạn xảy ra, các thông tin đầu tiên làm người ta liên tưởng tới một vụ khủng bố hoặc không tặc. Reuters dẫn tin Bộ Quốc phòng Hi Lạp nói phi công của một chiếc F-16 kể lại rằng đã không thấy bóng dáng của cơ trưởng chiếc máy bay chở khách trong buồng lái vài phút trước khi máy bay rơi. Ngoài ra, viên phi công phụ của chiếc máy bay chở khách dường như cũng đã gục xuống ghế bất tỉnh.

Ở gần hiện trường nhân chứng Dimitris Karezas thuật lại: "Tôi thấy chiếc máy bay tiến đến. Tôi biết tình hình nghiêm trọng hoặc máy bay này thuộc loại VIP vì có hai máy bay chiến đấu đi kèm". Hai hoặc ba phút sau, ông Karezas nghe một tiếng nổ lớn. Hãng tin RIA dẫn kênh truyền hình Hi Lạp Alter nói một phi công lái máy bay chiến đấu tháp tùng chiếc máy bay hành khách kể đã thấy "một người đàn ông mang mặt nạ" trong buồng lái của phi công.

Tuy nhiên, vài giờ sau đó Lenta (Nga) dẫn tin kênh truyền hình Alpha (Hi Lạp) cho biết viên phi công có thông báo với trạm không lưu về việc hỏng hóc trong hệ thống điều hòa không khí của máy bay trước khi liên lạc bị cắt. Reuters dẫn lời các quan chức sân bay Larcana (Cyprus) - nơi chuyến bay HCY 522 cất cánh vào 9 giờ sáng và mất liên lạc vào 10g37 (giờ địa phương) - nói có thể phi công bất tỉnh do việc hạ áp suất trong buồng lái.

Các chuyên gia phát biểu trên đài Alpha dự đoán do hệ thống điều hòa bị hỏng, những người trên máy bay đã phải chịu đựng một nhiệt độ cực thấp, ngang với ở vùng cực (máy bay đang ở độ cao ở -50⁰C). Ở độ cao này, phi công về mặt thể lý không thể nhanh chóng hạ độ cao.

Alpha cũng cho biết thông tin về việc hỏng hệ thống điều hòa đã được báo khi máy bay còn ở Lacarna, nên nhiều khả năng máy bay đã tiến vào không phận Athens "với các phi công chết cứng". Bởi vào 10g37 (giờ địa phương, 15g37 giờ VN) máy bay đã không đáp lại các tín hiệu từ mặt đất.

Về chi tiết "người mang mặt nạ trong buồng lái", các chuyên gia trên đài Alpha giả định các phi công thấy không phải là "người đàn ông mang mặt nạ" mà có thể là "mặt nạ oxy", càng chứng tỏ việc máy bay bị hạ áp suất đột ngột do hỏng hóc trong hệ thống điều hòa.

Đến tối qua đài truyền thanh Hi Lạp Net dẫn lời các quan chức Athens đưa thêm giả thiết: tai nạn xảy ra do buồng lái bị hở và máy bay đã ở trong tình trạng hỏng hóc trong 45 phút trước khi rơi. Các nguồn tin cũng cho biết hệ thống điều hòa mới được sửa không lâu trước khi máy bay cất cánh, mặc dù chiếc máy bay mới sản xuất hai năm trước.

Kieran Daly, biên tập viên của Air Transport Intelligence, cho rằng có rất nhiều cách để giải quyết việc thiếu oxy. Cũng có nhiều hệ thống cảnh báo giúp đội bay nắm được vấn đề. Căn cứ vào thông điệp từ các hành khách, "có vẻ như oxy hoàn toàn không luân chuyển trong khoang máy bay lẫn trong buồng lái". Daniel Holtgen, người phát ngôn của Cơ quan An toàn hàng không châu Âu, trụ sở ở Cologne (Đức), cũng khẳng định chỉ việc hạ thấp áp suất thôi khó lòng gây ra tai nạn. "Hẳn là còn những yếu tố khác".

"Lời vĩnh biệt lạnh giá"

Reuters dẫn tin Đài truyền hình Hi Lạp cho biết một hành khách đã gửi tin nhắn SMS về cho người thân viết: "(Mặt) phi công xanh tái. Vĩnh biệt. Chúng tôi lạnh cóng". Trong khi đó, Hãng tin Nga RIA dẫn kênh truyền hình Alter (Hi Lạp) nói một trong các hành khách chuyến bay vài phút trước tai họa đã điện thoại cho anh mình dưới mặt đất: "Anh, ở đây rất lạnh. Tất cả quanh em đều bất tỉnh. Một phi công chết, một hôn mê. Em đang cố gắng để không ngất đi. Chúc mạnh khỏe..." - phát thanh viên đọc lại lời điện đàm.

Nhà chức trách Hi Lạp đã tung ra lực lượng cứu hộ, cảnh sát, trực thăng... nhanh chóng đến hiện trường, một vùng núi nhiều bụi cây hiểm trở và không có cư dân. Thủ tướng Hi Lạp Costas Karamanlis đã bỏ dở kỳ nghỉ trên đảo Tinos để trở về Athens. Tổng thống Hi Lạp Tassos Papadopoulos ngay lập tức bay đi Larnaca, nơi họ hàng, người thân của hành khách đang lo âu tụ tập quanh văn phòng Hãng Helios. Trong khi đó, tại Prague, nơi chiếc máy bay dự kiến hạ cánh (trong số 115 hành khách, có 59 người lớn và tám trẻ em bay đi Athens, số còn lại sẽ bay tiếp về Prague), màn hình đơn giản hiện chữ “delayed”.

Người phát ngôn của cảnh sát Hi Lạp nói “không có thông tin gì về bất kỳ người sống sót nào”. Các máy bay cứu hộ bay lượn trên vùng máy bay rơi nói đã thấy các mảnh vụn của chiếc máy bay lâm nạn, thi thể hành khách và khói bốc lên, "nhưng không thấy một vật thể nào chuyển động". Đại sứ quán các nước tại Hi Lạp đang tìm công dân của mình trong danh sách các hành khách trên chuyến bay. Theo truyền hình Hi Lạp, 110 hành khách trên máy bay là công dân nước này.

Helios Airways là hãng hàng không tư nhân đầu tiên của Cyprus, thành lập năm 1999.

Trong quá khứ, các máy bay của Hãng Helios cũng từng gặp vấn đề. Tháng 12-2003, ba hành khách của hãng phải cấp cứu sau khi buồng lái bị giảm áp suất phải hạ cánh khẩn cấp tại Lacarna. Tháng 9-2003, một máy bay Helios bị trục trặc động cơ, phải chuyển hướng sang Rhodes và hạ cánh an toàn.