Đảo chính quân sự ở dinh tổng thống Mali

Phóng to

Một binh sĩ của lực lượng đảo chính đang hôi của từ dinh tổng thống ở thủ đô Bamako - Ảnh: AP

Đại sứ quán Mỹ tại Mali đã ra một tuyên bố bác bỏ các tin đồn rằng ông Toure - người chỉ còn một tháng nữa là sẽ rời cương vị sau khi kết thúc một thập kỷ nắm quyền, đang tìm cách tị nạn trong tòa đại sứ.

Các binh sĩ nói họ lật đổ chính phủ vì ông Toure không thể giải quyết vấn đề người thuộc các sắc tộc thiểu số nổi loạn ở miền bắc đất nước kể từ tháng 1. Hàng chục nghìn thường dân đã phải đi tị nạn và rất nhiều binh sĩ thiệt mạng khi được cử đi trấn áp lực lượng ly khai.

Cuộc đảo chính bắt đầu vào ngày 21-3 sau khi các binh sĩ trẻ tuổi nổi loạn ở một doanh trại quân đội gần thủ đô. Bạo động lan nhanh tới các trại lính khác và đến tối binh lính đã bao vây đài truyền hình quốc gia.

Amadou Konare, một người phát ngôn của lực lượng tiến hành đảo chính, yêu cầu người dân trở lại làm việc bình thường vào hôm nay 23-3, nhưng chưa cho biết khi nào sẽ mở cửa biên giới trở lại.

Năm 1991, chính Tổng thống Toure dẫn đầu một cuộc đảo chính quân sự lật đổ nền độc tài ở quốc gia Tây Phi này. Ông Toure lên làm tổng thống từ năm 2002 và tái cử năm 2007. Các nước như Mỹ và Pháp, mẫu quốc của Mali thời thuộc địa, đều lên tiếng chỉ trích vụ đảo chính.

Từ Paris, Bộ trưởng ngoại giao Pháp Alain Juppe nói trong một tuyên bố rằng Pháp “lên án mạnh mẽ nhất việc lật đổ một cách bạo lực trật tự được hiến pháp bảo vệ. Pháp kêu gọi vãn hồi hiệu lực của hiến pháp và pháp luật tại Mali, tôn trọng nhân quyền và các quyền tự do cơ bản, đặc biệt là cá nhân Tổng thống Amadou Toumani Toure”.

Ông Juppe nói Pháp sẽ ngừng mọi hợp tác với chính quyền Mali, trừ các hỗ trợ lương thực và viện trợ chống khủng bố. Có gần 4.500 công dân Pháp đăng ký lưu trú tại Mali tại đại sứ quán nước này ở thủ đô Bamako, theo Bộ Ngoại giao Pháp.

Từ Anh, Bộ trưởng phụ trách châu Phi Henry Billingham nói Anh lên án “bất cứ hành động nào làm xói mòn các giá trị dân chủ và hiến pháp Mali”. Chủ tịch Liên minh châu Phi Jean Ping và Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon cũng lên án vụ đảo chính.

Mỹ kêu gọi “phục hồi các quy định hiến pháp ở Mali, bao gồm quản lý về mặt dân sự với các lực lượng vũ trang và tôn trọng các định chế và truyền thống dân chủ của đất nước”. Trước đó, Mỹ từng ca ngợi Mali là một trong những nền dân chủ điển hình nhất ở châu Phi.