Kỷ niệm thời cắp sách đến trường qua văn chương, thơ phú... mãi mãi là hồi ức đẹp đẽ và trong sáng. Những câu chuyện “ôn cố tri tân” về mái trường xưa yêu dấu, về thầy cô kính yêu luôn dạt dào cảm xúc, lay động lòng người. Đôi khi, đó còn là hành trang quý báu theo suốt chặng đường đời tiếp theo của mỗi người. Nhưng dù thế nào, có lẽ cũng chẳng khỏa lấp hết bao ưu tư của những ai tâm huyết với nền giáo dục nước nhà.

Ngay mùa tuyển sinh đại học 2011 đã có thông tin cảnh báo về điểm chuẩn đầu vào các ngành sư phạm quá thấp. Điểm chuẩn ngang bằng điểm sàn. Thậm chí có nơi không đủ số lượng tuyển, đành phải “vét” cả nguyện vọng 2. Vì vậy mới có trường hợp “một thí sinh trúng tuyển ngành sư phạm lịch sử với điểm thi sử chỉ có 0,5 điểm” (Pháp Luật VN 19-10-2011). Ngay cả những ngành sư phạm thuộc khối tự nhiên (hóa, lý, sinh) cũng chẳng khá hơn, tổng điểm chuẩn cỡ 13,5 là đậu (Pháp Luật VN). Hiện tượng ấy đã bộc lộ rõ một điều là các học sinh giỏi giờ đây chẳng mặn mà gì với ngành sư phạm, mà theo cách gọi nôm na đến đau lòng là “chuột chạy cùng sào mới vào sư phạm”.

Lý giải nguyên nhân đáng báo động này. Các nhà quản lý thuộc các trường đại học, sở giáo dục - đào tạo ở địa phương khẳng định rằng do chính sách tiền lương, chế độ đãi ngộ dành cho giáo viên quá thấp so với mặt bằng chung. Chẳng hạn, “sau năm năm ra trường, sinh viên ngành tài chính, kế toán... có thể ở mức 8-10 triệu đồng/tháng thì sinh viên sư phạm chỉ khoảng 3-4 triệu đồng” (Lao Động 16-8-2011). Ngoài ra, do tình trạng tuyển sinh ồ ạt, thiếu khảo sát thực tế dẫn đến nhu cầu giáo viên đã bão hòa. Vì vậy, số lượng cử nhân sư phạm ra trường thất nghiệp tồn đọng không ít.

Từ đó, các chuyên gia giáo dục nhắc nhở đến một hệ lụy nguy hiểm: các dự án đổi mới trong ngành giáo dục sẽ không bao giờ thực hiện được hoặc hiệu quả không cao, nếu chất lượng tuyển sinh sư phạm quá kém. Không có thầy giỏi, làm sao có trò giỏi. Và như vậy giáo dục Việt Nam cứ mãi loay hoay tìm hướng ra.

Chúng ta đã xác định giáo dục là nền tảng phát triển bền vững của đất nước. Vậy thì không lý do gì để chần chừ khi thực thi những hành động cấp thời nhằm thu hút người tài giỏi vào sư phạm. Có như thế, những người mang thiên chức “trồng người” cao cả mới thật sự tự hào với danh hiệu cao quý ấy!

Phóng to Áo Trắngsố 21 ra ngày 15/11/2011hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.