Crimea thay đổi ra sao khi gia nhập Nga?Lính Nga tấn công, chiếm căn cứ lính thủy đánh bộ Ukraine 8.000 lính Ukraine tình nguyện phục vụ quân đội Nga

Phóng to

Lính Nga giám sát việc đưa xe tăng của Ukraine rời khỏi Crimea. Với việc đổi mới, quân đội Nga đã có bộ mặt khác ở Crimea - Ảnh: Reuters

Ở Gruzia, hình ảnh khá phổ biến là cảnh xe quân sự của Nga chết máy giữa đường hành quân. Xe, phương tiện khí cụ của lính Nga bị coi là cũ kỹ. Năm đó, dù là chiến đấu với đối thủ nhỏ và trên phạm vi không lớn nhưng tình trạng xuống cấp của quân đội Nga thì có thể thấy rõ.

Theo giới quan sát, sau khi Liên Xô tan rã, quân đội Nga đã đi xuống nghiêm trọng cả về kỷ cương cũng như nguồn lực tài chính. Tình trạng say rượu trong quân ngũ khá phổ biến. Quân đội về chiến thuật bị coi là thiếu quyết đoán, còn binh lính trông giống như không đủ thể lực để chạy nổi một dặm chứ đừng nói là đủ sức chạy nhanh.

Nhưng ở Crimea, theo New York Times, sau quá trình cải tổ quân đội ở Nga, bao gồm cả thay đổi cách huấn luyện, trang bị khí cụ và đặc biệt là tăng lương cho lính, sự thay đổi có thể thấy rõ.

Chuyên nghiệp, tinh nhuệ hơn

Đội quân triển khai ở Crimea có tác phong chuyên nghiệp hơn hẳn các chiến dịch quân sự trước kia. Việc quân đội Nga nhanh chóng chiếm lĩnh các căn cứ chiến lược và bao vây các căn cứ quân sự của Ukraine tại Crimea cho thấy rõ khả năng triển khai nhanh thế nào của quân đội Nga hiện nay.

Theo New York Times, lực lượng ở Crimea có thể là lực lượng lính tinh nhuệ của quân đội Nga. Nhưng với các nhà quan sát, việc Kremlin đầu tư đã giúp quân đội Nga hồi sinh.

“Việc phát triển quân đội Nga giờ đi theo hai hướng lớn, trước hết là tăng cường lực lượng hạt nhân chiến lược, để đảm bảo là không nước nào dám tấn công nước Nga - Aleksandr Golts, một nhà phân tích quân sự độc lập ở Matxcơva, nói - Thứ hai, xây dựng những lực lượng có khả năng triển khai nhanh. Nhờ những cải cách này, Nga giờ có sức mạnh vượt trội hơn bất cứ nước nào trong các nước Liên Xô cũ”.

Một chuyên gia phương Tây chuyên phân tích về quân sự trong khu vực nói sự khác biệt là rất đáng kể. “Lần này họ chuyên nghiệp hơn rất nhiều. Điều đó thật ấn tượng” - chuyên gia này nói.

Cải cách quân đội được coi là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Vladimir Putin trong mấy năm gần đây khi ông chi thêm hàng tỉ USD cho quân đội. Quân đội là một trong vài lĩnh vực có ngân sách tăng mạnh - cùng với chi cho Olympic Sochi và World Cup 2018.

Kể từ đầu năm 2012, lương của hầu hết quân nhân đã tăng gần gấp ba, lên tới 700-1.150 USD/tháng cho các binh nhất và hạ sĩ - mức lương cao so với ở Nga. Kremlin cũng tăng các phúc lợi về nhà ở và học hành cho binh lính.

Việc tăng chi phí quân sự - dự kiến tăng lên 100 tỉ USD/năm vào năm 2016 so với 80 tỉ USD của năm nay - là một trong những lý do khiến Bộ trưởng tài chính Aleksei L. Kudrin, người từng giúp Nga vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008, quyết định rời khỏi chính phủ hồi năm 2011.

Tổng thống Putin vẫn luôn nhấn mạnh việc xây dựng lại quân đội là yếu tố chủ chốt cho tương lai của nước Nga. Theo chỉ đạo của ông, lần đầu tiên nước Nga mới đây đã đưa ra một chiến lược quân sự toàn diện, đa tầng, mục tiêu tham vọng với việc nâng cấp các hệ thống vũ khí và đưa toàn bộ các đơn vị quân sự luôn trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu thường trực.

Nâng cấp thiết bị

Việc nâng cấp có thể thấy rõ ở từng đơn vị nhỏ tại Crimea. Rất nhiều lính gác của Nga có hệ thống điện đàm mã hóa mới - thiết bị được lính Mỹ dùng từ lâu nhưng giờ mới được trang bị cho quân Nga. Các quan chức phương Tây nói việc trang bị thiết bị radio cho thấy các sĩ quan cấp dưới giờ có mức độ chủ động về chiến thuật hơn và quyền quyết định nhiều hơn - một thay đổi khiến các đơn vị quân đội linh hoạt, phản ứng nhanh và hiệu quả hơn.

Thiết bị điện đàm chỉ là một phần trong chiến lược lớn hơn của cải cách: thay thế toàn bộ thiết bị mà từng người lính mang theo. Chương trình có tên Ratnik (có nghĩa “chiến binh” trong tiếng Nga) bao gồm cung cấp mũ đội mới, áo giáp chống đạn, kính chống đạn, giáp gối, đồng phục, các thiết bị liên lạc và định vị cũng như kính nhìn vào ban đêm.

Ở trên đường, quân đội Nga cũng sử dụng các thiết bị chống điện tử mới như các trạm phá sóng Tigr-M và R-330Zh được triển khai để chặn các tín hiệu GPS và sóng điện thoại vệ tinh. Các xe quân sự của Nga triển khai trong chiến dịch lần này cũng có hình ảnh tương phản với xe xuất hiện tại cuộc chiến ở Gruzia hay Chechnya: xe trong tình trạng rất tốt với sơn và lốp xe mới.

Ông Khodaryonok cho rằng hiện đại hóa sẽ cần thời gian để có thể thực hiện trên toàn bộ lực lượng nhưng những gì đã được triển khai là rất ấn tượng.

“Thành tựu lớn nhất theo tôi là cách quản lý, điều hành - ông nói - Cách triển khai chiến dịch, tốc độ rồi sự bất ngờ của chiến dịch. Rồi không có thông tin nào bị lộ cả”.