* Nhiều phản ứng gay gắt sau hai cuộc không kích

Read this on Tuoitrenews.vn

Phóng to

Một lính đánh thuê châu Phi của quân chính phủ bị chết bởi máy bay chiến đấu Pháp tại phía tây thành phố Benghazi, Libya - Ảnh: AFP

Libya cho rằng họ đưa ra lệnh ngừng bắn trên cơ sở đã tính đến lời kêu gọi ngừng bắn của Liên đoàn Ả Rập (AL). “Lực lượng vũ trang Libya đã ra lệnh cho tất cả đơn vị quân đội đảm bảo một lệnh ngừng bắn từ 21g giờ địa phương” - người phát ngôn của quân Libya cho biết.

Mỹ và các nước đồng minh không tin vào tuyên bố này của quân đội Libya, đồng thời cáo buộc Tripoli là nói dối và ngay sau đó “lại nuốt lời” như ba ngày trước (18-3).

Ngay sau tuyên bố ngừng bắn của phía Libya, Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki Moon đã nhắc nhở Libya giữ lời hứa. “Lời hứa này phải được kiểm tra lại” - ông Ban Ki Moon nhấn mạnh. Ông cũng tuyên bố với AL rằng cộng đồng quốc tế cần phải có cùng tiếng nói, sau khi AL lên tiếng phản đối các cuộc không kích của liên quân là “quá đà”.

Trong khi đó, từ đêm 20 đến sáng 21-3, liên quân đã mở đợt không kích mới nhằm cắt đứt các đường tiếp tế hậu cần của quân Libya. “Các lực lượng của ông Gaddafi nằm rải rác từ Tripoli đến Benghazi (1.000km về phía đông), chúng tôi cố cắt đứt sự hỗ trợ về hậu cần” - từ ngày 21-3, đô đốc Mỹ Michael Mullen cho biết sau khi khẳng định vùng cấm bay đã được thiết lập.

Phóng to

Tòa nhà bị tên lửa đánh sập trong khu dinh thự của nhà lãnh đạo Muammar Gaddafi - Ảnh:AFP

Dinh thự của Gaddafi bị san bằng

Trong đêm 20-3, một tòa nhà trong khu dinh thự của ông Gaddafi ở Tripoli, được bảo vệ bằng súng phòng không, đã bị san bằng. Theo một quan chức quân sự của liên quân, tòa nhà này là nơi đặt một trung tâm “chỉ huy và kiểm soát” của lực lượng chính phủ Libya.

Theo ông Moussa Ibrahim - người phát ngôn Chính phủ Libya, tòa nhà này chỉ cách nơi ông Gaddafi tiếp khách thường xuyên 50m. Ông Ibrahim chỉ trích cuộc tấn công này và cho biết có hàng trăm người đang tụ tập trước dinh thự của ông Gaddafi cách nơi bị pháo kích khoảng 400m.

Ông cũng lên án “sự mâu thuẫn trong các phát biểu của phương Tây” khi họ tuyên bố bảo vệ dân thường nhưng vẫn đánh bom vào nơi mà họ biết dân thường đang có mặt và cho rằng cuộc không kích trên là vượt quá giới hạn.

Đài truyền hình nhà nước Libya cho biết có ít nhất 64 dân thường đã thiệt mạng và 150 người bị thương trong các cuộc tấn công của liên quân. Hiện chưa rõ tung tích của ông Gaddafi sau những trận không kích của liên quân.

Ngay lập tức, Mỹ đã bác bỏ cáo buộc tấn công dân thường hoặc ông Gaddafi của ông Moussa Ibrahim. “Tôi có thể đảm bảo ông ấy (Gaddafi) không nằm trong danh sách tấn công, chúng tôi không nhắm vào khu dinh thự của ông ta” - phó đô đốc Bill Gortney bác lại.

AFP dẫn nguồn tin trong liên quân Pháp - Anh - Mỹ nhấn mạnh “liên minh đang thực thi nghị quyết 1973 của Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, chúng tôi đang tiếp tục không kích vào những mục tiêu đe dọa trực tiếp đến nhân dân Libya và khả năng thực thi vùng cấm bay của chúng tôi”.

Cùng lúc, Bộ Quốc phòng Anh cho biết các máy bay chiến đấu Tornado của Anh trong đêm 20-3 đã không tấn công một mục tiêu do quan ngại có dân thường trong bán kính bắn phá. Các máy bay của không quân hoàng gia Anh đã tiếp cận được một mục tiêu nhưng quyết định không bắn do nhận được tin có nhiều dân thường sống trong khu vực trên - John Lorimer, người phát ngôn của quân đội Anh, nhấn mạnh.

Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Robert Gates cũng lên tiếng bác bỏ một cuộc không kích trực tiếp nhắm vào cá nhân ông Gaddafi. Các cuộc không kích không có mục tiêu là “đuổi cổ ông Gaddafi khỏi quyền lực” mà là “bảo vệ dân thường” - đô đốc Mullen nhấn mạnh.

Ông Gates cũng khẳng định Washington không nắm giữ “vị trí lãnh đạo” trong cuộc can thiệp vào Libya, các nước khác sẽ nắm giữ vai trò hàng đầu “trong những ngày tới”.

Qatar, quốc gia Ả Rập đầu tiên trong liên minh, cùng ngày cho biết sẽ đưa bốn máy bay chiến đấu tham gia chiến dịch lần này của liên minh chống Libya.

Ở phía đông của Libya, quân chính phủ Libya đã rút khỏi thành phố Ajdabia sau một tuần chiếm lại thành phố này từ tay phe nổi dậy, AFP cho biết, đồng thời khẳng định đã nhìn thấy hàng chục xe tăng của quân Libya bị tiêu hủy do các cuộc không kích dọc trên con đường nối liền hai thành phố. Lực lượng của ông Gaddafi cũng đã lùi xa thành phố Benghazi 100km.

Không kích đã “quá đà”

Các cuộc không kích liên tục đã gây nên nhiều phản ứng mạnh mẽ. AFP dẫn lời tổng thư ký AL Amr Moussa, người trước đó ủng hộ việc thiếp lập vùng cấm bay đối với Libya, đã lên tiếng cho rằng các cuộc không kích đã đi chệch mục tiêu là thiết lập vùng cấm bay và bảo vệ dân thường mà AL kỳ vọng.

Ông Moussa cho biết AL sẽ họp khẩn cấp về tình hình ở Libya hiện nay. Trong khi đó Nga một lần nữa kêu gọi liên quân chấm dứt sử dụng vũ lực bừa bãi vì có thể sát hại nhiều dân thường Libya. Thổ Nhĩ Kỳ cũng yêu cầu các nước khác trong NATO xem xét lại các kế hoạch can thiệp của liên quân vào Libya, bởi cho rằng các cuộc không kích của liên quân đã thay đổi mục tiêu là bảo vệ dân thường.