27/11/2006 08:56 GMT+7

Khuyến khích xã hội hóa giáo dục

Nhóm PV TTO
Nhóm PV TTO

TTO - 30 câu hỏi chất vấn đã được gửi đến Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân. Bộ trưởng đã tổng hợp lại thành 9 vấn đề lớn: Cải cách giáo dục, thiết bị dạy học, giải pháp ổn định SGK, thay thế các giáo viên không còn đáp ứng được điều kiện, chất lượng đào tạo từ xa, chất lượng học sinh giỏi, cuộc vận động nói không với tiêu cực trong thi cử, vấn đề nghiệm thu công trình dạy tiếng Việt cho học sinh miền núi...

3UWgmC5r.jpgPhóng to
Bộ trưởng Bộ Giáo dục - Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân - Ảnh: Việt Dũng
TTO - 30 câu hỏi chất vấn đã được gửi đến Bộ trưởng Bộ Giáo dục Đào tạo Nguyễn Thiện Nhân. Bộ trưởng đã tổng hợp lại thành 9 vấn đề lớn: Cải cách giáo dục, thiết bị dạy học, giải pháp ổn định SGK, thay thế các giáo viên không còn đáp ứng được điều kiện, chất lượng đào tạo từ xa, chất lượng học sinh giỏi, cuộc vận động nói không với tiêu cực trong thi cử, vấn đề nghiệm thu công trình dạy tiếng Việt cho học sinh miền núi...

- ĐB Nguyễn Lân Dũng (Đắc Nông) mở đầu phiên chất vấn: Một số giáo viên cho chúng tôi biết hiện nay HS THPT chỉ chủ trọng 3 môn thi ĐH. Nếu vẫn duy trì tình hình học tập như hiện nay, nếu thi thật nghiêm túc chỉ có 30-50% HS đạt điểm trung bình. Nếu đúng tỷ lệ thấp như vậy, Bộ trưởng sẽ xử lý ra sao?

Bộ trưởng khẳng định bộ chương trình SGK mới sẽ ổn định đến 10 năm. Chương trình THPT hiện nay có xứng đáng ổn định vậy không?

Vấn đề tự chủ của các trường ĐH, 7 đổi mới trong các trường ĐH. Tại sao Bộ chỉ duyệt tuyển sinh 500 SV của ĐH FPT trong khi họ cam kết trao học bổng, việc làm sau tốt nghiệp... Tại sao Bộ không cho trường này tuyển sinh nhiều đợt?

Bộ có đưa kế hoạch 100% giảng viên ĐH phải có trình độ tiến sĩ. Liệu mục tiêu đó có đạt được không trong khi gần 70% các giáo sư của chúng ta sẽ đến tuổi về hưu trong vòng 5 năm nữa?

Bộ trưởng Nguyển Thiện Nhân: Vừa qua chúng ta đặt vấn đề thi cử nghiêm túc. Vấn đề không phải ở chỗ tỷ lệ thi đậu PT là bao nhiêu, mà là các em sẽ được đào tạo thành người thế nào? Thực tế nếu các em không đạt mà cấp cho các em giấy tốt nghiệp thì các em không đủ khả năng để học một nghề, học làm người. Chúng tôi cho rằng thà các em học lại một năm còn hơn việc các em không làm được phép tính mà vẫn học lớp 6. Sau thi HK1 này, dựa vào tỷ lệ đạt được thì sẽ có lộ trình cụ thể để cùng giải quyết việc này.

Về giáo trình, đến 2006, Bộ sẽ ban hành chính sách về giáo trình. Năm tới, mỗi năm sẽ tổ chức hội nghị toàn quốc về SGK và giáo trình ĐH để từ đó xây dựng, điều chỉnh giáo trình. Nội dung chương trình hiện đang như vậy, sau đó sẽ có điều chỉnh tùy theo kết quả các hội nghị. Bộ bàn cách cải cách, Bộ GD&ĐT và NXB Giáo dục độc quyền xuất bản SGK thì không sai.

Vấn đề tự chủ của các trường ĐH. ĐH FPT, Thủ tướng cho phép thành lập ĐH FPT để đào tạo lực lượng kỹ sư Công nghệ thông tin. Bộ chưa ban hành chương trình khung cho ĐH FPT. 48 người trong danh sách giảng dạy ở FPT chưa từng dạy ĐH như vậy thì không ổn. Giáo dục đào tạo là đặc biệt, nên phải có cơ sở tối thiểu về điều kiện đào tạo, đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất... chứ không phải ai cũng mở được trường ĐH. Mở một trường ĐH phải có kiểm tra đủ điều kiện của Bộ mới được mở.

Chúng tôi vẫn giữ quyết tâm là các giảng viên đứng trên bục giảng trường ĐH phải có trình độ Tiến sĩ. Những người làm công tác khác có thể có trình độ thấp hơn, như thạc sĩ chẳng hạn. Sắp tới sẽ có quy chế trưởng khoa trong các ĐH phải là Tiến sĩ.

Chúng tôi sẽ có tờ trình Chính phủ đề nghị các Giáo sư có kinh nghiệm và còn sức khỏe vẫn tiếp tục tham gia công tác. Đây là vốn vô giá, không thể để phí khi các Giáo sư đến tuổi về hưu.

- ĐB Hoàng Văn Xim (Hà Tây): thí điểm phân ban không có ban cơ bản trong khi triển khai lại có. Đề nghị Bộ đánh giá chất lượng triển khai. Kết quả điều tra công đoàn ngành giáo dục cho biết chất lượng đồ dùng giáo dục không đáp ứng được yêu cầu. Nguyên nhân, trách nhiệm của Bộ và hướng giải quyết?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Chủ trương phân ban đã có từ những năm trước, lúc đầu có thí điểm ban Khoa học tự nhiên và Khoa học xã hội (thí điểm), lãnh đạo tiếp tục tạo điều kiện thêm sự lựa chọn nên có thêm Ban khoa học cơ bản. Như vậy hợp lý hơn. Chúng ta không có tỷ lệ chuẩn đưa ra mà để các HS tự lựa chọn.

Năm nay, Bộ Tài chính không duyệt giá thiết bị dạy học. Năm nay, Bộ Giáo dục chỉ nêu các tiêu chí yêu cầu của sản phẩm. Từng tỉnh đấu thầu, các tỉnh có chờ nhau nên xảy ra tình trạng chậm trong tổ chức đấu thầu thiết bị dạy học.

- Đại biểu Chu Quang Hòa (Hà Giang): Một trong những nguyên nhân dẫn đến tiêu cực và bệnh thành tích trong giáo dục là tổ chức loại hình giáo dục đào tạo. Cụ thể là ba vấn đề: thứ nhất, tổ chức các lớp ĐH tại chức, Bộ đã tổng kết đánh giá chất lượng các loại hình này chưa? Bộ trưởng suy nghĩ gì về loại hình này, tới đây xử lý ra sao loại hình này, vì hiện nay việc học ở hệ này có nhiều vấn đề cần bàn, học giả nhưng bằng thật?

Thứ hai, tổ chức các lớp dạy phổ cập tiểu học và THCS hiện không còn khả thi, có hướng giải quyết nào?

Và thứ ba, tổ chức các lớp ghép hai trình độ cho học sinh tiểu học vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc thiểu số có nên duy trì nữa không?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Chất lượng đào tạo tại chức ĐH đã triển khai nhiều năm. Xử lý như thế nào, làm thế nào nâng cao chất lượng, Bộ đang suy nghĩ lộ trình. Bộ đã làm nhiều hội thảo nhỏ và hè năm 2007 sẽ có hội nghị toàn quốc về chất lượng đào tạo giáo dục ĐH và sẽ bàn tới vấn đề này. Tổng số sinh viên hiện nay gần 50% là tại chức, đây là nguồn thu rất quan trọng đối với các trường. Chúng ta siết thì “ảnh hưởng đến nồi cơm”, vì vậy sắp tới sẽ đưa quy chế bàn về chất lượng. Bộ trưởng cũng xin cho phép suy nghĩ về lộ trình này.

Về tổ chức các lớp phổ cập, muốn học sinh nghèo, hoàn cảnh khó khăn biết chữ nên mới tổ chức học buổi tối. Nhu cầu chất lượng về thực tế và trình độ khác nhau. Do đó, nếu vì học trò, không vì thành tích sẽ tốt hơn.

Về vấn đề các lớp vùng sâu vùng xa, giải pháp bắt buộc phải cho một lớp dạy nhiều trình độ. Cá nhân Bộ trưởng chưa ghi nhận, nên sẽ mắc nợ đại biểu Hòa.

- ĐB Nguyễn Thị Thanh Bình (Bình Định): Chủ trương tự chủ hóa cho các trường ĐH và quản lý chất lượng các trường ĐH, CĐ công lập tôi rất quan tâm. Việc chủ trương cho các trường tự chủ tuyển sinh không tổ chức kỳ thi tuyển sinh ĐH có yên tâm không?

Bộ giao cho các trường tự bổ nhiệm GS, PGS, Bộ có cách quản lý thế nào về việc này?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Tháng giêng 2007, sẽ bàn với các trường, sở và phụ huynh ủng hộ thì sẽ quyết định thực hiện bỏ kỳ thi tuyển sinh ĐH hay không.

Vấn đề giao cho các trường tự bổ nhiệm GS, PGS sẽ được thực hiện.

Có hai chặng, nhà trường bổ nhiệm và nhà nước xét. Không phải trường nào cũng được bổ nhiệm GS, PGS. Trường nào có đủ số giáo sư nhất định mới được bổ nhiệm GS, PGS.

ĐB Nguyễn Thị Thanh Bình (Bình Định) tiếp tục lưu ý Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Tôi hoàn toàn đồng ý giảm kỳ thi ĐH của Bộ, tuy nhiên tôi băn khoăn lộ trình trước năm 2009, chất lượng giáo dục hiện nay thì chưa thể yên tâm được. Bộ chưa có công cụ đánh giá chất lượng học sinh sẽ không công bằng... Bộ cần cân nhắc lại lộ trình thực hiện bỏ kỳ thi ĐH.

- Đại biểu Trần Đắc Sửu (Hải Phòng): Có nên dạy thêm học thêm không, có nước nào dạy thêm học thêm như VN không? Việc dạy thêm có làm mất tính tự chủ, sáng tạo của học sinh? Bộ trưởng cho biết khi nào giáo viên đại học có phòng làm việc như các nước và làm việc 8 giờ/ngày?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân đọc một loạt con số thống kê: hiện nay Brazil có 50% học thêm, giảm thiểu lưu ban; Campuachia có 60% học sinh thành phố học thêm; Hong Kong học sinh THPT 41% học thêm; Nhật Bản có 70% học thêm trước khi tốt nghiệp THPT; Hàn Quốc 59% học sinh THPT học thêm, Singapore bậc Trung học 30%, tiểu học 49%...

Bản thân dạy thêm học thêm không xấu, vấn đề là động cơ dạy làm gì, dạy như thế nào? Dạy thêm học thêm là sự hòa thuận hai bên, không có sức ép. Dạy để học sinh học tốt hơn là điều tốt, nhưng dạy để cố ý phân biệt đối xử, phân biệt cơ hội tiếp cận kiến thức giữa học sinh này với học sinh kia là điều xấu. Vì vậy không nên kết luận là xấu mà phải biết tổ chức thế nào.

Luật Giáo dục 2005 có cấm giáo dục dạy thêm học thêm để thu tiền, đồng thời sẽ phạt tiền nếu dạy thêm học thêm trái phép. Hiện nay Bộ đang soạn hướng dẫn để lấy ý kiến. Và Bộ trưởng cho biết, trách nhiệm dạy thêm học thêm là của các tỉnh, thành và chính Hội đồng nhân dân quyết định, đây là quyền hạn và trách nhiệm của địa phương.

* Sáng nay (27-11), Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Thiện Nhân tiếp tục đăng đàn trả lời chất vấn của các ĐB QH

- ĐB Nguyễn Minh Thuyết (Lạng Sơn): Xin chất vấn ba vấn đề:

+ Vấn đề tuyển sinh thẳng vào ĐH. Theo dự kiến chỉ tuyển thẳng những thí sinh đạt giải quốc tế, đã cân nhắc đến HS khối ngành nhân văn, vì khối ngành này HS không có điều kiện đi thi quốc tế?

+ Vấn đề thực nghiệm tại liệu giáo khoa mới ở khu vực miền núi: đã đưa vào giảng dạy, có đúng quy định với Luật giáo dục không, dự kiến sẽ triển khai ở 5 tỉnh miền núi với hơn 3.700 HS? Bộ trưởng có biết tình hình đưa rất nhiều trường đưa những tài liệu tạm gọi là sách nâng cao, gây quá tải cho HS?

Duyệt một đề tài cho Trung tâm công nghệ giáo dục như vậy có lãng phí tiền bạc không? Quy trình nghiệm thu này theo Bộ trưởng là bình thường, nhưng tôi thấy, bước 1: nghiệm thu đề tài khoa học, bước 2: nghiệm thu tài liệu dạy học, trong khi đó, chúng ta chưa nghiệm thu bước 1 mà đã nghiệm thu bước 2?

Bắt đầu năm 2005, chúng ta áp dụng thử nghiệm chương trình công nghệ giáo dục ở giữa thủ đô HN, sau 1 năm áp dụng vào các tỉnh miền núi, liệu có hợp lý không?

+ Ngành GD đang thực nghiệm dạy môn tóan bằng tiếng Anh ở một số trường tiểu học, vậy có đúng với luật GD không khi chúng ta quy định giảng dạy bằng tiếng Việt, trừ khi nào trong những trường hợp cần thiết có ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng CP? Điều này có ảnh hưởng đến địa vị tiếng Việt không?

- Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Về vấn đề dạy thực nghiệm cho HS miền núi, trước đây, chúng ta có hai luồng ý kiến, trong đó có luồng ý kiến ủng hộ. Nhưng sau năm 2000, chúng ta thấy rằng không thể có sự không đồng bộ, nên đã thống nhất bộ sách giáo khoa ở các lớp tiểu học. Tuy nhiên, sau đó, chúng ta vẫn thấy cần có sự giảng dạy phù hợp với những nơi đặc thù như học sinh miền núi. Và đề tài nghiên cứu giảng dạy cho HS tiểu học miền núi ra đời để đáp ứng tình hình đó. Theo tôi đánh giá thì trước khi ban hành một bộ sách giáo khoa nào, chúng ta cần giảng dạy thí điểm, điều này không trái quy Luật, vì không gọi đó là SGK, mà chỉ gọi là tài liệu thí điểm.

Để đánh giá chất lượng TT công nghệ giáo dục, chúng tôi không thể đánh giá ngay lúc này, nhưng từ tháng 12 sắp tới, chúng tôi sẽ tiến hành rà soát để có kết luận chính xác.

Về vấn đề thực nghiệm, sắp tới, chúng tôi sẽ đánh giá việc áp dụng thí điểm tại 5 tỉnh miền núi để có kết quả thực tế.

Về dạy ngoại ngữ và khoa học bằng tiếng Anh, thì trong Luật giáo dục cho phép là từ lớp 3 trở lên. Tôi cũng từng có dịp đi Malaysia thì thấy gần 20 năm qua, họ không giảng dạy tiếng Anh trong trường tiểu học và ĐH nữa, nhưng, để đáp ứng nhu cầu thực tế, hiện nay họ đã trở lại, họ dạy tiếng Anh từ lớp 1 và trong các trường ĐH. Tuy nhiên, chúng tôi sẽ nghiên cứu kỹ hơn về vấn đề này.

- ĐB Đinh Thị Thảo (Hòa Bình): Về chính sách cử tuyển SV ngành sư phạm. Bộ GDĐT đã có sự kiểm tra, đánh giá chất lượng đội ngũ giáo viên này chưa và có chính sách đào tạo, bồi dưỡng về sau chưa? Chính sách thu hút giáo viên giỏi về các vùng sâu, vùng xa hiện tại chưa đủ "hấp dẫn", BT có giải pháp gì thêm không?

Hiện nay, các tỉnh nghèo, miền núi rất khó khăn thực hiện chính sách kiên cố hóa trường lớp học. Bộ GDĐT đã có đề nghị chính sách gì để hỗ trợ các trường học ở vùng sâu, vùng xa thực hiện chính sách này?

- Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: về vấn đề cử tuyển, thì chúng ta thấy rằng để dạy cho con em vùng dân tộc thì tốt nhất là người dân tộc. Nhưng số lượng để đáp ứng thì chưa cao. Do vậy, dẫn đến sự ra đời của chính sách cử tuyển.

Còn về việc đánh giá chất lượng cử tuyển thì ngay lúc này tôi chưa đủ tài liệu đánh giá, song, sẽ ghi nhận ý kiến của ĐB để nghiên cứu về tình hình này.

Hiện tại, Bộ đang xin với chính phủ thành lập một Vụ giáo dục dân tộc, để chuyên làm công tác giáo dục cho người dân tộc để công tác giảng dạy cho đồng bào dân tộc tốt hơn. Sau này, một trong những hình thức giảng dạy, là chúng ta in sách hai thứ tiếng, trong đó có tiếng dân tộc và tiếng Việt cho các HS người dân tộc học tập.

Còn về chính sách phụ cấp cho giáo viên vùng núi là tăng 70%. Chúng tôi cũng đang thành lập một đề án là kêu gọi làm nhà công vụ cho thầy cô giáo miền núi gặp khó khăn và vận động thầy cô giáo trong ngành, cũng như doanh nghiệp tham gia. Dự kiến 1000 nhà như vậy tốn 100 tỷ.

Về chính sách thu hút giáo viên cho các tỉnh miền núi, thì hiện chúng ta cũng có chính sách luân phiên: nếu ở miền xuôi, tốt nghiệp xong lên miền núi, giáo viên nữ dạy 3 năm, giáo viên nam dạy 5 năm. Tuy có chính sách luân phiên như vậy, nhưng ở các địa phương chưa thực hiện tốt chính sách này. Để thu hút thêm giáo viên, chúng ta có thể khuyến khích bằng cách như, nếu cô giáo nào dạy 2 năm, nhưng cũng có thể xem như là 3 năm.

Về kiên cố hóa, chúng tôi cũng đã yêu cầu địa phương báo cáo thì thấy thiếu 59.572 phòng học. Chúng ta đã hoàn thành 87% con số này rồi, nhưng vẫn còn thấy nhiều quá, vì trước đây nhiều nơi chưa khai hết hoặc hoặc phát sinh thêm, con số bây giờ là 47.000 phòng còn thiếu, bên cạnh 63.000 phòng học xuống cấp.

Ngân sách 30.000 tỷ đồng cho việc thực hiện chương trình kiên cố hóa trường học. Trao đổi điều này để chúng ta thấy rằng có khi biết nhưng chưa chắc 5 năm sau sẽ thực hiện được. Và chúng tôi mong muốn, kêu gọi các doanh nghiệp ủng hộ cho chương trình này và đề nghị Chính phủ có thể biểu dương, khen thưởng, tặng Huân chương lao động với những doanh nghiệp có những sự đóng góp lớn lao.

- ĐB Trần Thị Thanh Huyền (Thanh Hóa): Có hay không vấn đề sách giáo khoa phân ban in rồi mới dạy? Có quá nhiều sách tham khảo dành cho học sinh?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Về vấn đề phân ban, đã có thí điểm và hàng năm vẫn làm báo cáo tổng kết và các giáo viên luôn được tập huấn. Một số nơi, hiệu trưởng và giáo viên nòng cốt được tập huấn nhưng không có điều kiện để triển khai lại. Về cơ sở vật chất vẫn chưa đồng bộ hóa được tốt và sẽ khắc phục tiếp tục từ 2007.

Về phản ánh cặp sách của học sinh rất nặng, chúng tôi đã cân thử cặp của học sinh, nếu chỉ có SGK thì cặp không nặng, nhưng do học sinh còn mang theo tập vở, sách tham khảo, thậm chí cả đồ chơi, nên cặp của các em rất nặng

Về vấn đề sách tham khảo, có thông tư liên tịch về vấn đề phát hành sách tham khảo nhưng các nhà quản lý vẫn chưa quản lý vấn đề này tốt, vì hiện nay có rất nhiều nhà xuất bản in sách tham khảo, ngoài NXB Giáo dục, nếu 32 nhà xuất bản cùng xuất bản sách tham khảo thì lượng sách này rất lớn, phụ huynh sẽ không biết đường nào để đọc, Bộ Giáo dục phải có trách nhiệm thẩm định nguồn sách này. Nếu sách nào đạt chuẩn thì có thể được đưa vào thư viện để tham khảo.

- ĐB Trần Luân Kim (Phú Yên): Thành tựu của ngành giáo dục rất lớn nhưng cạnh đó những bất cập vẫn còn, trong tình thế đó Bộ GD-ĐT đang đứng trước nhiều sự lựa chọn giữa. Đề nghị Bộ trưởng cho biết quan điểm lựa chọn của Bộ. Có ý kiến đề nghị tách Bộ GD-ĐT ra làm 2 Bộ như trước đây thì ý kiến của Bộ trưởng như thế nào?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Về triết lý giáo dục, trong hơn 10 năm qua, ngành giáo dục có nghiên cứu các mô hình nước ngoài. Chúng ta phải có một chiến lược giáo dục thích hợp, có mâu thuẫn về việc vươn lên cùng quốc tế. Muốn vươn lên ngang bằng quốc tế thì phải đầu tư nhiều về cơ sở vật chất, nội dung cho giáo dục, nhưng kinh phí thì lại hạn chế.

Tháng 10-2007sẽ có hội nghị về triết lý giáo dục và chiến lược giáo dục để trình Chính phủ vào tháng 6-2008.

Sắp tới, việc đào tạo sẽ theo nhu cầu. Hiện nay không có cơ quan nào dự báo chính xác ngành nào thiếu lao động và thiếu bao nhiêu.

Tuy nhiên trong quá trình hội nhập hóa, nội dung giáo dục vẫn phải giữ bản sắc dân tộc.

Phải nâng cao hiệu quả đào tạo, hiện đại hóa với chi phí thấp, phải duy trì lòng ham học, phát triển chương trình đào tạo qua mạng, Bộ đang chuẩn bị chương trình đưa dữ liệu đào tạo lên mạng. Vai trò của hội khuyến học trong việc này rất quan trọng.

- ĐB Hoàng Thiện Cát (Hưng Yên): Tôi được biết Chính phủ đã có phân cấp quản lý trường cao đẳng sư phạm và trung tâm giáo dục thường xuyên một cách rõ ràng, nhưng nhiều tỉnh không thực hiện điều này hoặc thực hiện ngược như Ủy ban quản lý Trung tâm giáo dục thường xuyên và Sở quản lý trường Cao đẳng sư phạm. Bộ trưởng có phát hiện được điều này chưa? Và có biện pháp xử lý ra sao?

Chương trình hỗ trợ SV về học phí, sinh viên theo học ngành sư phạm được miễn phí nhưng phải cam kết sẽ chịu sự phân bổ của ngành sư phạm, thế nhưng rất nhiều sinh viên sau khi ra trường không được phân công công tác, rất nhiều sinh viên phải bỏ nghề, Bộ trưởng có biết vấn đề này và có biện pháp xử lý thế nào? Sắp tới có tiếp tục chương trình này không?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Trong quá trình phát triển, ban đầu Bộ quản tất cả các trường Đại học và cao đẳng, nhưng ở địa phương có tâm lý: ai trực thuộc Ủy ban thì cao hơn, oai hơn. Ở Ủy ban có một, hai chuyên viên ở ban Văn xã quản lý, không có chuyên môn quản lý nên một số tỉnh đã giao cho Sở giáo dục quản lý. Chúng tôi đang bàn, sắp tới sẽ có hội nghị chuyên đề quản lý đại học cao đẳng và trên tinh thần là Sở sẽ giúp Ủy ban quản lý.

Trong thực tế vừa qua, một số trường sư phạm chuyển thành trường cao đẳng đa ngành.

Về chính sách sinh viên sư phạm, cần có điều chỉnh lại chỉ tiêu đào tạo và đào tạo vùng. Có yêu cầu thu hồi kinh phí, nhưng vì quản lý kém và chưa phân công công tác cho sinh viên nên việc thu hồi chưa thực hiện được.

- ĐB Đặng Thị Kim Chi (Phú Yên): Tôi lo lắng về sự thực hiện 7 nhóm giải pháp cho việc nâng cao chất lượng giáo dục nhiệm kỳ sắp tới như đã đưa ra, không biết Bộ trưởng đã có sự tham gia từ nhiều phía hay không, hay chỉ đơn phương? Và lộ trình của thực hiện là như thế nào?

Hiện nay đang có sự phân hóa giàu nghèo trong giáo dục, các địa phương nghèo không thể đầu tư việc dạy học cho học sinh địa phương. Bộ trưởng có kế hoạch dài hơi như thế nào để thực hiện sự công bằng trong giáo dục?

Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Đây là 7 giải pháp đã được Chính phủ bàn, đã thành quyết tâm chung của Chính phủ, nên ĐB có thể yên tâm về lộ trình thực hiện.

Về vấn đề phân hóa giàu nghèo, không một quốc gia nào có thể trong mấy chục năm có thể khắc phục nhanh chóng. Trong giáo dục, chúng ta thấy có chương trình kiên cố hóa trường lớp cho các tỉnh miền núi, chứ không phải thực hiện ở đô thị. Đó cũng là một cách xóa đi sự chênh lệch về chất lượng giáo dục giữa các vùng, miền.

Một vấn đề khác là, hiện tại ngân sách Nhà nước là rót theo trường, chứ không theo số lượng học sinh. Thực ra điều đó là chưa công bằng. Do vậy, tiến đến năm 2010, chúng tôi sẽ chuyển tài trợ giáo dục theo HS, chứ không theo trường, để đảm bảo cho HS trường công lập hay tư thục đều có những chính sách như nhau.

Công bằng giáo dục còn là đầu tư gắn với học phí. Muốn nâng cao chất lượng giáo dục, chúng ta cần đầu tư vào thiết bị giảng dạy. Tăng học phí cũng là một cách để thực hiện chính sách trên. Nhưng không phải các nơi đều có thể áp dụng một chế độ thu học phí như nhau. Do vậy, học phí phải phù hợp được khả năng chi trả của địa phương đó.

Chức năng phát triển nhân tài của chúng ta trong chương trình GD là chưa rõ. Do vậy, Nhà nước cần phải đầu tư nhiều hơn vào chương trình phát triển nhân tài này, để ở mỗi nơi đều có những tài năng trẻ, ở địa phương vùng sâu, vùng xa cũng như ở đô thị. Những tưởng là không công bằng về đầu vào, nhưng đây là vấn đề cần thiết phải làm về chính sách phát trưởng chung.

* ĐB Nguyễn Thị Kim Thoa (Bình Dương): Chúng ta hiện nay chưa có một trường ĐH nào có đẳng cấp quốc tế hoặc khu vực. Tôi rất tán thành việc giao quyền tự chủ về cho các trường ĐH để có thể đáp ứng nhu cầu mới. Tuy nhiên, trở ngại này lại nằm ở chỗ quản lý của Bộ với các trường. Vậy xin Bộ trưởng cho biết lộ trình cải tổ ngay trong Bộ về khâu quản lý này?

Chất lượng và phương thức đào tạo cao học hiện không quản lý tốt. Xin Bộ trưởng cho biết ý kiến?

Muốn đào tạo ĐH, cao học đạt trình độ tốt, một vấn đề cấp bách là triển khai nghiên cứu khoa học, quan điểm Bộ trưởng về việc triển khai nghiên cứu KH tại các trường ĐH? Việc đưa các GS, TS vào nghiên cứu chung với SV tại các trường, tôi thấy chưa tốt, Bộ trưởng có ý kiến về vấn đề này?

- Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân: Đổi mới quy định mở trường ĐH Quốc tế ở VN và việc liên kết đào tạo với Quốc tế hiện ở ta còn chưa tốt, nên sắp tới Bộ sẽ thúc đẩy tiến trình này, để không vuột qua những cơ hội như trước đây.

Về cải tổ cơ chế quản lý của Bộ khi giao quyền tự chủ cho các trường, thì tôi xin đưa ra một số điểm sau đây: Cơ chế học phí: sẽ thành lập cơ chế mới: khả năng chi trả và phù hợp với địa phương, dự án sẽ trình Chính phủ vào tháng 12; Tự chủ học phí. Hiệu trưởng một ĐH cũng có thể đủ quyền quyết định như một Chủ tịch UBND quận, huyện để có thể giải quyết nhanh chóng những trường hợp có thể; Tự chủ bằng cấp, các trường tự in bằng cấp sau khi được Bộ duyệt về mẫu, biểu; Chỉ tiêu tuyển sinh. Hè năm tới, chúng ta sẽ có hội nghị GD toàn quốc, chúng tôi sẽ đưa ra chỉ tiêu, tiêu chí, trường sẽ tự quyết định; Thi đầu vào: như thế nào, cách thức; Các trường tự bổ nhiệm GS, PGS theo nhu cầu.

Còn về chất lượng cao học và làm Tiến sĩ, tháng 1-2007, Bộ sẽ công bố quy chế làm Tiến sĩ và cao học mới. Chúng tôi sẽ không ràng buộc yếu tố thời gian như cũ. Chất lượng là quan trọng, chứ không phải thời gian. Nhưng mặt khác, nghiên cứu khoa học rất quan trọng, không nghiên cứu thì không thể hoàn thành cao học hay tiến sĩ.

Về các Viện, chúng ta rất thiếu giáo sư và tiến sĩ. Sử dụng số 30% giáo sư ở Viện là rất quan trọng. Chúng ta có chủ trương đưa các Viện về trường và đang thực hiện. Vì điều này chỉ mang lại lợi ích cho cả hai bên.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng: Vì sự quan tâm của các đại biểu và cử tri cả nước, Bộ trưởng Nguyễn Thiện Nhân đã được dành 150 phút để trả lời chất vấn, nhưng vẫn còn 10 ĐB nữa đăng ký hỏi. Đề nghị Bộ trưởng sắp xếp trả lời các câu hỏi này và tiếp tục lưu tâm đến các vấn đề đã được nêu ra để trình bày trước Quốc hội trong kỳ họp sau.

Nhóm PV TTO
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên