Phóng to

Minh họa: Duy Nguyên

Chiều ba mươi. Nắng thật mềm trải sắc vàng chớm xuân. Nắng bồng bềnh cùng heo may se lạnh. Thi thoảng lại lất phất mưa bụi bay. Mưa kéo dáng mẹ, dáng chị nghiêng nghiêng khiêng vội nong lá chuối đang phơi vào sân hè, đặng chiều gói bánh. Không gian thật tĩnh lặng. Tĩnh lặng đến tiếng chim gọi bầy cũng vang vọng hơn, thánh thót hơn. Không gian là vậy. Mà con người thì lại có nhiều dáng vẻ. Người vội vã, người thảnh thơi, người đăm đắm ngóng chờ… Tùy hoàn cảnh riêng tư của mỗi gia đình. Nhưng dù gì đi nữa, trong thâm tâm mỗi người ai cũng háo hức đón chờ thời khắc thiêng liêng - thời khắc giao thừa. Và ngày mai đón chào năm mới.

Mưa bụi chốc lát đã dừng. Nắng bừng lên. Sắc vàng của nắng như vàng hơn lúc nãy. Không gian như giãn ra bởi sắc vàng của hoa mai, hoa cúc, hoa vạn thọ… đang lung linh khoe sắc trước sân mỗi nhà. Sắc vàng của hoa như gom nhặt mọi sợi nắng trời để chiều ba mươi thêm sóng sánh, thêm ấm áp và thêm chút bâng khuâng. Trên sân chiều, cha mẹ thong dong ngồi gói bánh chưng, bánh tét… Các con sửa soạn lại cành mai chồi nụ đang hé dần những cánh hoa vàng rực rỡ đặt trang trọng giữa gian thờ nhà trên. Ngoài trời mưa xuân lại rơi. Heo may vẫn kéo về từng cơn gió lạnh, mà lòng mỗi người vẫn thấy mình ấm áp. Bởi chiều ba mươi, chiều của sự đoàn tụ gia đình.

Chiều ba mươi. Đường làng, ngõ xóm đã được dọn sạch từ mấy ngày hôm trước. Thế mà, các cụ bà kỹ tính vẫn quét dọn lại lần cuối, gom thành những đống rác nho nhỏ ven đường rồi đốt đi. Lửa chầm chậm cháy, nổ lách tách, màu khói xam xám đùng đục chờn vờn rồi hun hút bay lên. Phải chăng, các cụ muốn xua đi những điều chẳng may của năm cũ trong buổi chiều cuối năm. Và thầm mong bao điều tốt đẹp sẽ về trong năm mới sắp đến. Các cụ ông râu tóc bạc phơ sửa lại mâm ngũ quả, rồi đốt hương khấn nguyện tổ tiên ông bà ban phước lành cho con cháu. Rồi trầm ngâm bên tách trà bốc hơi nghi ngút lặng nhìn những sợi khói hương mềm mại, thâm nghiêm bay lên với bao điều hoài tưởng người xưa. Trong phút thảnh thơi chiều ba mươi, họ hướng mắt về xa xăm, mơ màng hoài niệm hay ước vọng bao điều trong năm sắp đến. Chiều khép dần. Những tia nắng vàng ươm xuyên qua tán lá, cành hoa tạo không gian lung linh đa sắc. Và lúc đó thì những làn khói lam chiều từ bếp quê cũng hun hút bay lên. Nghĩa là bữa cơm chiều cuối năm đã bắt đầu và nồi bánh chưng, bánh tét cũng bắt đầu được nấu. Nhìn khói chiều ba mươi, người ta có thể nhận ra sự no đủ hay thiếu hụt của năm qua, của xóm làng nói chung và của mỗi gia đình nói riêng. Những người mẹ neo đơn đang dõi mắt trông chờ đứa con làm ăn xa chưa về. Cái màu khói xam xám, trăng trắng bay lên từ bếp lửa chiều quê cũng lờ đờ ngóng đợi.

Giờ này, những người con xa quê không về được trong chiều cuối năm chắc cũng đang rưng rưng ngóng về quê nhà. Trong đó, khói chiều ba mươi đang chờn vờn trong tâm thức họ và cái mùi khói quê cay cay, nồng nồng da diết. Ơi khói quê chiều ba mươi chân chất, giản dị mà để lại trong lòng người biết bao hoài niệm!

Phóng to Áo Trắng số Tất Niên (số 1) ra ngày 15/01/2012 hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.