Bà con trồng kiệu tại Khánh Hòa có lẽ chưa bao giờ thất vọng như lúc này! Mưa lũ đã làm tiêu tan mọi hi vọng về một mùa kiệu tết huy hoàng. Cho dù ở ngay thời điểm này họ có đủ tiền, đủ giống để gây trồng lại thì cũng chẳng thể níu kéo vì thời vụ kiệu tết đã qua.

Phóng to

Người trồng kiệu mong giá kiệu tết cao để bù đắp thiệt hại do lũ - Ảnh: Sơn Thành

Những ngày này, về các vùng trồng kiệu tết ở Khánh Hòa, ai ai cũng đều dễ dàng nhận thấy một màu vàng héo xơ xác, trơ trụi từ các ruộng kiệu sau lũ.

Như bao hộ nông dân khác, vợ chồng bà Nguyễn Thị Tính (ngụ Quảng Đức, xã Cam Hiệp Nam, Cam Lâm, Khánh Hòa) từ sáng sớm đã tranh thủ ra chăm sóc lại ruộng kiệu để mong vớt vát được chút ít sau cơn lũ dữ. Trong hai sào (1.000 m²/sào) kiệu của bà thì đã có non một sào ngập trong nước, mất trắng hoàn toàn. “Số tiền đầu tư hơn 10 triệu coi như đi theo dòng nước lũ. Ông trời oái ăm quá, không thương người nghèo!” - bà Tính nói như trách móc.

Đối với các hộ nông dân vùng này, số tiền bạc triệu là cả một gia tài lớn. Một sào còn lại của bà cũng chỉ vớt vát được phân nửa, không thối gốc thì cũng bủn rễ, rất khó phục hồi.

Vùng trọng điểm kiệu của tỉnh là xã Cam Thành Nam (TX Cam Ranh) cũng không nằm ngoài tình trạng tương tự. Nước lũ hung dữ đã cuốn trôi, làm hư hỏng gần 100ha kiệu tết. Ngay những “đại gia” trồng kiệu lâu năm như các ông Võ Trọng Dư, Trần Đức Trầm (thôn Quảng Hóa) cũng lao đao vì sự tàn phá của thiên tai.

Không "huy hoàng" như mùa kiệu năm trước

Trúng mùa kiệu năm ngoái hàng trăm triệu đồng, năm nay ông Dư “thừa thắng xông lên” làm bạo 2,5ha, nhưng dòng nước lũ đã cướp sạch của ông hai sào, số còn lại giảm đến 30-40% năng suất, thiệt hại ước tính vài chục triệu đồng. Ông Dư cho biết đây là năm thiệt hại nhiều nhất kể từ khi người dân xã Cam Thành Nam biết làm kiệu (10 năm trở lại đây).

Điều đáng buồn nhất là bây giờ dù có vốn và có giống để gây trồng lại thì cũng chẳng thể cứu vãn được tình thế bởi mùa kiệu tết đã qua. Vụ này ông Trầm trồng 9 sào, mất trắng gần 2 sào, số còn lại thiệt hại 60-70%. Diện tích mất trắng là do xói lở, rửa trôi làm trơ cả gốc.

Ông Nguyễn Đức Thạnh (thôn Quảng Hóa) và nhiều bà con khác cũng chịu chung số phận, mất trắng và thiệt hại lên đến 50-60%. Điều đáng lo là hầu hết những người trồng kiệu ai cũng đi vay vốn, không nguồn này thì cũng nguồn khác. Vì thế thiệt hại bất ngờ do lũ đã gây không ít khó khăn cho họ trong kế hoạch hoàn trả vốn và sắm sửa đón tết sắp đến.

Ông Nguyễn Trọng Tiến, chủ tịch Hội Nông dân xã Cam Thành Nam, cho biết Cam Thành Nam là vùng trọng điểm của TX Cam Ranh nói riêng và của tỉnh Khánh Hòa nói chung. Đợt mưa lũ vừa qua đã làm hư hại nhiều diện tích kiệu tết, trong đó mất trắng gần 4ha, 50% còn lại bị nước xói lở, vùi lấp, khó phục hồi, năng suất giảm ít nhất 40%.

Kiệu Cam Thành Nam khá nổi tiếng và là thương hiệu để nhiều tư thương khắp nơi tìm đến. Cái khó là nguồn giống vẫn còn phụ thuộc vào tư thương ở đồng bằng sông Cửu Long.

Ngoài ra, việc thiệt hại cây kiệu lớn như hiện tại còn do người trồng kiệu năm nay mở rộng thêm diện tích bởi vụ kiệu năm trước thắng lớn. Diện tích trồng kiệu lên tới 102ha, tăng 35ha, trong đó thôn Quảng Hóa mở rộng diện tích gần 100ha.

Nhiều người nhận định nếu năm nay giá kiệu có cao hơn 50% (giá năm ngoái 18.000-20.000 đồng/kg), người trồng kiệu vẫn không lãi bằng năm ngoái vì chi phí đầu tư tăng. Quan trọng hơn là trận lũ lịch sử vừa qua nơi đây đã ảnh hưởng rất nhiều đến năng suất và sản lượng kiệu.