Hội nghị quan chức cấp cao APEC:

Phóng to

Thứ trưởng Bộ Thương mại Lương Văn Tự cùng Thứ trưởng Bộ Thương mại và ngoại giao Úc David Spencer sau lễ ký thỏa thuận đàm phán song phương gia nhập WTO - Ảnh: Việt Dũng

Thứ trưởng Ngoại giao Lê Công Phụng nói tại buổi họp báo ngày hôm qua: “Các đại biểu nêu bật quyết tâm của APEC ủng hộ kết thúc vòng đàm phán Doha vào cuối năm 2006 và đã nhất trí đưa ra một tuyên bố riêng về Doha theo hướng này tại Hội nghị bộ trưởng thương mại APEC tháng 6-2006. VN sẽ đóng góp tích cực vào nội dung tuyên bố này”.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, một quan chức nhiều kinh nghiệm về WTO của Úc phân tích rằng nếu vòng Doha bị trì hoãn, những nước sắp chuẩn bị gia nhập WTO như VN có thể sẽ bị yêu cầu nhượng bộ nhiều hơn.

“Nếu như vòng Doha kết thúc trong năm nay cùng thời điểm với VN gia nhập WTO, VN sẽ không phải chịu sức ép nhân nhượng thêm nữa” - quan chức này bình luận.

Gần 40 cuộc họp của SOM I và các hội nghị liên quan bế mạc hôm qua tại Hà Nội đã đi tới thống nhất thông qua bảy ưu tiên hoạt động do VN đề xuất cho năm APEC 2006. Nội dung truyền thống trong hợp tác APEC là tăng cường thuận lợi hóa thương mại và tự do đầu tư vẫn được coi là ưu tiên hàng đầu.

Điều này khác với dự đoán rằng các sáng kiến trong lĩnh vực an ninh và chống khủng bố có thể được chú trọng và chiếm lĩnh chương trình nghị sự các diễn đàn APEC. Thông cáo cuối cùng của hội nghị cho thấy các sáng kiến này đang được “xem xét và nghiên cứu”.

Theo Thứ trưởng Lê Công Phụng, VN đã hoàn thành tốt vai trò chủ nhà với việc đón tiếp chu đáo và đảm bảo an toàn cho 1.280 đại biểu nước ngoài. Một số buổi diễn tập chống khủng bố đã diễn ra trong thời gian hội nghị.

Nhiều đại biểu đã đăng ký đi tham quan vịnh Hạ Long. “Các đại biểu nước ngoài nhận xét rằng cơ sở vật chất và công tác hậu cần tiến hành rất tốt. Một số đại biểu khen VN thật tuyệt vời” - Thứ trưởng Lê Công Phụng nói.

* * *

“VN sẽ trở thành thành viên thứ 150 của WTO năm nay”

Hôm qua 2-3 tại Hà Nội, VN và Úc đã ký thỏa thuận song phương về việc VN gia nhập WTO. Ông David Spencer thay mặt Chính phủ Úc ký thỏa thuận này đã dành cho Tuổi Trẻ một cuộc trao đổi.

* Thưa ông, Úc là một trong những nước cuối cùng ký thỏa thuận về WTO với VN. Điều gì khiến đàm phán song phương khó khăn như vậy?

- Úc là đối tác thương mại lớn của VN và chúng tôi có một vài lĩnh vực rất nhạy cảm như dịch vụ và nông nghiệp. Điều tôi trông đợi là với thỏa thuận này VN sẽ trở thành thành viên thứ 151 của WTO trong năm nay.

* VN đã nhân nhượng nhiều trong việc mở cửa cho các sản phẩm nông nghiệp của Úc như thịt bò và các sản phẩm sữa?

- Điều cần lưu ý trong quan hệ thương mại Úc - VN là từ lâu chúng tôi đã cấp cho VN qui chế tối huệ quốc và không có những hình thức phân biệt đối xử. Ví dụ như không hề có hạn ngạch hàng dệt may như nhiều nước đang áp dụng với VN. Trong đàm phán, VN cũng đã có những nhượng bộ đáng kể trong lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là biểu thuế của hàng loạt sản phẩm nông nghiệp.

* Xin đề cập tới APEC, các cuộc họp của APEC gần đây cho thấy các vấn đề song phương của các nước lớn hầu như chiếm lĩnh diễn đàn và thu hút nhiều sự quan tâm quốc tế. Ông có cho rằng xu thế này sẽ tiếp tục xảy ra tại hội nghị thượng đỉnh ở VN vào tháng mười một tới?

Có một vài vấn đề VN cảm thấy chưa cần quan tâm ngay, chẳng hạn như vòng đàm phán tự do hóa thương mại Doha. Các vấn đề của vòng Doha có thể sẽ được nhắc tới rất nhiều, vì đến nay cũng chưa rõ ràng nó có thể kết thúc được vào cuối năm 2006 hay lại rơi vào khủng hoảng.

Đây là mối quan tâm của những nước lớn như Mỹ, Nhật Bản, Úc, Trung Quốc... Tuy nhiên, xét trên góc độ kinh tế thế giới, VN cũng có mối quan tâm của riêng mình trong vai trò đảm bảo vòng Doha thành công. Bởi vì vòng đàm phán này ảnh hưởng rất nhiều đến sự ổn định của kinh tế thế giới và tới niềm tin đầu tư.

Ngoài ra với tư cách chủ nhà, VN cũng đang cố gắng hướng sự chú ý về một vài vấn đề mà VN quan tâm như hỗ trợ xây dựng năng lực, phát triển giao lưu du lịch… Chúng tôi đang cùng với VN và Hàn Quốc (nước chủ nhà APEC năm ngoái) thảo luận xác định những vấn đề ưu tiên của hội nghị thượng đỉnh.