Đây được xem là một cuộc chơi về khoa học, mỗi đề tài được ví như một nghiên cứu tiến sĩ “nhỏ”.

Phóng to

Đoàn học sinh các nước tại cuộc so tài -Ảnh: K.LOAN

Khuyến khích học sinh nghiên cứu khoa học

Một tuần hứng khởi đối với khoảng 1.650 nhà khoa học trẻ từ 50 quốc gia và vùng lãnh thổ bắt đầu từ ngày 10-5 tại trung tâm hội nghị của thành phố Reno, bang Nevada, miền tây nước Mỹ. Để có mặt tại Reno, mỗi học sinh đã phải vượt qua rất nhiều hội thi ở cấp cơ sở tại trường, địa phương và quốc gia để được chọn.

Các học sinh đưa đề tài nghiên cứu tới trưng bày tại hội thi mang chủ đề “Nơi hội tụ của các thiên tài”. Các đề tài thuộc rất nhiều lĩnh vực, trong đó có thiên văn, khoa học môi trường, vi sinh, sinh học, năng lượng, khoa học máy tính… Họ phải trình bày đề tài nghiên cứu của mình cho một hội đồng giám khảo gồm các nhà khoa học hàng đầu thế giới. Sau đó, công chúng và học sinh Mỹ có một ngày vào tham quan và học sinh lại tiếp tục trao đổi với khách tham quan về ý tưởng nghiên cứu của mình.

Hội thi và các giải thưởng là sáng kiến của Tổ chức Xã hội khoa học của Mỹ, kết hợp với Intel, với mong muốn thúc đẩy và khuyến khích học sinh tập trung nhiều hơn vào nghiên cứu toán và các môn khoa học.

Lâm Đồng đại diện Việt Nam

Đoàn Lâm Đồng đại diện VN lần đầu tiên tham gia cuộc chơi. Ông Nguyễn Thượng Hải, giám đốc giáo dục của Intel VN, cho biết vì đây là lần thi đầu tiên nên đoàn VN có quá nhiều bỡ ngỡ. Bà Nguyễn Thị Anh Phương, giám đốc Sở GD-ĐT tỉnh Lâm Đồng, cũng bày tỏ: “Điều đặc biệt là các em được gặp gỡ các nhà khoa học lớn, nhiều người từng đoạt giải Nobel. Các em được họ chia sẻ không phải là thành công của họ, mà là con đường dẫn đến thành công, tình yêu khoa học, những khát vọng được cống hiến cho cộng đồng”.

Để được chấp nhận tham gia Intel ISEF, hai đề tài nghiên cứu của ba học sinh Ngô Văn Quốc, Phan Nhật Trâm (Trường THPT chuyên Thăng Long) và Phan Ngọc Thảo (Trường THPT Đức Trọng) đã phải vượt qua 28 đề tài khác trong cuộc thi cấp cơ sở ở Lâm Đồng.

Trâm cho biết việc có mặt tại Intel ISEF là một niềm vui của bạn. Đề tài mà Trâm thực hiện chung với Ngô Văn Quốc mang tên “Nhân giống, vận chuyển và phân phối giống cây trồng bằng kỹ thuật vi thủy canh” đã nhận được sự hỗ trợ lớn của các giáo viên và các nhà nghiên cứu khoa học.

Intel VN đánh giá sự có mặt lần này của đoàn Lâm Đồng tại Reno như một cuộc “cách mạng”. “Họ xứng đáng có mặt tại cuộc chơi lớn lần này” - ông Hải nói. Intel ISEF đã giới thiệu đến Bộ GD-ĐT, nơi tổ chức các cuộc thi khoa học lớn mang tầm quốc gia của VN, cùng các sở giáo dục ở nhiều tỉnh thành, nhưng Lâm Đồng, vượt qua rất nhiều khó khăn, đã sớm hoàn thành các thủ tục để trở thành thành viên của Intel ISEF. Năm học vừa qua Sở GD-ĐT Lâm Đồng làm thử nghiệm với sáu trường của tỉnh, tổ chức các hội thi cấp cơ sở với sự cố vấn và hỗ trợ của các nhà khoa học đang làm việc tại Lâm Đồng.

Bà Nguyễn Thị Anh Phương cho biết với tư cách là thành viên của Intel ISEF, Lâm Đồng dự kiến mời thêm một số tỉnh, thành tham gia hội thi trong năm học tới để nâng cao chất lượng các đề tài nghiên cứu tham gia. Theo đánh giá của các nhà khoa học thế giới tại hội thi, việc có học sinh tham gia hội thi quốc tế kiểu Intel ISEF sẽ khiến các nhà giáo dục thay đổi cách dạy học cũ, chuyển sang cách dạy học mang tính gợi mở, hướng dẫn học sinh chủ động tìm hiểu và nghiên cứu sáng tạo, học đi đôi với hành.