Những yêu cầu và kỳ vọng này được đặt ra từ chuyến thăm cấp nhà nước của Tổng Bí thư Tô Lâm và kỳ họp Ủy ban liên Chính phủ hai nước với sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính đang diễn ra tại Lào - sự kiện nhận được sự mong chờ của cộng đồng doanh nghiệp hai bên.

Các dự án đầu tư lớn

Trực tiếp xuất khẩu nhiều mặt hàng vào thị trường Lào, ông Phùng Quang Hiệp - Chủ tịch Tập đoàn Hóa chất Việt Nam (Vinachem) - cho hay kim ngạch xuất nhập khẩu của tập đoàn với các doanh nghiệp Lào hiện ước đạt 70 triệu USD/năm.

Lào không chỉ là thị trường tiềm năng trong lĩnh vực nông nghiệp với nhu cầu nhập khẩu phân bón, săm lốp, pin ắc quy, mà hai nước còn có nhiều cơ hội hợp tác đầu tư trong khai thác, chế biến khoáng sản.

Với Vinachem, dự án khai thác và chế biến muối mỏ kali triển khai tại Lào với quy mô gần 500 triệu USD đã nhận được sự ủng hộ của lãnh đạo Chính phủ hai nước, đến nay vẫn bám sát tiến độ.

Ông Hiệp kỳ vọng chuyến thăm cấp nhà nước cùng các cuộc làm việc giữa Chính phủ hai nước sẽ sớm giải quyết các đề xuất, kiến nghị để dự án triển khai thuận lợi gắn với các cơ chế ưu đãi, chính sách đặc thù về thuế và ưu đãi đầu tư, khai thác tối đa nguồn lực doanh nghiệp.

Hợp tác trong lĩnh vực năng lượng cũng có nhiều tiềm năng khi những dự án quy mô lớn của Việt Nam đầu tư sang Lào sắp hái quả ngọt.

Điển hình là dự án Nhà máy điện gió Trường Sơn - có vốn đầu tư lớn nhất của Việt Nam tại Lào, do Công ty cổ phần đầu tư và năng lượng Việt Lào (VLE) triển khai - với quy mô 1 tỉ USD. Đây là dự án trọng điểm được đầu tư theo chủ trương mua bán điện giữa Chính phủ hai nước trên cơ sở Hiệp định về hợp tác phát triển các công trình năng lượng điện và mỏ.

Dự án có công suất 600MW này khi đưa vào vận hành sẽ bổ sung nguồn điện cho Việt Nam khi phụ tải tăng cao, giúp giảm nguy cơ thiếu điện cho các tỉnh miền Bắc.

Đặc biệt, không chỉ dự án điện gió chuẩn bị hoàn thiện và đi vào vận hành thương mại, Công ty Việt Lào còn triển khai các chương trình sinh kế cho người dân bản địa, hỗ trợ an sinh xã hội và góp phần nâng cấp hạ tầng cửa khẩu Nậm On (Lào) - Thanh Thủy (Việt Nam), làm cơ sở triển khai đường cao tốc Hà Nội - Vientiane với tổng vốn hơn 500 tỉ đồng.

Tương tự, Công ty đầu tư Nam Lào đã đầu tư tại Lào với quy mô 750 triệu USD trong lĩnh vực nông nghiệp, đang quản lý vùng trồng rộng hơn 31.000ha các sản phẩm trái cây như chuối.

Để nâng cao hiệu quả, trong chuyến thăm cấp nhà nước lần này, Công ty Nam Lào dự kiến mở rộng đầu tư một số hạng mục như sản xuất chế biến, kho ngoại quan để phục vụ sản xuất nông nghiệp và hoạt động xuất nhập khẩu.

Chuỗi liên kết công nghiệp

Theo Bộ Công Thương, một trong những điểm nhấn trong hợp tác đầu tư và thúc đẩy giao thương Việt Nam - Lào trong chuyến thăm cấp nhà nước lần này là việc Bộ Công Thương hai nước ký biên bản ghi nhớ về phát triển chuỗi liên kết công nghiệp.

Từ đó sẽ hình thành mạng lưới liên kết chặt chẽ trong tất cả các khâu của chuỗi giá trị và chuỗi cung ứng - bao gồm lĩnh vực cung cấp nguyên liệu thô, sản xuất, gia công, chế biến, chế tạo, thiết kế, phân phối sản phẩm. Ưu tiên hợp tác trọng tâm là các doanh nghiệp nhỏ và vừa tại các khu công nghiệp, khu kinh tế ở biên giới của hai nước.

Bộ Công Thương kỳ vọng, với chuỗi liên kết này, các doanh nghiệp sản xuất, xuất nhập khẩu và kinh doanh thương mại của hai bên, đặc biệt trong các lĩnh vực ưu tiên như chế biến nông sản và công nghiệp nhẹ, sẽ hợp tác tốt hơn, góp phần tạo đột phá về thúc đẩy kim ngạch thương mại hai chiều.

Để hiện thực hóa, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã trực tiếp chỉ đạo các đơn vị liên quan xây dựng kế hoạch cụ thể, chủ động làm việc với phía bạn Lào và xác định các địa bàn trọng điểm nhằm triển khai chương trình hành động.

Ông Nguyễn Anh Sơn, Cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương), cho rằng các hoạt động hợp tác đầu tư đi vào chiều sâu và thực chất sẽ giúp củng cố quan hệ thương mại hai chiều, đặc biệt khi cơ cấu thương mại hàng hóa hai nước mang tính bổ sung cho nhau.

Các mặt hàng xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam là sản phẩm công nghiệp như sản phẩm hóa chất, máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng, sắt thép và sản phẩm từ sắt thép, phương tiện vận tải và phụ tùng, phân bón. Ở chiều ngược lại, các mặt hàng nhập khẩu chính từ Lào đã góp phần ổn định nguồn cung nguyên phụ liệu cho sản xuất như quặng, khoáng sản, gỗ, cao su, phân bón, than.

Việt Nam và Lào thúc đẩy khu công nghiệp chung, cao tốc Hà Nội - Vientiane

Thông tin được nêu tại cuộc gặp cấp cao giữa Đảng Cộng sản Việt Nam và Đảng Nhân dân cách mạng Lào chiều 2-12 tại Vientiane, Lào.