Tham gia các chương trình tư vấn hướng nghiệp do các trường, cơ quan báo chí tổ chức, chúng tôi nhận thấy nhiều phụ huynh đến dự và thường chỉ hỏi các câu hỏi liên quan đến các ngành nghề đào tạo bậc ĐH, mà không quan tâm sở thích, năng lực của con em mình.

Nguyên nhân từ đâu?

Điều này dẫn đến hệ quả lượng thí sinh đăng ký vào ĐH tăng, tỉ lệ trượt ĐH cao, thí sinh không chọn được ngành học mình yêu thích diễn ra không ít trường hợp. “Theo lời của ba mẹ, em dự thi ngành tài chính ngân hàng của Trường đại học Hoa Sen. Kết quả không tốt (11 điểm, khối D) là điều em đã dự đoán trước”, em Bích Chi (ngụ Bình Thạnh, TP.HCM) chia sẻ.

Ngoài ra, phải kể đến công tác hướng nghiệp tại các trường phổ thông chưa đi vào chiều sâu, còn mang tính chữa cháy, nước đến chân mới nhảy. Theo giải thích của các trường là do thiếu nhân sự, người đảm nhiệm nên chỉ thực hiện công tác hướng nghiệp khi mùa thi đến, đồng thời tạo điều kiện cho các tổ chức hướng nghiệp vào trường tư vấn.

Tuy nhiên, theo phản ánh của các em học sinh, các tổ chức tư vấn hướng nghiệp, tuyển sinh vào trường thường chỉ quảng cáo, nói về trường mình là chính, nên các em nắm rất ít thông tin về ngành nghề.

“Hồi cấp III, em có dự một số buổi hướng nghiệp ở trường và chương trình tư vấn tuyển sinh. Em thấy các thầy cô trong đoàn tư vấn tuyển sinh đến trường cứ nói chung chung, không cụ thể và nói về trường mình là chủ yếu. Còn thầy cô làm hướng nghiệp tại trường còn phải kiêm nhiệm (giáo viên chủ nhiệm, trợ lý thanh niên...) nên thật sự không mang lại thông tin thiết thực”, bạn Bùi Thị Hoàng Phượng (SV năm 1, Trường ĐH KHXH&NV TP.HCM) cho biết.

Hơn 2 triệu chỗ học cho thí sinh

Theo số liệu từ Tổng cục Dạy nghề, năm 2011 hệ đào tạo nghề tuyển 1.860.000 chỉ tiêu. Trong đó bậc cao đẳng và trung cấp tuyển 420.000, sơ cấp nghề và dạy nghề dưới ba tháng tuyển 1.440.000 chỉ tiêu. Tổng chỉ tiêu tuyển sinh bậc trung cấp chuyên nghiệp trên toàn quốc khoảng 330.000 học sinh. Như vậy, các thí sinh trượt ĐH-CĐ vẫn còn nhiều cơ hội để chọn cho mình một hướng đi khác ĐH.

Đặc biệt, sau khi tốt nghiệp cao đẳng nghề - trung cấp (CĐN - TC), các thí sinh vừa có cơ hội tìm việc làm sớm tích lũy kinh nghiệm, vừa có thể học liên thông lên bậc CĐ và ĐH.

60% học sai ngành Theo khảo sát của Trung tâm dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM, tỷ lệ học sinh chọn sai ngành học chiếm khoảng 60%. Chỉ có 5% học sinh có hiểu biết rõ về ngành chọn học, 20% có hiểu biết tương đối đầy đủ và 75% thiếu hiểu biết về nghề bản thân chọn thi và học.

Không những thừa chỗ học, các thí sinh học nghề còn có cơ hội việc làm cao. Theo đánh giá của Tổng cục Dạy nghề, tỉ lệ học sinh, sinh viên tốt nghiệp trung cấp nghề (TCN), CĐN có việc làm ngày sau khi ra trường đạt trên 75%, trong đó sinh viên CĐN có việc làm ngay sau khi ra trường đạt trên 80% có một số nghề sinh viên ra trường đạt trên 90%. Doanh nghiệp trong và ngoài nước đánh giá tích cực về kỹ năng thực hành, tác phong công nghiệp của sinh viên tốt nghiệp CĐN.

Riêng thị trường TP.HCM, ông Trần Anh Tuấn - phó giám đốc thường trực Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động TP.HCM, cho biết: “Phát triển thị trường lao động tại TP.HCM đang cần rất lớn nguồn nhân lực giỏi nghề. Đó là những kỹ thuật viên, nhân viên nghiệp vụ cao đẳng, trung cấp, công nhân kỹ thuật lành nghề và người có trình độ chuyên môn kỹ thuật cao.

Đặc biệt, trong giai đoạn 2011-2015, các nhóm ngành nghề: Cơ khí, sửa chữa ô tô, xe máy, điện - điện tử - điện công nghiệp - điện lạnh, dệt - may - giày da… sẽ có nhu cầu lao động nhiều, chiếm tỉ lệ trên 80% tổng nhu cầu nhân lực tại thành phố”.

Phóng to Áo Trắng số 15(số 101 bộ mới) ra ngày 15/08/2011 hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.