Xem toàn bộ nội dung buổi giao lưu trực tuyếnHai xe khách và xe Dylan phát nổ, cháy rụi

Phóng to

Các khách mời tham gia buổi giao lưu trực tuyến tại báo Tuổi Trẻ - Ảnh: Thanh Đạm

Phần lớn câu hỏi của bạn đọc tập trung vào những nguyên nhân xe bị cháy.

Khó xác định nguyên nhân

"Tôi rất ngạc nhiên khi biết các vị đại diện của các hãng sản xuất xe gắn máy đã được mời đến dự buổi giao lưu trực tuyến nhưng từ chối. Đứng trước sự việc xe máy bị cháy nổ lại bàng quan, chưa làm hết trách nhiệm của mình. Tôi nghĩ đây là một việc làm thiếu trách nhiệm với sản phẩm của mình, xâm phạm quyền lợi của người tiêu dùng, làm thiệt hại uy tín của các hãng lâu nay đã có mặt trên thị trường VN " Luật gia LÊ HIẾU ĐẰNG

Theo ông Nguyễn Văn Phương - phó trưởng phòng chất lượng xe cơ giới Cục Đăng kiểm VN, việc điều tra nguyên nhân các vụ cháy nổ ôtô, xe máy do cơ quan điều tra của Bộ Công an thực hiện, cơ quan này đã có thông báo về nguyên nhân một số vụ cháy. Tuy nhiên, do xe sau khi bị cháy còn lại rất ít và hiện trường các vụ cháy đã bị xáo trộn nhiều trong quá trình chữa cháy nên rất khó xác định nguyên nhân gây cháy.

Thạc sĩ Thi Hồng Xuân, khoa cơ khí - công nghệ Trường ĐH Nông lâm TP.HCM, cho rằng khi xe đang chạy nếu có rò rỉ nhiên liệu và khi hơi nhiên liệu gặp một tia lửa bất kỳ từ hỏng hóc của hệ thống điện hay nhiệt độ cao từ cổ ống xả thì bắt cháy. Trong trường hợp xăng có chứa methanol thì khả năng rò rỉ rất cao do methanol là một chất oxy hóa rất mạnh và làm hư hỏng các chi tiết bằng cao su như kim phao, ống dẫn xăng nên dễ xảy ra cháy nổ. Khi xe dựng trong nhà nếu bị rò rỉ xăng có chứa methanol thoát ra ngoài môi trường sẽ bay hơi dần, hòa trộn với không khí xung quanh tạo thành một hỗn hợp cháy nổ.

Còn ông Trần Văn Vinh - phó tổng cục trưởng Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng - cho rằng nếu thật sự nguyên nhân do xăng dầu thì chất lượng xăng của những năm 1980, 1990 còn kém hơn, khi đó sẽ cháy nổ nhiều hơn hiện nay. Kiểm tra ở các xe cháy dở, kịp thời chữa cháy, cho đến bây giờ không xe nào khẳng định nguyên nhân cháy do xăng dầu mà do các nguyên nhân khác như chập điện, bình ăcquy, quá tải do lắp nhiều phụ kiện thêm vào xe, ma sát, đâm nhau, tai nạn... Tất cả chỉ số đều phải kiểm soát theo quy chuẩn quốc gia. Các chỉ số này đều liên quan đến an toàn, do vậy đều phải kiểm soát chặt chẽ. Chỉ số octan trong xăng càng cao thì hệ số chống cháy nổ càng cao, xe càng khó nổ, càng khó cháy. Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng đang chịu trách nhiệm chất lượng xăng dầu trên thị trường hiện nay. Ông bổ sung: “Đến nay, các kết quả lấy mẫu kiểm tra đều không phát hiện xăng có những chất đặc biệt”.

Xe cháy, kiện ai?

Ai sẽ đứng ra bảo vệ người tiêu dùng khi xe bị cháy, cửa hàng, salon chỉ biết bán xe và từ chối trách nhiệm liên đới? Trước câu hỏi này, ông Đỗ Ngọc Chính - phó giám đốc Trung tâm nghiên cứu và tư vấn về tiêu dùng - cho biết theo Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng, Cục Quản lý cạnh tranh, Bộ Công thương có trách nhiệm bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng. Theo Luật chất lượng sản phẩm hàng hóa có hiệu lực từ ngày 1-7-2008, quy định chịu trách nhiệm về chất lượng của phương tiện giao thông là Bộ Giao thông vận tải, còn trách nhiệm về xăng là Bộ Công thương. Trả lời về hành lang pháp lý để điều chỉnh việc cháy xe, luật gia Lê Hiếu Đằng cho biết hiện chưa có văn bản pháp lý nào điều chỉnh việc cháy nổ xe ngoài Luật bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng, trong đó có những quy định cụ thể về việc các cơ quan hay các chủ thể có trách nhiệm gây ra những thiệt hại cho người tiêu dùng thì phải xử lý như vấn đề bồi thường. Người tiêu dùng có thể gửi khiếu nại đến các cơ quan này.

Những xe không may bị cháy mà chưa xác định được nguyên nhân thì khách hàng có được bồi thường hay giúp đỡ gì không? Ông Chính cho rằng theo Luật chất lượng sản phẩm hàng hóa thì tổ chức, cá nhân kinh doanh (gồm người sản xuất, phân phối, bán hàng) có trách nhiệm bồi thường thiệt hại do hàng hóa có khuyết tật. Tuy nhiên, việc cháy nổ xe vừa qua có phức tạp là liên hệ tối thiểu đến hai sản phẩm là xe, xăng và chưa có kết luận là khuyết tật từ xe hay xăng.

Xe máy vẫn tiếp tục cháy Ngày 5-1, tại sân Trường THCS Đồng Nguyên (phường Đồng Nguyên, thị xã Từ Sơn, Bắc Ninh), xe máy Honda Air Blade của phụ huynh học sinh bỗng dưng bốc cháy. Ông Nguyễn Văn Đằng - trưởng Công an thị xã Từ Sơn - cho biết chiếc xe nêu trên của chị Thang Thị Thu Phương, 33 tuổi, ở Đồng Nguyên. Chị Phương đi họp phụ huynh cho con, đến trường vừa dừng xe thì phát hiện đuôi xe bốc khói nghi ngút và lửa bắt đầu bén lên. Người dân đã kịp thời dùng cát, chăn dập lửa nên xe chỉ bị cháy ở phía dưới gầm máy. Chị Phương cho biết chiếc xe này gia đình mới mua từ tháng 5-2011, đi được 1.500km và chưa phải sửa chữa, thay thế phụ tùng nào. Lần cuối cùng chị Phương đổ xăng tại cây xăng số 154 ở phường Đồng Nguyên tối 3-1. Trưởng Công an thị xã Từ Sơn cho biết thêm trước đó ngày 1-1, trên địa bàn cũng xảy ra vụ cháy xe SH. THÂN HOÀNG

Vụ cây xăng có mẫu xăng bất thường:

Xăng dầu quân đội kiểm tra quy trình cấp xăng

* 9 mẫu xăng tại khu vực phía Nam có nước

Ngày 5-1, tại cuộc trao đổi với báo chí liên quan vụ mẫu xăng tại cây xăng Mai Dịch - một đại lý của Tổng công ty Xăng dầu quân đội (Mipeco) - có hàm lượng methanol vượt chuẩn, tổng giám đốc Mipeco Vương Đình Dung cho biết ngay sau khi cơ quan chức năng phát hiện vi phạm tại cây xăng này, Mipeco đã ngừng cung cấp hàng và chấm dứt hợp đồng đại lý với cây xăng này. Tiếp đó, Mipeco đã thông báo cho các đại lý và kiểm tra lại tất cả quy trình của công ty.

Theo ông Dung, quy trình nhập xăng của Mipeco từ các khâu tàu chở hàng, cảng bốc hàng, bể, kho chứa đều có các đơn vị giám định độc lập, cơ quan chức năng kiểm định, giám sát chặt chẽ.

Khi đã giao cho đại lý, có thể lái xe, nhân viên bán hàng pha trộn để ăn bớt hoặc bể chứa rò rỉ, có tạp chất khiến hàm lượng methanol tăng cao. Theo phân tích của ông Dung, giữa methanol và xăng chênh lệch khoảng 7.000-9.000 đồng/lít, có khả năng nhân viên lợi dụng sự thiếu kiểm soát của đại lý để pha trộn kiếm lời bất chính.

Tuy nhiên trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Nguyễn Kim Quân - phó tổng giám đốc Công ty cổ phần sản xuất dịch vụ xuất nhập khẩu Từ Liêm (Tultraco), chủ quản cây xăng Mai Dịch - khẳng định đã rà soát tất cả khâu liên quan, từ việc nhập xăng từ kho của tổng đại lý vào xe bồn, xuất xăng khỏi xe và cửa bể chứa tại trạm xăng đều không phát hiện sai sót, kẹp chì niêm phong còn nguyên vẹn. Ngoài ra, theo ông Quân, mẫu xăng do Đội quản lý thị trường số 13 (Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội) mang đi thử nghiệm ngày 12-12-2011 cho kết quả các chỉ số bình thường cùng lô hàng với mẫu xăng mà Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa Bộ Khoa học - công nghệ công bố không đạt chất lượng. Do vậy, ông Quân cho rằng không loại trừ khả năng kết quả thử nghiệm có sai lệch. Ông Quân cho biết sẽ gửi hai mẫu xăng (từ kho xuất ra xe và từ xe vào bể chứa) cho Mipeco để đối chiếu, kiểm tra với mẫu xăng do công ty này lưu.

* Liên quan công tác kiểm tra các mẫu xăng thời gian gần đây, ông Trần Quốc Tuấn - cục trưởng Cục Quản lý chất lượng sản phẩm hàng hóa, Tổng cục Tiêu chuẩn đo lường chất lượng, Bộ Khoa học - công nghệ - cho biết đã lấy 20 mẫu trên cả nước, trong đó cả chín mẫu tại khu vực phía Nam đều có hàm lượng nước trong xăng. Ngoài ra, 4/9 mẫu này có hàm lượng methanol quá quy định. Về vấn đề này, cục đã yêu cầu Sở Khoa học - công nghệ TP.HCM thanh tra, kiểm tra đối với chín cơ sở kinh doanh xăng dầu này để làm rõ các vi phạm và xử lý.

Ông Tuấn cho biết trong năm 2011, riêng cục đã lấy mẫu kiểm tra 101 cơ sở kinh doanh xăng dầu, phát hiện nhiều trường hợp vi phạm như có hàm lượng nước, methanol... và đã chuyển giao cho các cơ quan chức năng liên quan xử lý. Có trường hợp đã bị xử lý lên đến hàng trăm triệu đồng. Tuy nhiên, trong đợt cháy xe liên tục vừa qua, cục kiểm tra các mẫu xăng nghi ngờ vẫn chưa xác định được có liên quan hay không.

LÂM HOÀI - M.QUANG