Phóng to

Tác giả Chu Thanh Hương - Ảnh: D.T.T.

- Từ nhỏ tôi đã rất thích đọc sách, đặc biệt là đọc truyện và thường mong chúng kết thúc có hậu. Vì vậy, khi có những truyện kết thúc buồn, tôi lại tưởng tượng cái kết khác có hậu hơn, vui vẻ hơn. Rồi dần dần tôi nghĩ ra những câu chuyện của riêng mình, gắn với những sự vật, sự việc gần gũi xung quanh.

Ðôi khi tôi tự cảm thấy chúng rất hay và không muốn quên nên tôi viết ra giấy để lưu giữ. Giờ nhìn lại có lẽ đó chính là bước khởi đầu của tôi trong việc viết văn.

* Tại sao chị lại chọn tiểu thuyết, thể loại nặng ký để "trình làng" mà không phải một thứ nhẹ nhàng hơn?

- Tôi bắt đầu viết văn bằng một truyện vừa dành cho thiếu nhi, nhưng tác phẩm đầu tiên được in ấn và phát hành là một truyện vừa dành cho tuổi mới lớn có nhan đề MộtvàBốn do NXB Kim Ðồng thực hiện.

Tôi là người viết văn không chuyên, có lẽ vì vậy khi viết tôi thường không xây dựng cốt truyện hay tuyến nhân vật trước mà chỉ viết theo cảm xúc, nghĩ gì viết nấy. Tôi đã viết Hoa bay theo cảm tính của mình, viết trong vòng ba tháng thì hoàn thành và may mắn là tác phẩm đã đoạt giải.

* Chị có thể tiết lộ lý do viết về nạn buôn bán phụ nữ? Phải chăng đó là một thực tế quá khốc liệt tại chính mảnh đất vùng biên Lạng Sơn nơi chị đang sinh sống và công tác?

- Theo tôi được biết, tệ nạn buôn bán phụ nữ và trẻ em đang diễn ra khốc liệt tại nhiều địa phương chứ không phải riêng trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Chỉ là do tính chất công việc nên tôi đã được gặp gỡ, tiếp xúc với những phụ nữ là nạn nhân của tệ nạn này, được lắng nghe họ chia sẻ về những đau đớn, tủi nhục và hoàn cảnh éo le của mình.

Những nỗi đau ấy có lẽ tôi không thể thấu hiểu hết, nhưng tôi có thể nhận ra sự khốc liệt, tàn nhẫn của tệ nạn buôn bán người. Ðó là động lực chính thúc đẩy tôi viết tác phẩm Hoa bay với hi vọng phản ánh tội ác này. Ðể chúng ta cùng chung tay ngăn chặn, đấu tranh, không để những phụ nữ khác phải chịu đau khổ.

* Nhiều người thắc mắc nhân vật chính của Hoa bay là một thiếu nữ dân tộc, tác giả của tiểu thuyết cũng là người dân tộc, nhưng có vẻ như "chất dân tộc" không đậm và để lại nhiều ám ảnh trong tác phẩm như kỳ vọng của họ. Chị nói gì trước ý kiến này?

- Tôi cho rằng mỗi người viết văn đều phản ánh những gì họ nhìn thấy và cảm nhận. Trong mắt nhiều người, phụ nữ dân tộc gắn với những hình ảnh chân chất thật thà, cam chịu trước hủ tục phong kiến hoặc sống phụ thuộc vào chồng.

Tại nơi tôi sinh sống, ở đâu đó cũng vẫn có những phụ nữ như vậy. Nhưng bên cạnh đấy, cùng với sự phát triển của xã hội, ngày nay nhiều phụ nữ dân tộc đã thoát khỏi cái bóng của những định kiến cũ, mạnh mẽ, làm chủ mình, tự tin bước vào cuộc sống như bất kỳ người phụ nữ hiện đại nào khác.

Trong tác phẩm tôi đã nhiều lần nhấn mạnh mảnh đất và con người nơi nhân vật Hoa sinh sống đã có nhiều đổi thay, chuyển mình trong cuộc sống mới. Họ thích nghi nhiều hơn với cuộc sống thị thành và Hoa cũng vậy.

Tất nhiên, đây chỉ là góc nhìn của riêng tôi và tôi muốn tác phẩm của mình phản ánh điều đó thông qua nhân vật Vương Thị Hoa - hình ảnh của một người phụ nữ dân tộc truyền thống mà có lẽ còn khá xa lạ trong văn học.

Phóng to Bìa tiểu thuyết Hoa bay - Ảnh: Hoàng Điệp Có lẽ Hoa bay thuyết phục người đọc trước hết là ở sự xum xuê, tươi nguyên của hiện thực đời sống được đưa vào trang sách một cách khá nhuần nhuyễn. Cách kể chuyện giản dị, chân thực cũng khiến người đọc tin vào những điều mà tác giả kể. Hoa bay không có những khám phá mới lạ về mặt nghệ thuật tiểu thuyết, nhưng phải chăng chính sự không cầu kỳ trong cấu trúc tác phẩm lại khiến người đọc thấy gần gũi hơn với cách nhìn, cách miêu tả hiện thực của tác giả?