Năm 1968, cuốn sách được tạp chí Vie Nuove (Những con đường mới) - cơ quan ngôn luận của Đảng Cộng sản Ý lúc bấy giờ - phát hành tại Ý với tên gọi Ho Ci Min - Un uomo e un popolo.

Sách do các nhà báo Paolo Bracaglia Morante và Camillo Pisani kể, kết hợp tranh minh họa của họa sĩ Pino Dangelico cùng nhiều ảnh tư liệu quý. Đây là ấn phẩm hiếm hoi về Chủ tịch Hồ Chí Minh bằng hình thức truyện tranh.

Hơn nửa thế kỷ sau, cuốn sách về đến Việt Nam. Năm 2020, ấn phẩm đặc biệt này được Chi hội hữu nghị Ý - Việt Nam vùng Veneto trao tặng cho Bảo tàng Hồ Chí Minh và sau đó được Hội hữu nghị Việt Nam - Ý giới thiệu với NXB Kim Đồng.

Nhân kỷ niệm 135 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh, cuốn sách do dịch giả Bùi Thị Thái Dương chuyển ngữ với sự hỗ trợ hiệu đính từ Bảo tàng Hồ Chí Minh và PGS.TS Đinh Quang Hải (Viện Sử học, Viện hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) ra mắt bạn đọc Việt.

Người vực dậy một đất nước

TS Chu Đức Tính - nguyên giám đốc Bảo tàng Hồ Chí Minh - đánh giá các tác giả đã thể hiện sự hiểu biết rất sâu sắc về lịch sử cận hiện đại Việt Nam và về Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Tác phẩm dẫn dắt người đọc tìm hiểu về cuộc đời và sự nghiệp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, từ khi cậu bé Nguyễn Sinh Cung tận mắt chứng kiến sự bạo tàn của chế độ phong kiến nơi quê nhà, cho đến chàng trai Nguyễn Tất Thành ra đi tìm đường cứu nước;

Người chiến sĩ Cộng sản kiên trung Nguyễn Ái Quốc mấy mươi năm bôn ba các nước đợi một ngày trở về giải phóng quê hương; và Chủ tịch Hồ Chí Minh, người lãnh đạo nhân dân Việt Nam qua hai cuộc chiến tranh cách mạng vĩ đại giành độc lập, hòa bình, thống nhất cho đất nước.

Nhưng cuốn sách không chỉ là một cuốn tiểu sử danh nhân giản đơn.

Cuộc đời của Bác Hồ được các nhà báo Ý kể với lớp lang hấp dẫn, bắt đầu từ lịch sử ngàn năm của dân tộc Việt; từ khởi thủy với truyền thuyết Lạc Long Quân - Âu Cơ, đến những cuộc chiến tranh giữ nước vĩ đại trong 4.000 năm lịch sử, cho tới cuộc "chạm trán" với phương Tây và cuộc xâm lược của thực dân Pháp.

Trong lòng một dân tộc với truyền thống yêu nước, chống giặc ngoại xâm quật cường và nền văn hóa giàu có ấy, một con người vĩ đại ra đời, làm nên một cuộc đời huyền thoại.

Đọc những dòng tổng kết sắc bén về Chủ tịch Hồ Chí Minh của các tác giả trong cuốn sách, bạn đọc Việt xúc động khi nhận ra rằng Bác Hồ của chúng ta đã được ngưỡng mộ và yêu quý bởi nhân dân thế giới đến nhường nào.

Những nhận định đúng tầm vóc và có tính khái quát cao này của các tác giả người Ý cũng mở ra cho bạn đọc Việt những cái nhìn mới mẻ về Bác Hồ:

"Ông chính là người đã vực dậy một đất nước, xây dựng một chính phủ, chiến thắng hai cuộc chiến mang tính quyết định của lịch sử đương đại: cuộc chiến chống lại nước Pháp - khiến cả một đế chế thực dân thuộc địa to lớn phải tan tành và cuộc chiến chống lại nước Mỹ - cho thấy giới hạn của sức mạnh kỹ thuật khi đứng trước ý chí vĩ đại của một dân tộc".

Vĩ nhân không "độc tôn" phát sáng

Điều hấp dẫn ở cuốn sách là cuộc đời của vĩ nhân Hồ Chí Minh được kể rất giản dị và gần gũi, một cuộc đời huyền thoại được đặt giữa những câu chuyện khác và đặt trong bối cảnh thế giới lẫn Việt Nam chứ không "độc tôn" phát sáng.

Trong cuốn sách, bạn đọc bắt gặp cả những câu chuyện của Phan Bội Châu, Đề Thám, Phan Đình Phùng, Phạm Văn Đồng, Võ Nguyên Giáp và người vợ liệt sĩ của ông (bà Nguyễn Thị Quang Thái)...

Bên cạnh những bài viết đặc sắc của Bác Hồ được chọn trích, cuốn sách còn có những bài viết của Đại tướng Võ Nguyên Giáp về quân đội nhân dân Việt Nam, về chiến tranh nhân dân.

Và một "nhân vật" quan trọng nữa được dựng lên sinh động trong cuốn sách này, đó là nền văn hóa Việt. Đất nước Việt Nam trong cuốn sách không chỉ là những cuộc chiến tranh, mà là một nền văn hóa giàu có với hội họa, thơ văn, truyền thống yêu nước và những người con anh hùng, nhân văn.

Xen lẫn giữa câu chuyện cuộc đời hoạt động cách mạng của Chủ tịch Hồ Chí Minh và cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của nhân dân Việt Nam, các tác giả trích đăng những bức tranh dân gian, tranh của các họa sĩ đương đại Việt Nam, những bức tranh cổ động giàu sức biểu cảm, những bài ca dao và dân ca của các dân tộc Việt Nam...

"Họ tìm tòi trong văn học Việt Nam và trích những câu rất tuyệt vời. Những bài thơ trong tập Nhật ký trong tù được cuốn sách chọn trích đăng cũng rất độc đáo chứ không phải là những bài được chọn trích đăng nhiều ở Việt Nam", TS Chu Đức Tính nhận xét.

Sức sống trường tồn của di sản Chủ tịch Hồ Chí Minh với Việt Nam và thế giới

Hội thảo khoa học cấp quốc gia gợi mở những vấn đề lý luận và thực tiễn nhằm tiếp tục vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong kỷ nguyên mới của dân tộc.