Phóng to

Giải thưởng nhìn nhận công trình của giáo sư Lennart Carleson trong việc phân tích hàm điều hòa, nhất là đối với bằng chứng của ông về các chuỗi Fourier. Giải thưởng này được Hàn lâm viện Khoa học và Văn chương Na Uy trao tặng.

Ủy ban Abel quốc tế cho biết: ”Carleson luôn luôn bỏ xa những người khác. Ông chỉ tập trung vào những vấn đề khó và sâu mà thôi. Khi các vấn đề này đã được giải quyết, ông để những người khác xâm nhập vào vương quốc ông đã khám phá, và thậm chí ông tiếp tục tiến vào các lãnh vực rộng lớn hơn và xa xôi hơn của khoa học”.

Ủy ban Abel nói công trình của ông về các chuỗi Fourier có tầm quan trọng đặc biệt. Năm 1807, nhà toán học Pháp Jean Baptiste Fourier bắt đầu ngành toán học gọi là phân tích hàm điều hòa khi ông khám phá ra rằng các hiện tượng tự nhiên có chu kỳ thiên nhiên, như dòng điện hoặc sóng âm, có thể được mô tả như là tổng các viên gạch xây dựng toán học đơn giản - sin giao động hoặc sóng côsin.

Thí dụ, âm thanh của kèn trompet có thể được trình bày bằng đồ thị như là một loại sóng phức, nhưng công trình của Fourier cho rằng nó cũng có thể được chia nhỏ ra thành nhiều sóng sin hoặc cosin đơn giản. Trong 150 năm qua điều này vẫn chưa được chứng minh, cho tới năm 1966, giáo sư Carleson công bố một báo cáo cho thấy ý tưởng của Fourier đúng cho tất cả các thí dụ.

Giáo sư Carleson đã làm việc cật lực trong nghiên cứu phân tích hàm điều hòa, nghiên cứu các hệ thống động lực, một ngành toán học sử dụng các mẫu hình để mô tả các hệ thống lớn, như các thị trường tài chính hoặc hiện tượng khí tượng thay đổi theo thời gian.

Giải thưởng trị giá 6 triệu Kroner này được thành lập năm 2002, và được đặt tên theo nhà toán học Na Uy lừng danh Niels Henrik Abel.