Phóng to

So với việc gắn chip “kích hoạt” đồng hồ taxi mới xuất hiện gần đây, thì những con chip gian lận xăng dầu được thực hiện không kém phần tinh vi. Đằng sau những cây xăng tấp nập, người mua xăng đâu dễ gì phát hiện cách thức mà những tội phạm công nghệ cao “công khai móc túi” hàng ngày.

Nếu không có những cách thức rất độc đáo của người dân kết hợp với các phóng viên đài phát thanh truyền hình Đồng Nai và lực lượng công an địa phương, có lẽ chúng ta vẫn vô tư trả thêm tiền trên từng lít xăng được phù phép rút bớt nhờ linh kiện “hỗ trợ”

Trong lúc cây xăng chật ních xe chờ đổ xăng, một người đàn ông cầm can xăng vào chờ mua và kín đáo quan sát đồng hồ đổ xăng rất kỹ. Chỉ số cây xăng tịnh tiến khi xăng được bơm vào xe, nhưng đến khi bơm vào can thì lại cao hơn so với mức bình thường: 3 lít xăng được báo với giá… 56.000đ (hơn mức trung bình gần 10%). Những trạm xăng được đặt vào “tầm ngắm” luôn được thử như vậy rất nhiều lần. Những người đổ xăng theo phương thức ấy có thể là một người dân bình thường, phóng viên đài Đồng Nai hoặc công an địa phương đang âm thầm điều tra.

Dựa theo nguyên lý vận hành theo thời gian và bước đếm được lập trình sẵn của hệ thống đèn quảng cáo, các thiết bị điện tử của trụ bơm xăng cũng được lập trình hoạt động theo nguyên tắc này. Trung tâm của bộ vi xử lý là một thanh chip nhiều chân được nạp lệnh vận hành để điều khiển bước nhảy của hệ thống đèn báo về số tiền hoặc số lít. Phương án nhảy chỉ số sớm hoặc trễ là tuỳ thuộc vào ý đồ của người viết chương trình điều khiển.

Liệu sự việc vỡ lỡ này có phải là biểu hiện của sự non kém về kiến thức chuyên môn, hay đã có sự làm ngơ hoặc thông đồng đen tối với những kẻ “móc túi” người dân?

Khi hoàn tất việc lập trình bằng ngôn ngữ điện toán, chương trình ăn gian xăng dầu được nạp vào thanh chip hoạt động song song với chương trình chuẩn và được kích hoạt vận hành tuỳ ý muốn của người bán xăng. Các loại phương tiện vào mua xăng sẽ bị bơm thiếu số lượng vì người mua sẽ không kiểm soát được chính xác dung lượng đã mua. Mức dao động ăn bớt dung lượng từ 7 đến 15% (không phải chỉ 5% như một tờ báo đã đưa) cũng tuỳ thuộc vào ý muốn của chủ cây xăng. Nếu là xe ô tô hoặc xe tải vào mua với số lượng lớn, lợi nhuận phi pháp từ số chênh lệch đó càng cao.

Phóng viên điều tra của đài Phát thanh truyền hình Đồng Nai đã làm một số thí nghiệm thực tế bằng cách đo milimét khối tại phòng thí nghiệm. Bình thuỷ tinh được lấy chuẩn tại phòng thí nghiệm để có mức vạch tương đối và phóng viên đến mua xăng ở một số cây xăng có biểu hiện gian lận. Hầu hết những địa chỉ “đen” này có nguyên tắc bơm đủ nếu khách hàng mua bằng can. Lý do là người mua kiểm soát được bằng mắt thường, hoặc lấy đó làm vật chứng khiếu nại sau này. Thế nhưng, việc ăn gian đã trở nên trắng trợn hơn ngày trước. Qua những lần mua xăng đối chứng, lượng xăng bị ăn gian ở các địa chỉ này đều từ 7 – 9%.

Điều “tâm đắc” nhất của những chủ cây xăng và những kẻ viết ra chương trình là khi bị cúp điện đột xuất, lúc máy móc được khởi động lại thì cả hệ thống điện tử sẽ trở về hoạt động ở trạng thái chuẩn. Khi có thông tin về ngày giờ của đoàn kiểm tra nào đó, chủ cây xăng mới chuyển về hệ thống chương trình chuẩn. “Chiêu thức” này đã qua mặt được hàng trăm đoàn kiểm tra. Khi “sóng yên gió lặng”, chương trình “ăn gian” sẽ được vận hành 24/24h.

Giá của mỗi con “chip ma” này từ 3 – 5 triệu đồng, khi đến tay các chủ cây xăng, nó được đẩy giá lên từ 5 – 10 triệu đồng. Thủ tục giao – nhận, tiền – hàng giữa kẻ bán, người mua được thoả thuận bí mật ở một góc đường vắng không khác bao nhiêu về độ tinh vi và bí hiểm như buôn bán… ma tuý. Lúc “hàng về”, các con chip được bí mật lắp ráp vào đêm khuya, khi lượng khách vắng vẻ, ít ai quan tâm để ý hoặc có thể được công khai lắp đặt giữa ban ngày như là một hoạt động kiểm tra, bảo trì kỹ thuật bình thường.

Những con “chip ma” có nhiều biến thể khác nhau. Có loại được điều khiển bằng công tắc ngay trong phần khuất của trụ bơm, có loại được điều khiển bằng những mật mã ấn trên bàn phím, tỷ lệ ăn gian nhiều hay ít cũng được cài đặt bằng mật mã riêng. So với việc bơm xăng bằng trụ với những mức vạch được cố tình hạ xuống, những lõi nhôm chiếm nâng mức xăng hay xa hơn nữa là việc đúc can nhựa có dung tích nhỏ hơn bình thường thì việc gắn “chip ma” vào trụ xăng là cả một bước “tiến bộ lớn” của những kẻ bất lương có công nghệ cao.

Dựa theo căn cứ khoa học, chương trình điều khiển để ăn gian xăng dầu dựa trên “kỹ thuật vi điều khiển” được dùng trong giảng dạy, thí nghiệm và tốt nghiệp luận án dành cho sinh viên tại các trường cao đẳng đại học trên toàn quốc. Chỉ cần sinh viên học tốt, đến năm thứ ba là viết được chương trình. Không quá rắc rối và cũng không là bí mật gì ghê gớm.

Tuy nhiên, câu hỏi nhức nhối là các cơ quan chức năng có trách nhiệm liên quan đã không tìm ra được lời giải cho một “phương trình” không quá khó. Liệu sự việc vỡ lỡ này có phải là biểu hiện của sự non kém về kiến thức chuyên môn, hay đã có sự làm ngơ hoặc thông đồng đen tối với những kẻ “móc túi” người dân?

Dù các tên tội phạm công nghệ cao tưởng chừng không ai phát hiện ra bí mật của mình, nhưng bằng nghiệp vụ đơn giản mà đầy sáng tạo của công an địa phương và đặc biệt là các phóng viên điều tra đài Đồng Nai, những cây xăng “ma” đã hiện nguyên hình dưới những góc quay cận cảnh đến mức khó tin.

Cảnh thử xăng được lặp lại: trạm xăng đông nghịt người, ai nấy cũng hối hả để đổ xăng và đi làm nên ít ai để ý có một người đàn ông cầm can nhựa không có vạch dung lượng vào chờ mua và kín đáo quan sát đồng hồ đổ xăng rất kỹ. Xăng mua tại các trạm xăng đáng ngờ được đổ ngay vào một bình thuỷ tinh có vạch báo chuẩn thường dùng trong phòng thí nghiệm, ngay tại một xe hơi gần đó. Chỉ số xăng khi bơm vào can cao hơn so với mức bình thường, 3 lít xăng được báo với giá… 56.000đ (hơn mức trung bình gần 10%). Khi đổ vào bình thuỷ tinh chuẩn có vạch, dung lượng xăng ít đi từ 7 – 9%, hiện tượng này lặp đi lặp lại ở khá nhiều trạm xăng được đặt vào “tầm ngắm”.

Phóng to

Sơ đồ nguyên lý khối điều khiển trung tâm của thiết bị. Ảnh: C.K

Bắt đầu từ phản ánh của bạn xem đài về hành vi mờ ám của trạm xăng, ban lãnh đạo đài Phát thanh - truyền hình Đồng Nai ngồi họp lại với nhau tìm phương án vạch mặt những kẻ “móc túi” bằng công nghệ cao. Những phóng viên điều tra giỏi nhất được tập hợp và làm việc hết sức bí mật để đưa ra công luận những hành vi gian lận tại các trạm xăng dầu của tỉnh.

Sức ép công việc, sự khó khăn về địa thế tiếp xúc cũng như “tinh thần cảnh giác” của bọn tội phạm khiến việc triển khai kế hoạch rất khó khăn. “Cái khó ló cái khôn”, các phóng viên điều tra đã dùng camera mini loại nhỏ nhất được mở sẵn giấu vào các túi được khoét lỗ để tiếp cận đối tượng vào ban ngày hay tận sào huyệt của chúng. Chỉ cần một động tác lay nhẹ, lớp vải mở lên là các cảnh gắn, chỉnh “chip ma” sẽ được thu lại. Các chủ trạm xăng cũng hết sức… vô tư: “Tui lắp rồi!” khi những phóng viên điều tra đóng vai nhân viên lắp chip đi “đánh lẻ” kiếm thêm.

Giá thành, thủ thuật lắp ráp “chip ma” đã có từ các thước phim trước và tâm lý “ăn bớt” của các nhân viên trạm xăng nên việc “diễn vai” tiếp cận đối tượng cung cấp cũng thành công. Việc đột nhập vào “sào huyệt” của tên X (xin giấu tên, đối tượng chưa bị khởi tố nhằm phục vụ công tác điều tra – PV) thành công cũng là nhờ một lần đón lõng với vai diễn là một nhân viên trạm xăng muốn mua “chip ma”. Hào hứng trước lời tâng bốc về công năng của con chip “kỳ diệu” cùng những tiếng lóng, mô tả kỹ thuật, tên X đã tin ngay và thao thao bất tuyệt trước... máy quay đang chạy sẵn bí mật.

Phóng to

Cây xăng Nhật Vân, nơi diễn ra gian lận xăng dầu bằng công nghệ cao.

Kỷ niệm đáng nhớ nhất trong 98 ngày mật phục được phóng viên An Vi kể lại hấp dẫn và ly kỳ không kém… truyện trinh thám. Anh bắt xe khách ngược “quốc lộ không đèn” để đến trạm xăng x, gần chợ y, huyện z. Bốn bề vắng lặng nên tiếp cận trực tiếp sẽ bất thành vì bọn tội phạm rất cảnh giác.

Quan sát kỹ địa hình, An Vi quyết định đi “đường tắt”. Vờ vào quán cà phê vườn dành cho các đôi tình nhân gần đó, anh thay bộ đồ bụi bặm và “xung trận”. Anh nhớ lại: “Trong đêm, tôi như một… tên trộm chuyên nghiệp hoặc tay thích khách truyện chưởng Tàu mặc đồ đen từ đầu đến chân. Leo qua rào rồi bám theo bờ tường, đi qua mái nhà người dân ở đó để tiếp cận cây xăng. Trời tối như bưng lại có mưa lất phất, dây điện giăng mắc cẩu thả nên đi trên bờ tường, leo qua mái nhà có thể làm người dân phát hiện tiếng động hoặc điện giật, hoặc té xuống như chơi”.

Khi được hỏi cảm giác lúc làm “ăn trộm” bất đắc dĩ thế nào, An Vi cười lớn: “Tôi nhìn xung quanh rồi quyết định trong tích tắc, không táo bạo sẽ lỡ cơ hội vì các phương án khác đều không khả thi. Hôm ấy đơn độc tác chiến lúc 1 giờ khuya cũng sợ lắm chứ. Bụng đói ngấu, trời mưa lạnh, sợ điện giật, sợ bị chúng phát hiện, sợ trượt chân té, sợ dân nghe động đánh cho một trận rồi... bị đưa vô công an phường. Nhưng không liều như vậy thì không thể có hình ảnh tốt nhất được. Lúc đứng nấp ở gờ tường cao một tay cầm máy, một tay đánh đu vào trụ mới quay được, mỏi lắm nhưng phải ráng. Ra về, tôi nhớ mãi câu “Anh bị bồ cho… leo cây hả?” của cô bé phục vụ cà phê. Mặt mình lúc đó… méo xẹo giống lắm”.

Đêm khuya vắng vẻ, những tên tội phạm công nghệ cao đang thực hiện việc gắn “chip ma” vào các cây xăng rất yên tâm về tính bí mật với một xe tải giả vờ đổ xăng để che mắt người đi đường. Không ngờ trên một góc khuất từ… mái nhà hàng xóm, những hình ảnh ấy được ghi lại không sót chi tiết nào. Và đấy chỉ là một trong rất nhiều đêm mai phục khổ công mà An Vi và nhóm phóng viên điều tra đài Phát thanh – truyền hình Đồng Nai làm suốt trong ba tháng trời ròng rã.

Phóng to

Những con chip dùng để gian lận trong đong đếm xăng dầu

Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã tống đạt quyết định khởi tố bị can đối với Phạm Văn Huy – giám đốc công ty TNHH Nhật Vân, Đinh Tất Thời, Hoàng Minh Mậu và Nguyễn Văn Hiến, Phạm Văn Huy về tội “lừa dối khách hàng”, ba đối tượng còn lại bị khởi tố về hành vi “đồng phạm giúp sức”. Đấy chỉ là bước đầu tiên trong chuyên án ly kỳ không kém… phim trinh thám – một chuyên án vẫn chưa có tên ngay khi số báo này đến tay bạn đọc. Những người trong cuộc vẫn còn đang tất bật tiếp tục đưa ra ánh sáng những kẻ “móc túi” người tiêu dùng bằng công nghệ cao trong suốt cả một thời gian dài.

Đồng Nai: Khởi tố vụ án gắn chip để gian lận xăng dầu Sáng 19-9-2008, cơ quan điều tra Đồng Nai đã khởi tố bị can đối với Phạm Huy Văn, giám đốc công ty TNHH Nhật Vân, chủ cây xăng Nhật Vân tại km 100 quốc lộ 20, xã La Ngà, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai vì có hành vi chiếm đoạt hàng hóa trị giá 98 triệu đồng, thông qua việc sử dụng chip gian lận xăng dầu. Hai bị can Hoàng Minh Mậu (sinh năm 1982), Nguyễn Văn Hiến (sinh năm 1983) cùng ngụ tại huyện Thống Nhất, tỉnh Đồng Nai cũng bị bắt khẩn cấp đêm 16 rạng sáng 17.9.2008 vì hành vi mua bán, lắp đặt, giúp sức cho việc gian lận xăng dầu. Tại nhà của Mậu, tại ấp Bạch Lâm, xã Gia Tân, huyện Thống Nhất, cơ quan điều tra đã thu giữ 10 con chip, trong đó có 6 con chip điện tử có cài chương trình gian lận xăng dầu và một số dụng cụ, phương tiện để lắp ráp. Tại nhà Nguyễn Văn Hiến ở xã Gia Tân 2, huyện Thống Nhất, cơ quan điểu tra thu giữ 2 con chip và nhiều sổ sách ghi chép với các khách hàng. Ngoài ra, Đinh Tất Thời ngụ tại huyện Thống Nhất cũng bị cơ quan điều tra bắt tại xã Lâm Hà, huyện Đức Trọng, tỉnh Lâm Đồng khi Thời vừa lắp xong chip cho một cây xăng. Đây là chiến công đầu tiên của công an trong việc đấu tranh với tội phạm công nghệ cao sử dụng chip gian lận xăng dầu mà dư luận cả nước đang lên án. Với hơn ba tháng mai phục của các phóng viên điều tra Đài PT-TH Đồng Nai, sự giúp đỡ của người dân địa phương, công an Đồng Nai đã vào cuộc và bắt gọn các đối tượng nói trên.

(Bài viết có sử dụng tư liệu, hình ảnh của đài Phát thanh – truyền hình Đồng Nai. Vì lý do bí mật điều tra, trong bài viết có một số tên riêng được viết tắt hoặc thay bằng ký hiệu).