Việc sửa luật thuế với mục đích định ra mức đóng góp của người dân một cách hợp lý hơn, hài hòa quyền lợi của cá nhân và Nhà nước nhưng sao phải chờ đến năm 2012, trong khi cả xã hội đang phải đối phó với lạm phát cao.

Còn nhớ năm 2009 để giảm bớt khó khăn cho người dân trước ảnh hưởng bởi khủng hoảng kinh tế toàn cầu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã thống nhất với đề nghị cấp bách của Chính phủ là miễn thuế thu nhập cá nhân trong sáu tháng đầu năm 2009. Tại thời điểm đó, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính và ngân sách của Quốc hội Phùng Quốc Hiển cho rằng miễn giảm thuế thu nhập cá nhân là cần thiết, góp phần cùng với các biện pháp khác khuyến khích đầu tư, kích cầu nền kinh tế.

Tình hình năm 2011 tuy không khó bằng năm 2008 và những tháng đầu năm 2009 nhưng cũng không dễ thở khi chỉ riêng trong hai tháng đầu năm 2011, chỉ số giá tiêu dùng đã vọt lên 3,87%. Trước đó, cả năm 2010 số này cũng xấp xỉ 12%. Điều này cho thấy giá nhiều mặt hàng trong nước đã tăng mạnh, đặc biệt là thực phẩm thiết yếu hằng ngày.

Thu nhập của những người làm công ăn lương đang teo tóp dần. Khi sức mua thực của thu nhập đã giảm sút thì mức tính thuế như hiện nay của Luật thuế thu nhập cá nhân không còn phù hợp và đang trở thành một gánh nặng đối với nhiều người. Nhiều bà nội trợ trong email gửi về Tuổi Trẻ cho biết với mức giảm trừ 4 triệu đồng cho bản thân người nộp thuế, họ chỉ đủ trả tiền thuê nhà, tiền điện, không đủ cho bữa ăn hằng ngày. Còn mức giảm trừ 1,6 triệu đồng cho người phụ thuộc chỉ đủ tiền mua sữa hằng tháng cho con.

Do vậy, nếu không sửa luật ngay thì cũng cần phải có những bước đi phù hợp để giảm bớt mức đóng góp của người dân, thực hiện ngay trong năm 2011. Đó cũng là một cách Nhà nước chia lửa cùng dân khi khó khăn. Từ kinh nghiệm miễn thuế thu nhập cá nhân trong sáu tháng đầu năm 2009 cho thấy nếu quyết tâm thì vấn đề thủ tục để có được một quy định cho phép miễn giảm thuế không phải là trở ngại.

Nếu cứ cho rằng việc sửa Luật thuế thu nhập cá nhân đòi hỏi phải có thời gian chuẩn bị chu đáo để có các phương án tối ưu thì tại sao một kịch bản tương tự năm 2009 là miễn thuế cho người dân không được lặp lại? Kịch bản đó có thể là miễn, giãn thuế, cũng có thể là tạm nâng mức khởi điểm chịu thuế và tăng mức giảm trừ gia cảnh cho người phụ thuộc... Nếu vấn đề này được nêu ra, chắc chắn cũng sẽ tìm được phương án tối ưu, hài hòa quyền lợi của người dân và của Nhà nước.

Đặt vấn đề miễn giảm hay sửa thuế thu nhập cá nhân trong bối cảnh hiện nay hết sức bức thiết. Theo các chuyên gia, đó chính là giải pháp an sinh xã hội giúp người dân vượt qua khó khăn trong giai đoạn khó khăn. Không chỉ thế, việc miễn giảm cũng là một cách để khắc phục những điểm chưa phù hợp của Luật thuế thu nhập cá nhân sau một thời gian áp dụng trong thực tiễn.

Lạm phát cao, khó khăn đó người dân của nhiều nước cùng gánh chịu. Trung Quốc, Ấn Độ... để giảm thiểu tác động của lạm phát, nạn tăng giá lương thực thực phẩm cũng đã bắt tay ngay vào việc nâng mức khởi điểm chịu thuế cho người có thu nhập, đồng thời hỗ trợ cho người nghèo, những người có thu nhập thấp.

Chúng ta cũng đã đề ra việc sửa luật, nếu thúc đẩy nhanh hơn hoặc có những kịch bản khác với cùng một mục tiêu là giảm bớt mức thuế phải nộp, kịp thời và đúng lúc, chắc chắn người dân sẽ đồng tình hưởng ứng và hiệu quả xã hội của việc miễn, giãn hoặc giảm thuế sẽ cao hơn rất nhiều.