Trao giải và ra mắt hàng loạt cuốn sách thiếu nhi

Phóng to

Nguyễn Ngọc Hoài Nam (giữa) đoạt giải nhất với truyện ngắn Con ma da sau vườn - Ảnh: V.V.Tuân - NXB Kim Đồng

Tác giả Nguyễn Ngọc Hoài Nam cho biết anh biết đến cuộc thi này thông qua bạn bè, chính bạn bè là người "xúi" anh tham gia. Truyện ngắn được giải nhất - Con ma da sau vườn được anh viết chỉ trong vòng 3 tiếng từ 8g đến 11g tối và 12g ngày 30-6-2013 là hạn cuối gửi bài dự thi cũng chính là thời điểm anh bấm nút gửi bài.

Anh cũng chia sẻ mặc dù làm trong ngành xây dựng, một nghành nghe có vẻ không liên quan đến văn chương, nhưng bạn bè trong nghề của anh cũng có nhiều người thích viết văn. Và anh đến văn chương cũng một phần ảnh hưởng từ bố mình, một người yêu văn chương, từng viết văn.

Đối với anh, viết truyện thiếu nhi trước hết là cho con mình đọc, anh muốn kể những câu chuyện của tuổi thơ của mình, của cô chú mình, của bố mẹ mình - những câu chuyện mà thông điệp không bao giờ cũ về tình cảm gia đình, về tình cảm anh em thương yêu và bảo vệ nhau - cho các con nghe.

Mặc dù khẳng định chưa có ý định gì lớn với văn chương, nhưng bạn đọc nhí có quyền hì vọng vào một gương mặt tác giả mới khi anh chia sẻ rằng anh vẫn đang viết, mặc dù viết xong để...trong máy tính là chính, lâu lâu "lôi ra" chia sẻ với bạn bè. Nhưng biết đâu một ngày nào đó buồn buồn anh lại "lôi ra"... dự thi và ...xuất bản thì sao.

*************

Tuổi Trẻ Online xin giới thiệu với bạn đọc truyện ngắn đoạt giải nhất của anh - Con ma da sau vườn:

Con ma da sau vườn

Nhà thằng Xịt ở ngay giữa xóm chợ sầm uất, nhà phố san sát nhau, nhưng phía sau nhà lại có khu vườn dài hun hút, đủ loại cây cối um tùm.

Mà cả xóm này nhà nào cũng y như nhà nấy. Qua khoảng sân nhỏ là gian nhà chính, rồi tới gian bếp, và khu vườn dài sòng sọc. Chỉ có khác là tùy giàu nghèo mà nhà này có thêm vách ngăn, cửa hậu, còn nhà kia thông thống từ trước tới sau. Nhà Xịt trống hoác như vậy, đứng ở ngoài cổng nhìn một phát là tới ngay lùm chuối cuối vườn. Mỗi lần chơi đá banh, anh em nó cùng bọn nhóc trong xóm lại có sẵn hai khung thành là khung cửa trước và cửa sau nhà chính. Chẳng cần Ronaldo hay Messi, chỉ cỡ trình độ làng nhàng của chân sút xóm chợ như Xịt đã có thể sút trái bóng bay từ ngoài sân xuống tới nhà vệ sinh cạnh gốc cây vú sữa giữa vườn.

Nhà Xịt nghèo, ba đạp xe bán kem dạo từ sáng tinh mơ đến tối mịt, má chiên đậu hũ bán tuốt trên chợ huyện, cũng chỉ trở về nhà với ba anh em Xịt khi trời bắt đầu nhá nhem tối. Cả ngày mấy anh em tự chăm sóc nhau, nhưng quanh đi quẩn lại cũng chỉ sinh hoạt lòng vòng phía nhà trên và ở dưới bếp mỗi khi phải nấu cơm nấu nước. Xịt đi học lớp 3 vào buổi sáng. Bé, em gái kế Xịt vừa vào lớp 1, học buổi chiều, ở nhà lo cơm nước cho mấy anh em. Cũng chẳng có gì cầu kì, chỉ là nồi cơm bắc lên cái bếp ba chân bằng gang đen nhẻm đun bã mía do những ngày cuối tuần Xịt lội bộ mấy cây số đi mót được cả bao từ những ruộng mía ven kinh Trạm Bơm để dành chụm lửa dần dần. Thức ăn trường kì của ba anh em là đĩa đậu hũ má chuẩn bị trước khi gánh hàng ra chợ, có khi chiên, có khi hấp, có khi sốt thêm cà chua cho đỡ ngán. Tí, đứa em gái út ba tuổi vừa vào mẫu giáo, ham đi học đến mức có khi tè dầm không còn quần để mặc, nhưng vẫn nằng nặc mặc váy không quần tới lớp.

Khu vườn sau nhà Xịt trồng đủ thứ cây. Từ các loại cây gia vị như ớt, hành, gừng, đến các loại lá lốt, lá mơ, lá cách, rồi các loại ăn trái như khế, đu đủ, xoài, vú sữa... Nhưng từ phía cây vú sữa cạnh nhà vệ sinh cho tới cuối vườn chỉ trồng một loại chuối. Chuối um tùm, dày đặc đến mức có dạo Xịt theo phụ má đi cắt lá chuối để gói đồ ở chợ, loay hoay thế nào mà không chui ra khỏi được mấy bụi chuối to đùng, cứ tưởng như đang lạc vào thế giới khác.

Một ngày hè năm Xịt chuẩn bị vào lớp 1, giữa một buổi trưa im ắng nắng chang chang, Xịt một mình lang thang từ nhà trên xuống dưới vườn tìm cào cào châu chấu, hái những trái mướp nhỏ xíu, những trái mùng tơi căng mọng cho em gái chơi đồ hàng. Xịt cũng xuống tận cuối vườn bẻ thêm một bẹ chuối to để làm cho mình một khẩu súng thiệt dài bắn một lần được nhiều phát kêu tạch tạch. Má đi bán ở chợ về sớm, chỉ thấy hai em gái Xịt nằm lăn lóc ngủ trưa ngon lành như hai con mèo con trên cái nền nhà láng xi măng lỗ chỗ mà không thấy Xịt đâu. Xuống tới cuối vườn tìm Xịt, má điếng người la thất thanh khi thấy Xịt đang cheo leo một tay ôm thân chuối, một tay với bẻ bẹ chuối có con rắn lục cườm đang cuộn tròn. Chẳng kịp nghĩ ngợi, má lao đến giật lấy Xịt ôm vào lòng và quay đầu chạy vào nhà một mạch, quên đi cái nỗi sợ hãi rắn rít từ thời con gái đến tận bây giờ. Má vào nhà, ôm cả ba đứa con mà khóc lấy khóc để. Hai đứa em gái còn ngái ngủ của Xịt ngơ ngác đã đành, ngay cả Xịt cũng chả hiểu sao tự dưng má khóc như thế.

Tối hôm đó, ba đi bán kem về, sau khi cơm nước xong liền kể cho ba anh em nghe về con ma da trong mỗi khu vườn, mà cái con ma da này chỉ sống trong mấy bụi chuối. Giọng kể run run của ba, điệu bộ sợ hãi của má, ánh sáng leo lét từ ngọn đèn dầu của một đêm cúp điện và những bụi chuối xào xạc cuối vườn trong gió khuya khiến ba anh em mỗi lúc mỗi rúm ró, tay chân co quắp vào nhau, cố len lỏi tìm một chỗ trống để rúc vào trong cái mùng chật như nêm mà cả nhà nằm ngủ chung. Từ đêm đó, cả ba anh em không ai bảo ai, cứ chui vào mùng là nằm nghiêng quay đầu ra phía ngoài cửa chính mà mắt nhắm nghiền, đố đứa nào dám nhìn ra phía sau, dù có cái lưng vững chãi của ba nằm chắn ở đó. Mà đã vậy cũng chưa yên, đứa nào đứa nấy đều rợn da gà dựng tóc gáy vì không thôi tưởng tượng có một con ma da lưỡi dài đang ngồi trong mấy bụi chuối phía sau lừ lừ mắt đỏ nhìn tụi nó. Ban đêm là vậy, còn ban ngày thì không đứa nào còn dám bén mảng tới cuối vườn.

Từ ngày đó, khoảng vườn phía sau cây vú sữa là một thế giới khác. Thế giới của con ma da.

Mà oái ăm là cái nhà vệ sinh để giải quyết nhu cầu hằng ngày lại nằm ngay trên ranh giới giữa thế giới của bọn trẻ và thế giới của con ma da. Nên cứ mỗi khi có đứa ngồi bên trong nhà cầu, là hai đứa còn lại ngồi xếp hàng ngang trước cửa, gương mặt căng thẳng quay đầu nhìn lên phía nhà trên. Chốc chốc sốt ruột có đứa hỏi nhưng cũng không dám quay đầu lại: “Trời ơi xong chưa? Sao lâu vậy?”. Mà cái đứa ngồi bên trong cũng đâu có yên, vì bức tường sau nhà vệ sinh có chừa mấy khoảng hở thông gió, ngồi đó nhưng không thể tập trung được vì cứ tưởng tượng con ma da đang thò cái lưỡi vào.

Sợ nhất là những đêm mưa gió, sấm sét đì đùng. Bọn trẻ nhìn ra sau vườn, qua ánh chớp lóe lên, nhìn những tán lá chuối vật vờ bay phơ phất, cứ tưởng tượng con ma da thế nào là sẽ ra y thế đó. Những đêm mưa lại thường hay cúp điện, bọn trẻ chỉ dám ngồi quanh cái đèn dầu, ánh mắt đầy trông cậy hướng về ba má chúng nó đang lụi hụi tính toán cho cuộc mưu sinh ngày mai.

Riết rồi đám trẻ bị ám ảnh, cả ngày cả đêm, cả trong giấc ngủ, mà nặng nhất là Xịt. Má nói Xịt bị yếu bóng vía, nên hay bị nhát. Ba đâm lo.

Một đêm khuya lắc, đang ngủ Xịt chợt tỉnh giấc, không sao ngủ lại được. Xịt quay qua quay lại trằn trọc, quên béng con ma da ở cuối vườn. Trong một tích tắc không chú ý, Xịt nhìn qua vai ba, nhìn suốt tới dưới vườn. Trong ánh trăng đêm huyền hoặc, bụi chuối to nhất cuối vườn mà má Xịt vừa cắt lá chiều nay hiện ra như một hình người có cái đầu to gai góc, thân hình lắc lư dưới tán lá của cây vú sữa đen ngòm. Xịt quay mặt vội áp đại vào mớ tóc khét lẹt nắng của con Bé, nằm yên để da gà sởn từ gót chân lên đến đỉnh đầu. Nỗi sợ càng lúc càng lớn khi cả nhà đang ngủ say, không có ba hay má thức để dòm chừng như mọi khi, để chia cái sợ ra nhiều nơi cho vơi bớt. Trống ngực đánh thình thịch, tay chân không nhấc nổi, Xịt òa khóc.

Ba bật dậy, hỏi có chuyện gì. Xịt lấm lét chỉ tay về cuối vườn:

“Ổng kìa ba!”.

“Ông nào?”

“Ông ma da chỗ bụi chuối kìa ba!”

Như hiểu được mức độ nghiêm trọng của sự việc, ba gọi má dậy dỗ Xịt. Nhưng Xịt vẫn khóc, tay chỉ ra sau vườn: “Ổng cứ nhìn con kìa ba!”

Ngay lúc đó, ba chui ra khỏi mùng, đứng giữa khung cửa nhà sau, bóng ba cao vời vợi, chỉ tay về phía cuối vườn la lớn:

“Mày có ngon thì hù dọa tao nè! Để con tao yên!”

Tiếng hét của ba giữa đêm khuya như tiếng thét của Trương Phi trên cầu Trường Bản khiến Hạ Hầu Kiệt đứt ruột vỡ gan mà chết, khiến hàng vạn quân Tào tán loạn bỏ chạy khỏi sa trường. Còn với Xịt, tiếng hét kịp lúc của ba khiến Xịt chợt vững bụng thôi khóc, vơi đi nỗi sợ mà từ từ chìm lại vào trong giấc ngủ.

Mấy bữa nay Tí bị sốt, má thôi không đi bán ở nhà chăm sóc em. Đến tối ngày thứ ba, em nằm li bì, người phát ban, sốt có khi đến 39 độ. Cả ba và má nhìn nhau lo lắng, rồi ba dặn dò Xịt ở nhà trông chừng em. Nếu tới mười một giờ đêm ba không về thì tự đóng cửa nhà và cho em ngủ. Ba chỉ cho Xịt tỉ mỉ cách cài then, bấm khóa cửa. Ba lại chạy qua mấy nhà hàng xóm nhờ vả gởi gắm gì đó. Xong, ba lấy xe đạp chở má ôm Tí ngồi phía sau đi bệnh viện.

Hai anh em Xịt ngồi ở bậc cửa chính nhìn ra ngoài đường, gương mặt đứa nào đứa nấy buồn so. Mấy đứa trẻ hàng xóm qua chơi một lát cũng về hết. Chín giờ, rồi mười giờ, đường càng lúc càng vắng. Bà Chính ở sát bên qua nhà coi ngó trước sau rồi dặn anh em Xịt trải chiếu móc mùng, vào trong nhà ngủ kẻo gió máy lại cảm. Mười một giờ. Xịt và Bé biết ba không về tối nay, phải ở lại bệnh viện lo cho em Tí phụ má, nên hai anh em uể oải đứng dậy lo đóng cửa. Xịt nhấc cái ghế leo lên, Bé đứng dưới giữ chặt ghế sợ anh bị té. Sau khi cài then trên Xịt trèo xuống cài then dưới rồi lấy ổ khóa bấm lại. Bà Chính hàng xóm đứng bên ngoài cẩn thận đẩy mạnh cửa xem đã chắc chắn hay chưa, nói vọng vào nhà đêm hôm có chuyện gì cứ đứng ở cửa la lớn bà sẽ chạy qua ngay.

Khi hai anh em đã nằm yên trong mùng, điện bỗng nhiên cúp. Ngọn đèn dầu được ba thắp sẵn từ trước khi chở Tí đi bệnh viện tỏa cái ánh sáng vàng tù mù nơi góc nhà. Xịt nằm quay lưng ra hướng vườn, che cho em nằm úp thìa bên trong. Ngôi nhà trống hoác từ trước ra sau khiến cái mùng hai anh em đang nằm càng thêm trơ trọi hơn trong bóng đêm xào xạc gió. Chốc chốc trên mái tôn lại có tiếng kêu bi ai thống thiết của lũ mèo cái, rồi tiếng gào tiếng cấu xé nhau của bọn mèo đực. Xa xa tiếng chó tru ngân dài vọng lại. Hai anh em không ai bảo ai, nhưng đều cố gắng nằm sát vào nhau để tránh nghĩ đến nỗi sợ hãi đến từ cuối khu vườn.

Mà cái sợ hãi này như có ma lực, có sức hấp dẫn lạ lùng. Càng muốn gạt đi thì lại càng nghĩ đến, tưởng tượng đủ mọi hình ảnh, đủ mọi kiểu dáng của cái con ma như đang đứng trong vườn nhìn lên nhà trên. Con ma da từ từ đi tới, bóng nó đen thẫm, phủ lên chỗ hai anh em đang nằm. Nó đứng rất gần, ngay sát sau lưng, chỉ cần quay đầu lại là chạm mặt nó. Da gà tóc gáy của Xịt lại rờn rợn khắp người. Nhưng nó không dám khóc, không dám la. Nó chỉ cần lộ cái sợ hãi đó ra dù chỉ một chút thôi, là đứa em gái nó sẽ thất thanh la hét rồi òa lên tức tưởi ngay. Xịt nghĩ vậy nên cố giữ hơi thở không đứt đoạn gấp gáp. Nó cứ hít một hơi thật sâu vào rồi từ từ thở nhẹ ra, chậm rãi liên tục như vậy. Bên cạnh nó, con Bé nằm co, mắt nhắm nghiền. Tay Xịt choàng qua đầu con em, mặt áp vào mái tóc khét nắng của nó để ít ra cũng có cảm giác gần gũi thân thuộc cho vơi bớt nỗi hoang mang. Nó biết con Bé cũng có cảm giác đó. Nó nghe được nhịp trống ngực thình thịch và tiếng thở đứt đoạn của đứa em. Nó biết, em nó đang dựa hết vào nó để có thể ngủ được. Nó cũng cầu mong mình ngủ được ngay. Hơn ai hết nó mong thời gian đêm nay qua thật nhanh, trời mau hửng sáng và ba má nó chở em nó về khỏe mạnh. Giấc ngủ hiện giờ là cứu cánh của anh em nó.

Một lát sau, gian nhà chỉ còn tiếng ngáy đều đặn hòa cùng tiếng chặc lưỡi của con thạch sùng đâu đó.

Nửa đêm, Xịt tỉnh giấc vì tiếng gọi của con Bé.

“Anh Xịt ơi, em mắc tè!”

Nếu là ban ngày thì Xịt sẽ dắt em nó đi qua khỏi gian bếp, rồi có thể ngồi xuống bất cứ chỗ nào. Nhưng nửa đêm tối mù mịt thế này, điện vẫn chưa có lại, chỉ có ánh đèn dầu tù mù nơi góc nhà, Xịt loay hoay nhỏm dậy chưa biết làm thế nào. Nhưng cách gì cũng phải dắt em nó đi xuống tới đó, chứ không lẽ tè dầm trong mùng. Mà nó cũng đang mắc tè như em nó.

“Ngồi dậy đi, anh dắt ra ngoài tè!”

“Nhưng em sợ, anh Xịt”, tiếng con Bé run run.

“Hai anh em mình mang đèn theo, tè nhanh xong chạy vào ngủ tiếp”, Xịt trấn an em nó.

Con Bé nhìn nó với ánh mắt như cầu khẩn:

“Lát tè xong anh Xịt đi sau lưng em nghe!”

Xịt nhìn em nó, không nỡ chối từ. Nhưng nó biết, đi sau cùng là sẽ có con ma da đi theo, là tóc gáy da gà lại sởn từ gót chân tới đỉnh đầu, là chỉ nín thở cắm đầu đi chứ không dám quay lại nhìn. Nghĩ đến đó tay chân nó bủn rủn, nhưng cũng cố nói cứng:

“Cứ ra đi tè đi!”

Con Bé ngồi dậy, lấm lét nhìn quanh. Rồi tự dưng nó òa khóc.

“Sao lại khóc? Ra đi tè rồi vô ngủ tiếp nè!”, Xịt dỗ em.

“Ổng kìa anh!”, Bé chỉ tay ra vườn.

“Ông… nào?”, Xịt rúm ró hỏi, mắt không dám nhìn theo hướng con Bé chỉ, người chợt rùng mình.

“Ông… ma da chỗ bụi chuối kìa anh Xịt!”.

Xịt vẫn không dám quay lại nhìn ra sau vườn. Nó không thể giấu được nỗi sợ hãi đang dâng ngập đến đỉnh đầu của nó.

“Ổng kìa anh Xịt…”!

Tiếng con Bé như cứa vào lòng Xịt. Rồi một dòng nước ấm trên chiếu lan nhanh đến chỗ nó nằm. Một nỗi thương cảm mơ hồ dâng lên, nó thấy thương đứa em gái bé bỏng của nó. Nó là anh lớn, là đàn ông con trai, dù chỉ là thằng con trai tám tuổi đầu. Em nó đang dựa dẫm hết vào nó trong một đêm không có ba má ở nhà thế này.

Nó bật dậy, bước ra khỏi mùng, đứng giữa khung cửa nhà sau, bóng nó nhỏ thó, đứng chỉ tay về phía cuối vườn thét lớn.

Tiếng thét của nó không hề nhỏ chút nào:

“Mày có ngon thì hù dọa tao nè! Để em tao yên!” (NGUYỄN NGỌC HOÀI NAM)

* Truyện đã được NXB Kim Đồng in thành sách Con ma da sau vườn