Phóng to

Một khu nhà thuộc sở hữu nhà nước tại quận Bình Thạnh, TP.HCM - Ảnh tư liệu

Theo kế hoạch được Q.Bình Thạnh thông báo đến các hộ dân: hai lô IV và VI cư xá Thanh Đa sẽ di dời xong vào cuối năm 2010, nhưng đến nay vẫn chưa thể di dời do chưa có phương án tạm cư cho các hộ dân.

Thiếu nhà tái định cư

Chung cư 727 Trần Hưng Đạo, Q.5 là một trong những chung cư xuống cấp nặng. Năm 2007, Q.5 bắt đầu di dời các hộ dân tại đây. Sau gần bốn năm triển khai, vẫn còn khoảng 160 hộ/hơn 510 hộ chưa di dời. Theo Ban bồi thường giải phóng mặt bằng Q.5, một trong những khó khăn ảnh hưởng việc di dời là chưa đủ quỹ nhà tái định cư để bố trí cho các hộ dân có nhu cầu.

Chung cư Cô Giang, Q.1 (có hơn 880 căn hộ với hơn 4.800 người dân sinh sống) cũng nằm trong số các chung cư xuống cấp nặng và có nguy cơ sụp đổ. UBND Q.1 đã triển khai di dời các hộ dân ở đây từ ba năm qua nhưng đến nay vẫn chưa có nhà tái định cư. Vì vậy mới có 58 hộ ký thỏa thuận đền bù và 37 hộ trong số đó bàn giao mặt bằng.

Tại chung cư 213 Đồng Khởi, Q.1 có 126 căn hộ phải di dời. Quyết định thu hồi đất tại dự án này đã có từ năm 2002 nhưng theo Ban bồi thường giải phóng mặt bằng Q.1, thời điểm đó chưa di dời các hộ dân được là do chưa có nhà tái định cư. Sau khi xây xong chung cư 203 Nguyễn Trãi, Q.1 để phục vụ tái định cư thì tiến độ đền bù đã nhanh hơn. Đến nay đã có gần 80 hộ di dời, số còn lại dự kiến di dời xong trong tháng 3-2011.

Bài học từ Q.10

Trước đây, Q.10 có 40 lô chung cư cũ (kể cả hai cư xá). Thời gian đầu, việc cải tạo, xây dựng lại các chung cư cũ khá ì ạch do chưa có quỹ nhà tái định cư, người dân chưa đồng ý với chính sách đền bù, hỗ trợ. Từ năm 2005, việc cải tạo các chung cư cũ ở Q.10 diễn ra thuận lợi hơn và đến nay đã tháo dỡ, xây dựng lại 13 lô chung cư với 1.640 căn hộ phải giải tỏa. Dự kiến đến năm 2015, Q.10 sẽ tháo dỡ xong các lô chung cư cũ còn lại.

Ông Nguyễn Phú Sĩ, trưởng Ban bồi thường giải phóng mặt bằng Q.10, cho biết: “Tại các khu đất đã giải tỏa, quận xây gần 1.100 căn hộ mới để tái định cho các hộ dân bị ảnh hưởng và đang chuẩn bị xây thêm 1.000 căn nữa. Như vậy, ngoài nhà tái định cư tại chỗ cho các hộ dân, quận còn dư căn hộ để bố trí cho các dự án khác”. Theo ông Sĩ, trước khi triển khai dự án, các chính sách đền bù, hỗ trợ, tái định cư được quận công khai cho các hộ dân biết. Ngoài ra, quận cũng cam kết với các hộ dân thời gian tạm cư không quá 30 tháng, sau đó được tái định cư. Với cách làm trên, bình quân một lô chung cư chỉ mất khoảng sáu tháng để di dời các hộ dân.

Theo ông Lê Quốc Cường - trưởng Ban bồi thường giải phóng mặt bằng Q.1, phần đông người dân diện giải tỏa muốn tái định cư tại chỗ. Ông Cường đề xuất nên chia theo từng cụm để tái định cư cho dân: đối với các hộ bị giải tỏa tại khu trung tâm TP nên tái định cư tại các quận 1, 3, 4, 5, Bình Thạnh; những hộ bị giải tỏa tại các quận 6, 8, 10, 11 có thể tái định cư tại một trong các quận này... Theo ông Cường, với cách bố trí tái định cư như trên, nếu không được tái định cư tại chỗ thì người dân cũng được bố trí gần nơi ở cũ, thuận tiện trong việc làm ăn, đi lại, học hành.

Theo trưởng ban bồi thường giải phóng mặt bằng một quận, việc giải tỏa chung cư khó khăn còn do chính sách hỗ trợ chưa hợp lý. Cụ thể, tại nhiều chung cư cũ, khi có chủ trương cải tạo lại cơ quan chức năng thường ngưng hóa giá nhà cho dân. Theo quy định, nhà chưa hóa giá chỉ được hỗ trợ bằng 60% so với giá đền bù. Mức hỗ trợ này khiến nhiều hộ dân chưa đồng thuận. Các đơn vị liên quan đã nhiều lần kiến nghị cơ quan có thẩm quyền đền bù 100% số tiền theo giá quy định, sau đó trừ lại số tiền phải đóng như trường hợp hóa giá nhà nhà nước. So với mức hỗ trợ bằng 60% giá đền bù thì cách này có lợi cho dân hơn nhưng đến nay cơ quan có thẩm quyền vẫn chưa đồng ý.