Phóng to

Ông Daisuke Yamada, Phó tổng giám đốc kinh doanh Công ty liên doanh lsuzu VN có cuộc trao đổi về vấn đề này.

* Nhiều người cho rằng, giá xe hơi sẽ giảm vào đầu năm 2006 do ảnh hưởng của việc giảm thuế đối với linh kiện nhập khẩu. Theo ông, điều này có đúng không?

- Đây là nhận định hoàn toàn sai lầm! Nếu theo biểu thuế mới thì giá xe ô tô sẽ không thể giảm trong năm 2006.

* Ông có thể cho biết lý do?

- Theo kế hoạch của Bộ Tài chính, từ năm 2006 sẽ bắt đầu áp dụng thuế nhập khẩu mới, theo đó phụ tùng, linh kiện sẽ giảm trong biên độ 20 - 25%, nhưng vấn đề quan tâm của thị trường là cụm linh kiện của xe ô tô 4 chỗ (loại xe bán chạy nhất trên thị trường VN hiện nay) lại không hề được giảm thuế.

* Trong các cuộc gặp gỡ với giới báo chí, các thành viên Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô VN (VAMA) đều than phiền là thị trường xe hơi VN quá nhỏ, không đủ kích thích nội địa hóa, trong khi Bộ Công nghiệp và Bộ Tài chính lại rất nôn nóng trong việc thúc ép các liên doanh đẩy nhanh tiến trình nội địa hóa. Theo ông, làm thế nào dung hòa hai luồng ý kiến này?

- Vấn đề là VN chưa xác định được cho mình một loại xe chiến lược. VN đang bỏ rất nhiều kinh phí cho việc nghiên cứu xây dựng chiến lược phát triển ngành công nghiệp ô tô đến năm 2010-2020, nhưng mấu chốt quan trọng nhất để chiến lược này thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài là loại xe chiến lược thì chưa có.

Tôi xin lấy Thái Lan làm ví dụ. Mấy năm trước, Chính phủ Thái Lan quyết định xe Pick Up là loại xe chiến lược, nên mọi chính sách ưu tiên phát triển công nghiệp ô tô được soạn thảo chỉ dành riêng cho loại xe này, còn các loại xe khác vào thì đánh thuế rất cao.

Kết quả là, xe Pick Up chiếm hơn 80% thị trường ô tô Thái Lan hiện nay. Chính nhờ Pick Up, Thái Lan phát triển được ngành công nghiệp ô tô. Chỉ tính riêng với loại xe Pick Up, tỷ lệ nội địa hóa của Nhà máy Isuzu tại Thái Lan đã lên tới 95%.

* Ở cương vị nhà đầu tư, các ông có đặt vấn đề này với Bộ Công nghiệp VN?

- Mấy năm trước, khi gặp các quan chức Bộ Công nghiệp VN, tôi hỏi: "Ở VN, đâu là loại xe chiến lược?". Câu trả lời là "xe buýt!". Theo tôi, xe buýt không bao giờ là nền tảng của một ngành công nghiệp ô tô, vì đây là loại xe công cộng, trong khi loại xe chiến lược thường phát triển trên nền sở hữu tư nhân. Đơn cử, một quốc gia lớn như Nhật Bản, một năm chỉ sản xuất 3.000 xe buýt.

* Muốn phát triển xe cá nhân thì đòi hỏi giá xe phải phù hợp, trong khi hiện nay người tiêu dùng than phiền rằng, giá xe hơi ở VN quá cao?

- Một kết quả khảo sát thị trường VN đã làm chính chúng tôi phải giật mình: 100% khách hàng VN "thích" mua xe giá xe cao hơn. Đơn cử, cùng một model, nếu bán với giá bình thường là 20.000 USD/XE, song chỉ cần vài chi tiết khác nhau và nâng giá bán lên 25.000 USD/XE thì khách hàng VN luôn chọn mua xe 25.000 USD/chiếc.

Kết quả này ban đầu làm tôi rất ngạc nhiên, nhưng đi sâu phân tích thì thấy, xu hướng thích tiêu dùng hàng chất lượng cao tại Việt Nam là có thật. Do vậy, theo tôi, người tiêu dùng VN chú trọng chất lượng hơn giá mua.

* Ông dự báo thị trường ô tô VN trong năm tới sẽ như thế nào?

- Thuế nhập khẩu không giảm, thuế tiêu thụ đặc biệt đang tăng theo chu kỳ thì kết quả là giá xe sẽ tiếp tục tăng.

* Nhưng nhiều chuyên gia cho rằng, khi VN mở cửa thị trường theo lộ trình hội nhập AFTA, WTO thì luồng xe giá rẻ từ ASEAN sẽ tràn ngập thị trường?

- Có thể xe sản xuất ở các nước ASEAN khác có giá thành rẻ hơn so với xe sản xuất ở VN, nhưng tôi cam đoan, những chiếc xe đó không thể được nhập vào VN, vì một trong những nguyên tắc kinh doanh của Isuzu nói riêng và các nhà sản xuất ô tô nói chung là không được phép bán tràn lan cho các đại lý, mà phải mua tại nước có đại lý chính thức của hãng. Do vậy, con đường xe giá rẻ vào sau khi thị trường mở cửa là rất mù mờ.