Phóng to

Xe ôtô cũ về cảng

* Hiện nay ở hai cảng Hải Phòng và TP.HCM có gần 40 chiếc ôtô cũ đang chờ làm thủ tục thông quan. Nếu những lô hàng này được thông quan thì sẽ bằng số xe nhập khẩu trong cả hai tháng 5 và 6 cộng lại. Ông lý giải thế nào về tình hình này?

- Hồi tháng 5, DN nhập khẩu ôtô cũ chủ yếu mang tính chất thăm dò cơ quan quản lý nhà nước với mức giá khai báo khá thấp. Nhưng sau những lần tham vấn trong tháng 6, họ đã khai báo giá sát hơn với giá mà hải quan đưa ra. Điều này cho thấy, đến thời điểm này có thể nhận định DN đã không còn thăm dò cơ quan quản lý. Nhiều DN trao đổi với tôi và cho biết với chính sách thuế, cách thực hiện như hiện nay, sắp tới họ sẽ tiến hành nhập khẩu ô \tô cũ về VN. Dự báo thời gian tới việc nhập khẩu ôtô cũ sẽ diễn ra sôi động.

* Vừa qua DN cho rằng họ bị hải quan áp đặt giá khi tham vấn?

- Chúng tôi khẳng định giá mà hải quan đưa ra là hoàn toàn có cơ sở. Điều này thể hiện ở việc có một DN nhập khẩu ô tô Toyota Lexus GS 300 khai 9.800 USD, sau khi tham vấn điều chỉnh lên 24.000 USD.

Cũng DN này sau đó nhập khẩu ô tô tương tự là Toyota Lexus GX 470 đã khai báo giá sát với giá hải quan đưa ra là 24.000 USD, sau đó hải quan chỉ tham vấn giá lên 26.000 USD. Do đó có thể khẳng định, sau khi hết thăm dò cơ quan quản lý thì DN đã tự giác hơn trong việc khai báo.

* Theo nguyên tắc của Hiệp định trị giá GATT, giá hợp đồng là một trong những căn cứ để xác định giá của hàng hóa đó nhưng cơ quan hải quan dựa vào cơ sở nào để bác bỏ và đưa ra giá tham vấn khác?

- Hợp đồng hay vận đơn chỉ là một trong những căn cứ nhưng nếu hải quan dựa trên các nguồn thông tin mà mình có được thì sẽ bác bỏ nếu thấy rằng giá khai báo chưa khách quan, trung thực. Giá thể hiện trên hợp đồng cũng chưa hẳn đã hoàn toàn phù hợp vì theo nguyên tắc trị giá GATT, việc mua bán đó phải dựa trên quan hệ kinh doanh bình thường, loại trừ các yếu tố cho, biếu, tặng, quan hệ cá nhân giữa người mua và bán có thể sẽ làm sai lệch giá.

Giá "chuẩn" phải được xác định trong điều kiện mua bán bình thường. Do đó mới có chuyện giá DN khai báo không trung thực, khách quan nhưng không hẳn đã là gian lận. Nếu DN không đồng ý với giá tham vấn của hải quan thì có quyền khiếu nại, nhưng trong 2 tháng nhập khẩu ô tô cũ, Tổng cục Hải quan chưa nhận được khiếu nại nào.

* Tổng cục Hải quan làm gì để trong tham vấn giá giữa DN và cán bộ hải quan cơ sở sẽ không có chuyện hai bên "bắt tay nhau" để đưa ra giá có lợi cho cả hai?

- Nếu DN trung thực, chủ động trong việc khai báo giá thì sẽ không sợ cán bộ hải quan có tiêu cực. Hiệp định trị giá GATT đã cho DN rất nhiều quyền trong vấn đề này. Hiện nay, việc quản lý nhập khẩu ôtô cũ đang được Tổng cục Hải quan chỉ đạo trực tiếp điều hành hằng ngày, và dựa trên cơ sở dữ liệu thông tin được nối mạng từ Tổng cục Hải quan với 4 cục hải quan làm thủ tục nhập khẩu ôtô cũ.

Việc xác định giá của hải quan địa phương dựa trên các nguyên tắc trên và chịu sự chỉ đạo của Tổng cục Hải quan nên sẽ khó xảy ra việc thông đồng giá giữa DN và cán bộ hải quan.