Đầu tiên là uống đủ ngày. Vi trùng nếu còn nhạy kháng sinh thì bệnh thường thuyên giảm dần sau 1-2 ngày, đặc biệt là các bệnh nhiễm trùng cấp tính như viêm họng mủ, viêm tai giữa mủ, viêm phổi… Nhiều người thấy đỡ bệnh liền ngưng không dùng kháng sinh tiếp nữa mà không biết như vậy gây tác hại vô cùng:

Vi trùng chỉ mới bị tiêu diệt một phần sau vài liều kháng sinh, số còn sống sót sẽ tiếp tục phát triển, sinh sôi nảy nở làm bệnh tái phát. Một số trường hợp bệnh tái phát còn nặng hơn trước, lúc này sử dụng lại kháng sinh cũ không còn hiệu quả nữa do vi trùng đã lờn thuốc. Do vậy, thông thường kháng sinh được sử dụng từ 5-7 ngày, có khi từ 10-14 ngày hoặc lâu hơn tùy theo bệnh nhiễm trùng ở vị trí nào và nặng nhẹ ra sao.

Thứ hai là liều lượng thuốc kháng sinh. Nếu uống đủ thời gian mà lượng thuốc không đủ thì cũng không tiêu diệt được vi trùng. Đối với trẻ em, liều thuốc được tính theo cân nặng. Nếu trẻ béo phì thì liều thuốc sẽ được điều chỉnh theo cân nặng lý tưởng. Trẻ em vốn khó uống thuốc và uống vào hay bị ói ra nên lượng thuốc thường dễ bị thiếu. Để khắc phục tình trạng này, thị trường đã có những loại kháng sinh dạng xi-rô hoặc dạng gói dễ pha và có mùi vị thơm ngon, trẻ em thích. Tuy nhiên, cần để xa tầm tay của trẻ kẻo trẻ thấy ngon lại uống hết !

Điều quan trọng cuối cùng là khoảng cách giữa các liều. Nếu một loại thuốc kháng sinh được cho uống 3 lần/ngày thì điều đó có nghĩa là 8 tiếng uống một lần. Nhiều khi toa thuốc ghi đơn giản “sáng-chiều-tối”, ta lại uống thuốc vào lúc 10 giờ sáng, 2 giờ chiều và 6 giờ tối. Như vậy, khoảng cách từ 6 giờ tối đến 10 giờ sáng hôm sau, cơ thể không có đủ nồng độ thuốc để diệt trùng, càng làm tăng nguy cơ vi trùng đề kháng kháng sinh.

Tóm lại, dùng kháng sinh phải đủ thời gian, đủ liều và khoảng cách giữa các liều cân đối.

Ngoài ra, PGS.TS.DS Nguyễn Hữu Đức cũng khuyến cáo để sử dụng kháng sinh an toàn, hợp lý, hiệu quả, cần giải quyết các vấn đề sau:

- Chấn chỉnh hoạt động ở các hiệu thuốc, nghiêm cấm mua bán kháng sinh tràn lan, bừa bãi. - Các nhà điều trị không sử dụng kháng sinh cho người bệnh theo kiểu “bao vây” mà thực hiện đúng nguyên tắc trong kê đơn thuốc kháng sinh. Bác sĩ nhiều khi cho sử dụng kháng sinh “bao vây” hoặc đổi kháng sinh liên tục hoặc sử dụng kháng sinh mạnh cho bệnh nhẹ (dùng dao mổ trâu để giết gà !). Tất cả những điều này đã khiến cho bệnh nhân “tiền mất mà bệnh vẫn âm ĩ”.- Đẩy mạnh hơn nữa việc truyền thông giáo dục giúp người dân có những kiến thức cơ bản về sử dụng thuốc tốt, trong đó có sử dụng tốt thuốc kháng sinh.