Trẻ em theo bố mẹ đi chơi hội xuân - Ảnh: Trần Thế Dũng

Đường lên cao nguyên đá vắt vẻo lưng trời đưa chúng tôi đến huyện lỵ Đồng Văn. Đây là địa danh gắn liền với người dân tộc Mông trắng bên những căn nhà tình trường, hàng rào đá thấp thoáng sau sắc hồng hồng, trắng trắng của hoa lê, hoa mận, đào phai đang nở rộ.

Sắc xuân đang ngập tràn không gian núi rừng qua hình ảnh từng nhóm con gái Mông xúng xính trong bộ váy áo sặc sỡ kéo nhau du xuân trên đường đèo như những dòng suối thổ cẩm muôn màu hoặc xúm xít ném pao - một trò chơi mang đậm bản sắc dân tộc ngay trên khoảnh đất bằng phẳng bên đường.

Riêng đám con trai thì hào hứng với trò chơi tu lu hay còn gọi đánh quay.

Ở những nơi thôn bản xa xôi, cách trở, dân cư thưa thớt ngày tết trai gái người Mông thường rủ nhau đi xem múa khèn, tham gia trò chơi dân gian, hát trao duyên qua ống tre nối dây cước... do địa phương tổ chức. 

Những hình ảnh đậm đà không khí xuân nơi địa đầu Tổ quốc đã cuốn hút đôi chân chúng tôi đến tận hội chọi dê huyện Mèo Vạc.

Thật hào hứng, khi những chú dê núi hiền lành, hằng ngày nhởn nhơ tìm cỏ nay trở thành đấu sĩ với những miếng đòn hiểm hóc, nhấc hẳn thân mình lên cao rồi dũng mãnh dùng sừng bổ xuống đầu đối phương hay lao thẳng vào nhau.

Những lúc thấm mệt chúng lại dùng sừng khóa đầu, khóa chân để đối phương không thể phản đòn. Dù đấu với nhau bằng đòn chí mạng nhưng không chú dê nào bị sát thương và không bị giết mổ như sới chọi trâu.   

Trong khi đó, trên các con đường, trai gái dạo chơi, tìm bạn và biểu lộ tình ý qua tục “vỗ mông”, một phong tục rất riêng của dân tộc Mông sống tại Mèo Vạc. Thông thường, nếu cô gái ưng thuận sẽ đáp lại và họ rời đám đông để tâm tình.

Thật ra, tục vỗ mông dịp đầu xuân chỉ là cơ hội tỏ tình bởi trước đó họ đã có dịp tìm hiểu người bạn đời.

Mái nhà tình trường thấp thoáng dưới sắc màu hoa mận - Ảnh: Trần Thế Dũng

Đi chơi núi, một tập quán của trai gái người Mông vào ngày tết - Ảnh: Trần Thế Dũng

Trẻ em chơi trò ném pao ngay trên đường lộ - Ảnh: Trần Thế Dũng

Trai gái múa khèn mừng xuân về - Ảnh: Trần Thế Dũng

Thi đấu tu lu hay còn gọi là đánh quay - Ảnh: Trần Thế Dũng

Hát trao duyên qua ống tre được nối bằng dây cước với ống tre của người bạn đời - Ảnh: Trần Thế Dũng

Trò chơi quay vỗ bóng của phụ nữ người Mông - Ảnh: Trần Thế Dũng

Ngày xuân, người lớn tuổi trên vùng Đồng Văn thường tổ chức thi chim hót hay - Ảnh: Trần Thế Dũng

Dê lao đầu vào đối thủ nhằm hạ gục nhanh đối phương - Ảnh: Trần Thế Dũng

Tục vỗ mông, tỏ tình ngày tết của trai gái người Mông, một phong tục độc đáo ở huyện Mèo Vạc, Hà Giang - Ảnh: Trần Thế Dũng