Tôi giật mình nhìn con ngạc nhiên, chẳng hiểu tại sao hôm nay thằng bé lại hỏi tôi như vậy. Tôi chưa biết trả lời sao thì con trai nói tiếp: “Đề thi văn học kỳ I của trường con là: “Em hãy đóng vai một người nghiện thuốc lá kể lại cảm giác của mình”. Con không làm bài được vì đâu có hút thuốc mà biết cảm giác thèm thuốc lá ra sao”.

Tôi thật sự không tin nhà trường lại ra một đề văn như thế cho học sinh ở độ tuổi lớp 8 như con tôi. Chẳng lẽ suốt nửa năm, qua bao nhiêu tác phẩm đã học, nhà trường không tìm ra một nhân vật nào để học sinh hóa thân vào hay sao mà bắt các em tưởng tượng mình là người nghiện thuốc lá?

Dưới góc nhìn của một phụ huynh, dù không am hiểu nhiều về nội dung, chương trình giảng dạy văn ở trường THCS, nhưng tôi nhận thấy đề văn này có nhiều điều chưa ổn. Tôi xin đưa ra ý kiến của mình dưới những góc độ sau:

- Xét theo góc độ thực tiễn: học sinh phổ thông tuyệt đối không được hút thuốc lá. Như vậy đề cho là phi thực tế.

- Xét theo góc độ tâm sinh lý: Vượt quá lứa tuổi học sinh lớp 8 (chưa kể đến tâm lý của các em học sinh nữ). Ngay cả người lớn có hút cũng chưa hẳn là người nghiện.

- Xét theo góc độ giáo dục: đề văn không hướng học sinh đến một hành động đẹp để hình thành một nhân cách đẹp. Chẳng những không có tác dụng giáo dục mà còn gián tiếp khuyến khích học sinh hút thuốc, mà phải hút thật nhiều đến mức nghiện thì mới biết cảm giác thế nào. Rõ ràng là phi giáo dục!

- Xét theo góc độ tư duy: đề đòi hỏi học sinh vận dụng rất cao so với kiến thức chương trình quy định cho học sinh lớp 8. Học sinh không thể có được trải nghiệm bản thân hoặc kinh nghiệm từ một nhân vật của tác phẩm để có kiến thức làm bài.