Phóng to

Ảnh minh họa của trang thiệp điện tửTTO

Tôi ít khi gọi điện về cho bố lắm. Như một lẽ thường khi nói về gia đình người ta hay nhắc đến mẹ nhiều hơn. Bởi mẹ là người gần gũi với ta nhất, nhưng chiều nay khi nói chuyện với bố tôi thấy có cái gì đó trong lòng nghèn nghẹn mà 23 năm qua không thể nói thành lời. Cái tình cảm mà chỉ những người tình thân máu mủ, ruột rà mới hiểu được.

Bố tôi đó - con người của trăm công ngàn việc. Đâu phải là những việc quyền quý, cao sang. Bố tôi - một người nông dân chân lấm tay bùn, hằng ngày chỉ biết đến ruộng đồng. Lúc thơ bé tôi ngây ngô hỏi bố:

- Sao bố lại chọn nghề làm ruộng hả bố? Bố không làm thầy giáo như bố thằng Minh đó, làm thầy giáo sạch sẽ lắm, lại được nhận quà nữa chứ!..

Bố tôi cười:

- Vì bố yêu những hạt thóc con trai à!

Năm tháng trôi đi, con mới ngộ ra vì sao bố yêu hạt thóc đến thế! Chính những hạt thóc ấy đã nuôi 4 anh em con khôn lớn thành người. Con thấy thật xấu hổ khi thơ bé đã hỏi bố câu hỏi ngây ngô vậy. Chắc lúc đó bố buồn lắm phải không bố?!

Tuổi thơ con lớn lên trong sự vất vả khó nhọc của bố mẹ. Nhưng có đáng là bao khi tuổi thơ bố vất vả gấp trăm lần tuổi thơ chúng con. Ngày ấy gia đình nhà nội đông lắm! Nội sinh tất thảy là 9 người con, bố là con thứ 6. Cái đói nghèo luôn đeo đẳng gia đình nhà nội. Như một quy luật của cuộc sống, tất cả mọi người trong gia đình phải cùng nhau cố gắng, bươn chải để kiếm sống! Bố cũng vậy, mới học lớp 2 thôi bố phải ra đồng mót những mẩu khoai, củ lạc để tối về góp vào khẩu phần gia đình cho cái bụng khỏi đói.

Nghĩ đến đây con giật mình thảng thốt, con chợt hiểu ra nguyên nhân cái ngày bố đã mắng con vì tội ăn cơm hay để thừa. Ngày đó sao mà con dại khờ thế, con lại giận dỗi bố vì lúc đó gia đình mình đâu có thiếu ăn nữa. Bố dạy cho con bài học tiết kiệm, hãy trân trọng những gì con người làm ra. Hạt cơm thừa đó chứa đựng bao giọt mồ hôi vất vả khó nhọc mới làm nên.

Giờ đây khi con đã đủ đầy, không thiếu ăn nữa nhưng ở ngoài kia vẫn con bao đứa trẻ lang thang, đói rét. Con đã hiểu vì sao bố thương những đứa trẻ đi mót khoai đến vậy, bố sẵn sàng cho bọn trẻ hẳn một rá khoai to đùng trong sự ngỡ ngàng của con. Rồi chuyện thằng Minh nhà cô Hoa vào nhà mình vặt trộm ổi nữa chứ, lúc bố bắt gặp nó con tưởng bố sẽ cho nó một trận đòn hay chí ít bố cũng mắng mỏ nó nhưng không, bố thật nhẹ nhàng bảo nó:

- Lần sau nếu thích ăn thì qua xin bác, chứ vặt trộm như thế này không nên.

Bố ơi, tấm lòng bố nhân hậu, bao dung lắm!

Bố lập gia đình rất sớm, 20 tuổi bố đã cưới mẹ rồi. Nhiều lúc trong buổi ăn cơm anh em con chất vấn bố tại sao bố lại cưới mẹ sớm như vậy. Bố cười: “Không cưới mẹ các con sớm như vậy thì lấy đâu ra các con nay khôn lớn thế này, nếu cưới muộn chắc các con bây giờ chỉ là những nhóc tiểu học thôi…! Nói vậy thôi chứ cũng vì hoàn cảnh mà bố lập gia đình sớm như vậy. Nhà nội cố gắng cho bố học hết lớp 7, ước mơ ngày xưa bố khép lại, bỏ ngỏ…".

Khi đến tuổi trưởng thành nội muốn bố cũng như các bác phải lập gia đình sớm, đâu ở vậy trong một gia đình đông anh em như thế được.

Mẹ kể ngày bố mẹ ra ở riêng, ngoài một ít tiền và vài yến lúa bố mẹ không có cái gì khác. Vì gia đình nội, ngoại nghèo như nhau. Nhà cũng không có mà ở. Lúc đó, nhờ sự giúp sức của mấy bác, bố mẹ cất tạm một mái nhà tranh ven con đê. Nói là nhà cho oai vậy chứ thực ra đó là một túp lều. Nguyên liệu chính để tạo nên nhà của bố mẹ là những phên tranh được kết từ rơm rạ làm mái lợp, còn tường làm bằng tre nứa trộn với bùn.

Cuộc sống khổ trăm bề. Những hôm mưa bão mái nhà tốc hết, bố phải lặn lội đưa những tấm phên khác lên thay, rồi lấy cả các bao nilông nhét vào chỗ hở kẻo mưa rơi xuống. Mẹ đã rất lo sợ, tưởng chừng không thể vượt qua bao vất vả trong đời. Nhưng có bố trấn an tinh thần mẹ bằng niềm lạc quan cộng với sức trẻ đôi mươi:

- Chẳng có gì là không thể vượt qua được, khi con người thật sự cố gắng và tin vào một ngày mai…

Và bố đã chứng minh được bằng niềm tin vào ngày mai đó là cái ngày bố mẹ tự cất công xây dựng được một căn nhà ngói. Bố tự lên núi lấy những tảng đá to rồi cũng tự một mình vận chuyển đá về nhà. Xây nhà cho gia đình xong bố còn giúp cho nhà ngoại nữa, vì mẹ là chị cả nên mấy cậu và dì còn nhỏ, ông ngoại lại mất sớm nên bố vừa làm tròn nhiệm vụ của một người anh rể vừa là một người anh. Mấy cậu và dì quý bố lắm!

Và từ đó bố làm tất cả các nghề, không nề hà gì để có tiền cho anh em con ăn học. Mùa đông, sau khi vụ mùa đã vãn bố lại theo mấy người thợ xây trong làng đi phụ hồ. Lạnh giá lắm nhưng bố đã dậy từ lúc 3 giờ, ăn tạm bát cơm nguội để còn kịp giờ làm.

Những hôm tay chân bố bị vôi vữa ăn nhìn những vết nứt ứa máu mà lòng con quặn đau. Mùa hè, bố dạo xe đi bán kem, biết con thích ăn kem bố luôn để dành cho con những que kem mát lạnh.

Rồi những tháng ngày vào Tây nguyên làm thuê cho các rẫy cà phê, rồi những rừng cao su bạt ngàn… Sức trẻ đôi mươi của bố đã vơi đi phần nào, nhưng lòng nhiệt huyết, lạc quan của tuổi trẻ vẫn còn vẹn nguyên trong bố.

Lúc về bố bàn với mẹ là sẽ bán nhà vào Tây nguyên lập nghiệp, nhưng bố đã suy nghĩ lại trước hết đó là việc học của mấy anh em con, nếu vào trong đấy việc học của anh em con sẽ bị gián đoạn, hơn nữa vào trong đó công việc nhiều cuốn đi khoảng thời gian học tập của anh em con, anh em con sẽ không có được điều kiện như ngoài này. Con cảm ơn bố rất nhiều! Bố đã quyết định đúng đắn. Bằng chứng là anh em con đã vào đại học, cao đẳng trong niềm tự hào của bố mẹ… Ánh mắt bố rạng ngời. Bố căn dặn chúng con:

- Đó mới chỉ là những viên gạch nền tảng đầu tiên bố xây, các con hãy xây nốt những viên gạch còn lại…

Suốt những năm tháng tiểu học con luôn tiến bộ nhờ sự dạy dỗ của bố. Nhìn những tập vở ngày xưa bố bọc cho con cẩn thận bằng tấm bìa bao ximăng và cái nhãn vở với những dòng chữ bố viết làm con nhớ về tuổi ấu thơ. Những bài toán tính tuổi cha, tuổi con sao mà rắc rối đến thế, mặc dù bố luôn vận dụng vào thực tế đó là tính tuổi của con và bố.

Ngày trước con cẩu thả lắm, trang giấy này viết chưa hết con lại chuyển sang trang khác. Có lần bảo con không nghe bố liền vờ thu sách vở và bảo con nay ở nhà đi chăn bò, không học hành gì nữa. Con đã khóc khi không được đi học. Bố bắt con phải hứa với bố là sẽ cẩn thận, không được cẩu thả nữa thì mới cho con đến lớp. Con đã làm được bố ạ! Bằng chứng mấy năm liền con đều đạt danh hiệu vở sạch chữ đẹp. Lên bậc cao đẳng con vẫn còn giữ được đức tính cẩn thận đó. Nó giúp con không những trong những năm tháng học sinh mà còn cho cuộc sống sau này nữa. Con biết ơn bố nhiều lắm!

Nhớ lại cái ngày con học lớp 3, bố chở con đi thi học sinh giỏi huyện bằng chiếc xe đạp, con hơi ái ngại và muốn được ngồi xe máy nhà bạn Ngọc. Con thấy ánh mắt của bố đượm buồn, bố bảo:

- Vậy cũng được, bố sẽ đi sau bằng xe đạp.

Năm ấy con không đoạt giải gì cho dù là giải khuyến khích. Năm ấy, phần thưởng cho những học sinh giỏi huyện lại lớn nữa chứ: đó là một chuyến du lịch ra thăm lăng Bác dành cho học sinh và phụ huynh. Con thấy thật xấu hổ khi bố, mẹ của các bạn được ra thủ đô còn con thì… Con làm bố thất vọng nhiều lắm! Đã bao nhiêu lần con hứa với bố là sẽ giành được danh hiệu học sinh giỏi nhưng con không làm được. Nhưng bố vẫn không trách con, bố còn động viên con:

- Quan trọng là con đã cố gắng hết sức mình…

Và con đã làm bố hài lòng không bởi vì thành tích này nọ, mà con đã cố gắng, nỗ lực.

Giờ anh con là một nhân viên trong ngân hàng của tỉnh, chị con cũng đã tốt nghiệp đại học đang làm cho một công ty tư nhân, con đang học trên giảng đường của một trường cao đẳng. Bố càng tự hào hơn khi gặp những người xưa kia mà bảo bố rằng: "Cho con cái học hành nhiều làm gì, trong khi đó cái no vẫn chưa đủ”, “Cho con gái học cao làm gì vì trước sau nó cũng lấy chồng…”.

Bố trả lời với họ rằng:

- Hạnh phúc của con cái chính là hạnh phúc của bố mẹ, của những đấng sinh thành.

Lần về quê gần đây con đã thấy tóc bố lốm đốm những sợi bạc. Con ngỡ ngàng vì tóc bố xanh lắm mà. Mái tóc mà con tưởng chừng như không bao giờ bạc được… Vậy mà… Bố đón con ở sân nhà, không kìm nén được cảm xúc con ôm chầm lấy bố, bố cũng ốm lấy con. Hai bố con mừng mừng tủi tủi. Đôi tay gầy gầy xương xương bố ghì chặt lấy lưng con. Đôi tay ấy làm lụng từ những công việc nhỏ bé nhất, đến những công việc nặng nhọc của đàn ông. Đôi bàn tay thô ráp, đầy những vết chai sần nhào nặn những gì tốt đẹp nhất để dành cho chúng con. Hạnh phúc nhường nào khi được áp đôi tay khô cứng, thô ráp hằn những năm tháng nhọc nhằn lên khuôn mặt, mà hít hà, mân mê từng vết chai sần… Con mơ hồ khi nhận ra bố đã trên 50 tuổi và con đã bước sang tuổi 23. Thời gian đã cuốn đi tuổi thanh xuân của bố để rồi bố nhường lại sức trẻ cho chúng con.

Bố ơi, con thương bố nhiều lắm! Bài hát về bố ngày nào tuổi ấu thơ con vẫn thường hát. Cứ vọng về trong con “Bố ơi, bố ơi bố là tất cả…”. Bố là niềm tin của con để cho con vững bước vào đời!