Phóng to

Vui chơi tết tại Trung tâm văn hóa vui chơi giải trí Mekong, TP Cần Thơ (ảnh chụp chiều mồng 3 Tết Mậu Tý 2008) - Ảnh: N.C.T.

TT - Nhậu hay không tùy người nhưng ngày tết bao giờ cũng gắn liền với chuyện ăn. Đã được mời ăn lại thêm nhậu thì chuyện mạnh miệng với rượu thịt vì quá vui là điều bình thường. Nhiều người sau mấy ngày gọi là nghỉ lễ lại mệt hơn trước!

Nghe đọc nội dung toàn bài:

Cũng không có gì khó hiểu khi nếu không là chất mỡ thì cũng chất đường, hay acid uric quá thừa trong máu.

Nhưng riêng trường hợp tăng acid uric trong máu thì biện pháp theo dõi lại không mấy khó, nếu khách sau khi vui xuân chịu khó tự kiểm soát sức khỏe thông qua bảy tiêu chí định hướng dưới đây:

1. Trái với định kiến của nhiều người vẫn tưởng mục tiêu công phá đầu tiên của acid uric là khớp ngón tay, ngón chân. Nếu trước đó chưa bị bệnh gút, người có lượng acid uric trong máu mới tăng thường bị đau ở gáy, bắp đùi hay bắp chuối và rất thường dưới hình thức vọp bẻ trong đêm. Một số không ít bệnh nhân có khuynh hướng đau gót chân tái đi tái lại dù không hề vận động thái quá hay bị chấn thương. Như thế đừng đợi đến la làng vì đau ngón tay, ngón chân như dao cắt mới nghĩ đến acid uric.

2. Da là cơ quan có tính cảm ứng rất cao với acid uric. Thống kê lâm sàng cho thấy nhiều trường hợp tưởng là dị ứng, nhất là khi bệnh phát tán sau bữa ăn nhiều hải sản, trên thực tế lại là hậu quả của tình trạng tăng acid uric trong máu. Mụn bộc phát trên người đã trưởng thành cũng có thể do bàn tay ngấm ngầm phá hoại của acid uric, nhất là khi có dấu hiệu đi kèm của vài nốt cứng trên loa tai hay mí mắt. Đừng tốn tiền mua thuốc ngoài da nếu biết rõ đã mạnh miệng với thịt mỡ trong dịp xuân về. Trái lại, trong uống rồi ngoài hãy thoa.

3. Rượu bia bao giờ cũng là bạn đồng hành thân thiết của acid uric. Thống kê thực hiện ở nhiều nơi trên thế giới cho thấy người thường uống mỗi ngày hơn hai ly bia hay một ly rượu mạnh hầu như khó thoát cảnh viêm khớp, sạn thận hay bệnh ngoài da do tăng acid uric. Nếu chỉ uống bia trong ba ngày tết gọi là cho vui, nhưng mỗi ngày hơn chục lon bia thì không tăng acid uric mới là chuyện lạ.

4. Hoạt động thể dục thể thao tuy không tác động trực tiếp trên chức năng biến dưỡng acid uric nhưng là nhân tố hưng phấn tiến trình bài tiết acid uric qua đường tiết niệu. Nếu chỉ ngồi yên để... nhậu trong ba ngày tết thì bạn đã tự biến mình thành miếng mồi ngon của acid uric. Đã vậy, nếu bạn lại quên uống nước bù trừ sau mỗi lần cụng ly thì hầu như khỏi cần xét nghiệm máu cũng "phăng" ra chẩn đoán.

5. Béo phì bao giờ cũng là nguồn cung ứng chất acid uric. Nếu bạn cảm thấy "có da có thịt" hơn sau mấy ngày đầu năm, chính xác hơn, nếu chỉ số BMI (trọng lượng cơ thể/bình phương chiều cao) của bạn bất ngờ vượt quá trị số 25 vào mồng 6, thì lượng acid uric trong máu của bạn khó mà giậm chân trong định mức bình thường.

6. Chế độ dinh dưỡng quá nặng về chất đạm từ nguồn gốc động vật đương nhiên dẫn đến tình trạng tích lũy phế phẩm acid uric từ qui trình thoái biến tế bào. Với người mỗi ngày tết đều tiêu thụ thịt cá, gia cầm, thực phẩm công nghệ... đặc biệt là các loại thịt mỡ xông khói, nếu khẩu phần thiếu trầm trọng chất xơ từ rau cải, trái cây thì tình trạng tăng acid uric trong máu chỉ còn là câu hỏi khi nào phát bệnh.

7. Yếu tố di truyền là nhân tố không thể tách rời trong các bệnh do tăng acid uric. Không chỉ đến tết mới lo, người có thân nhân trực hệ đã là nạn nhân của bệnh gút hay sạn thận là đối tượng nên lưu ý đến việc kiểm soát lượng acid uric trong máu sau mỗi dịp hội hè.

• Đừng tưởng nhiều điểm mới đạt danh hiệu "khách hàng thân thiết" của phòng khám. Chỉ một điểm qua bài khảo sát đã đủ để bạn lưu ý đến khả năng tăng acid uric trong máu. Bạn nên dựa vào phần diễn giải của các tiêu chí vừa nêu để nhanh chóng sửa đổi thói quen sinh hoạt và chế độ dinh dưỡng.

• Nếu bạn khéo thế nào mà gom đến ba điểm thì không còn gì phải lưỡng lự. Đã đến lúc phải dứt khoát tiến hành xét nghiệm để xác minh tình trạng tăng acid uric. Bên cạnh các biện pháp chủ động như kiêng khem thịt mỡ, đồ lòng, rượu bia, da gà, cá mòi, canh chua bạc hà... bạn cần chú trọng nhiều hơn vào khẩu phần nhiều chất xanh để cầm chân acid uric trong giới hạn bình thường. Bạn cũng nên hội ý với thầy thuốc sành về cây thuốc để kết hợp vài loại trà dược thảo có tác dụng thải acid uric qua đường tiểu như râu mèo, râu bắp, ngưu tất, kim tiền thảo... trong chế độ dinh dưỡng.

• Trong trường hợp kết quả đạt đến năm điểm thì acid uric rõ ràng đang chiếm ưu thế. Bạn phải nhanh chân tìm đến thầy thuốc không chỉ hiểu rõ về acid uric mà thông suốt cơ chế vận hành của toàn bộ hệ thống biến dưỡng để được điều trị càng sớm càng tốt, càng toàn diện càng hay. Đừng quên mức độ tai hại do tăng acid uric bao giờ cũng tỉ lệ nghịch với quyết tâm tìm thầy chạy thuốc của bạn.