Phóng to

Chiến sĩ báo vụ Hoàng Xuân Thủy, người nói lời cuối cùng với đất liền từ nhà giàn Phúc Nguyên 2A 11 năm trước, vẫn còn nhớ như in “khúc bi tráng 2A” thuở ấy- Ảnh: Mai Thắng

TT - Cho đến bây giờ, những người lính biển lữ đoàn 171 vẫn không quên được những gì đã xảy ra với đồng đội của họ trên nhà giàn Phúc Nguyên 2A hơn 10 năm trước: bão tố đã đánh sập nhà giàn giữa đêm khuya, chín chiến sĩ bị cuốn vào sóng dữ.

Ngày 12-12-1998. Cơn bão Faith đang quét qua vùng biển DK1, nơi có hàng trăm chiến sĩ hải quân lữ đoàn 171 đang đồn trú trên những nhà giàn chênh vênh giữa trùng khơi. Trong khi hàng ngàn tàu cá của ngư dân đã vào bờ trú ẩn an toàn thì ở các căn cứ hải quân Hải Phòng, Cam Ranh, Vũng Tàu, mọi người bắt đầu lo lắng về các nhà giàn, cho tính mạng đồng đội. Đó thật sự là một cuộc chiến.

Lệnh báo động từ sở chỉ huy: tất cả các nhà giàn chuẩn bị tinh thần, sẵn sàng đối phó với sóng gió và tình trạng rung lắc mạnh của các nhà giàn, đề phòng tình huống xấu nhất xảy ra khi nhà giàn bị đổ. Cùng lúc đó, tất cả tàu hải quân có mặt ở khu vực được lệnh nhanh chóng về Côn Đảo tránh bão. Hệ thống thông tin của sở chỉ huy quân chủng, lữ đoàn M71, tất cả các tàu, nhà giàn đều cùng một kênh liên lạc theo quy định. Do vậy, từ tàu HQ 606, thiếu tá Nguyễn Văn Tôn đã nghe được hết “khúc bi tráng 2A” và ghi vào nhật ký của mình. Anh nhớ lại:

...Gió bắt đầu mạnh lên, sóng bạc đầu trắng xóa mặt biển. Lúc 1g30, qua hệ thống thông tin trên tàu HQ 606, chúng tôi nghe được nội dung báo cáo khẩn cấp từ nhà giàn 2A về sở chỉ huy quân chủng: “47 Đà - Lạt 01... 47 Đà - Lạt 01. Báo cáo sóng gió quá lớn, nhà 2A hiện nay đã bị nghiêng, có khả năng sẽ sụp đổ. Trên nhà giàn anh em vẫn bình tĩnh…”. Trên máy sở chỉ huy (Hải Phòng), chúng tôi nghe rất rõ tiếng của trưởng phòng tác chiến quân chủng: “Các đồng chí hãy bình tĩnh, nếu trường hợp xấu nhất nhà đổ thì đã có tàu của ta sẵn sàng vớt, các đồng chí yên tâm!”.

Máy thông tin từ nhà giàn 2A liên tục phát ra giọng nói của chiến sĩ báo vụ Hoàng Xuân Thủy, thông báo nhà giàn đang nghiêng dần: 10 độ, 15 độ... Anh em trên tàu HQ 606 chúng tôi vô cùng hồi hộp và lo lắng, không biết nhà 2A có thể chịu đựng đến mức nào. Sóng gió càng lúc càng mạnh, tính mạng đồng đội đang vô cùng nguy hiểm. Rồi giọng Hoàng Xuân Thủy gào lên trong tiếng rít của gió bão: “Báo cáo sở chỉ huy, sóng gió hiện nay mạnh cấp 9, cấp 10, giật trên cấp 10, chắc nhà 2A sẽ đổ trong chốc lát...”.

Giọng chỉ đạo của trưởng phòng tác chiến vẫn rõ ràng, dứt khoát, nhưng bắt đầu không giấu nổi cảm xúc. Rồi đột nhiên, chúng tôi nghe tiếng của chị Vân báo vụ và trưởng phòng tác chiến gọi dồn dập trên máy: “Quân chủng gọi nhà 2A. 2A nghe tốt trả lời. Quân chủng gọi nhà 2A…2A…2A đâu?...”. Nhưng tất cả chìm trong im lặng. Chúng tôi và những đồng đội đang trên biển đều nghĩ rằng nhà giàn 2A đã bị bão đánh đổ.

Bỗng, đến 2g30 phút cùng ngày, tiếng chiến sĩ báo vụ Hoàng Xuân Thủy đột ngột vang lên: “2A gọi sở chỉ huy… 2A gọi sở chỉ huy…”. Tất cả anh em chúng tôi trên tàu HQ 606 không ai bảo ai, đồng loạt hô lên: “2A chưa đổ! 2A chưa đổ! Thật tuyệt vời!”. Nhưng niềm vui không kéo dài. Tiếng Hoàng Xuân Thủy lại vang lên trong máy: “Báo cáo sở chỉ huy, nhà 2A mất liên lạc là do nhà nghiêng quá, hệ thống ăngten bị đổ. Hiện nay nhà đã nghiêng dữ dội, chắc chỉ trụ được năm bảy phút nữa. Vũ khí, tài liệu đã được anh em gói cẩn thận. Anh em chuẩn bị rời nhà khẩn cấp”. Tiếng chị Vân từ sở chỉ huy bên kia máy đáp gọn gàng: “Sở chỉ huy nhận đủ!”.

Bỗng nhiên chúng tôi nghe Hoàng Xuân Thủy nói đầy xúc động: “Sở chỉ huy cho anh em nhà 2A gửi lời chúc tết đến thủ trưởng quân chủng, lữ đoàn, gửi lời chúc tết tới gia đình chị cùng tất cả đồng chí đồng đội”. Rồi giọng Thủy chùng xuống đầy tha thiết: “Chị Vân ơi! Em là Hoàng Xuân Thủy. Quê em ở Mỹ Sơn, xã Lưu Sơn, huyện Đô Lương, tỉnh Nghệ An. Bố em là Hoàng Văn Sơn, mẹ em là Lê Thị Thịnh. Nếu em chết, nhờ chị viết thư về báo tin cho nhà em biết. Tạm biệt chị! Tạm...”. Trời ơi, lời nói cuối cùng của Thủy đã bị sóng gió chặt đứt hẳn.

Phóng to

Trung tá Nguyễn Văn Tuyết giới thiệu chiếc phao bè các chiến sĩ nhà giàn Phúc Nguyên 2A dùng 11 năm trước. Chiếc phao bè đã bị sóng biển đánh tan nát như thế này- Ảnh: Lê Đức Dục

Cuộc kiếm tìm vô vọng

“Sở chỉ huy gọi 2A... Sở chỉ huy gọi 2A... 2A đâu... 2A đâu... 2A đâu... đâu...”. Giọng chị Vân từ sở chỉ huy lạc đi. Chị khóc thành tiếng. Tiếng khóc của một đồng đội, tiếng khóc của một người phụ nữ, một người chị hòa trong gió bão như xé nát ruột gan chúng tôi.

Đồng hồ chỉ 4 giờ 15 phút ngày 13-12-1998. Kể từ lúc này nhà giàn Phúc Nguyên 2A hoàn toàn mất liên lạc. Nhà đổ, họ buộc phải lao xuống biển. Chuyện gì đã xảy ra với họ trong đêm tối bão bùng, chín anh em nhà 2A?

Tin dữ lan nhanh trên các nhà giàn khác ở DK1: 2A đã đổ! Chín đồng đội làm sao chịu nổi những cột sóng bão cao 15-20m? Ai sống ai chết? Tin dữ ấy cũng làm bàng hoàng những đồng đội của họ ở Hải Phòng, Cam Ranh, Vũng Tàu sau khi Hoàng Xuân Thủy nói lời vĩnh biệt đất liền. Mai Thắng, chính trị viên đại đội thông tin lữ đoàn 171, trực ở đài canh thông tin lúc ấy, kể: “Chúng tôi không thể nào quên được chuyện đã xảy ra vào đêm gió bão ấy và đau đớn đến mức không khóc được. Chính tôi là người đã công tác bảy tháng ở nhà giàn Phúc Nguyên 2A nên hiểu chuyện gì xảy ra với đồng đội mình. Nhưng không chỉ tôi. Hai phần ba đại đội thông tin trực đêm ấy đã lặng người đi. Hết ca trực đêm ấy về nhà anh em vẫn không thể nào ngủ được”.

Cũng buổi sáng hôm ấy, tin sập nhà giàn 2A đã lan nhanh trong gia đình cán bộ chiến sĩ lữ đoàn 171. Những người vợ lính tụm lại, buồn bã chia nhau từng chút thông tin về số phận chín đồng đội của chồng họ. Có một người phụ nữ trẻ dường như chết đứng ngay tại ngôi chợ nhỏ gần căn cứ lữ đoàn 171. Đó là vợ của sĩ quan quân y Nguyễn Hữu Tôn, một trong chín người bị bão biển cuốn đi. Chị lao về nhà, chỉ để nhìn hai đứa con bé bỏng, rồi khóc và chờ đợi.

Vào lúc 5g30 ngày 13-12-1998, tàu HQ 606 được lệnh khẩn cấp từ sở chỉ huy: quay tàu vào hướng bão, tìm và cứu đồng đội 2A! “Đó không chỉ là mệnh lệnh của cấp trên mà là mệnh lệnh của lương tâm chúng tôi!” - thiếu tá Nguyễn Văn Tôn bồi hồi nhớ lại. Lúc này sóng gió vẫn đang cấp 8, cấp 9 nên tàu không thể chạy nhanh được, chỉ khoảng 3-4 hải lý một giờ. Rất chậm so với tình huống khẩn cấp như thế này. Đại úy thuyền trưởng Lê Văn Muộn ra lệnh cho anh em trên tàu tập trung quan sát bằng ống nhòm, không để sót vật trôi xung quanh tàu, vì những vật trôi có thể là dấu hiệu để tính toán dòng chảy từ thời điểm nhà 2A bị nạn.

Mãi đến 16g tàu HQ 606 mới đến được tọa độ cần tìm kiếm. “Chúng tôi căng mắt quan sát - thiếu tá Tôn kể - Vì đây là khu vực tâm bão đi qua nên rất nhiều mảnh vỡ của gỗ, can nhựa, thùng xốp... trôi trên biển. Chúng tôi luôn hi vọng những vật đang trôi xa xa kia là những phao bè, phao cứu sinh mà đồng đội 2A đang bám vào. Nhưng khi tàu chạy đến gần, chúng tôi lại òa lên thất vọng”.

Ngoài HQ 606, Bộ tư lệnh Hải quân đã điều thêm ba tàu HQ 624, HQ 608, HQ 957 nhanh chóng về tọa độ X để tham gia chiến dịch tìm kiếm cứu nạn. Bốn tàu chạy theo kiểu bừa răng lược và chia nhau tìm kiếm, không bỏ sót vùng biển nào đã được đánh dấu trên hải đồ. Nhưng vẫn vô vọng và trời đang ngả về chiều. Thiếu tá Tôn nhớ lại giờ phút tuyệt vọng đó: “Chúng tôi hết sức sốt ruột vì trời tối thì việc tìm kiếm sẽ rất khó khăn. Và liệu anh em nhà 2A có đủ sức chịu đựng để qua nổi sóng gió lạnh buốt thấu xương đêm nay không! Mặt trời khuất dần và những tia hi vọng cũng tắt dần theo thời gian”.

__________________________________

Trong lúc những con tàu hải quân kiếm tìm trong vô vọng, chuyện gì xảy ra với chín chiến sĩ nhà giàn Phúc Nguyên 2A sau khi nhà bị sóng gió đánh đổ?

Kỳ tới: Khúc bi tráng trên biển