Vụ án bà Nguyễn Thị Thảo (44 tuổi, ngụ chung cư 42 Tôn Thất Thiệp, phường Bến Nghé, quận 1) tàng trữ ma túy để lại nhiều dấu hỏi về quá trình thu thập xác minh chứng cứ của cơ quan điều tra.

Sau khi bị tạm giam hơn một năm, ngày 31-3-2011 bà Nguyễn Thị Thảo được Công an quận 1 cho tại ngoại để điều tra. Từ đó đến nay đã hơn 18 tháng, bà luôn trông ngóng quyết định cuối cùng của cơ quan tố tụng xác định số phận pháp lý của mình nhưng không hề nhận được bất cứ câu trả lời nào từ cơ quan có thẩm quyền. Trong khi đó ngày 3-10, Công an quận 1 lại cho biết đã quyết định đình chỉ điều tra đối với bà Thảo, nhưng không cho biết thời điểm nào.

Hơn 12 tháng tạm giam

Theo hồ sơ vụ án, sáng 11-3-2010, như thường lệ, bà Thảo đi xe đạp đến quán cà phê “cóc” ngay góc ngã tư Nguyễn Thiệp - Nguyễn Huệ (quận 1) để phụ người chị và đứa cháu bán cà phê. Được một lúc thì thấy có nhóm công an, thanh tra xây dựng đi tới. Một công an phường đã chặn xe bà lại yêu cầu kiểm tra, sau đó lôi từ trong tay lái xe đạp của bà gói heroin nhỏ khoảng 0,3gam. Bà Thảo bị bắt giam, bị truy tố về tội “tàng trữ trái phép chất ma túy”.

Sau hai lần mở phiên tòa rồi lại hoãn, ngày 23-12-2010 TAND quận 1 mở phiên xử lần thứ ba xét xử vụ án của bà. Tại phiên tòa lần này, phần thẩm vấn của hội đồng xét xử đối với nhiều nhân chứng, người liên quan trong vụ án cho thấy vụ việc bắt quả tang bà Thảo giấu ma túy trong tay lái xe đạp có nhiều vấn đề bất bình thường (Tuổi Trẻ ngày 24-12-2010 đã có bài “Một vụ án nhiều khuất tất”).

Nhân chứng Trần Thanh Long (Công an phường Bến Nghé) xác nhận việc ông bắt bà Thảo do trước đó đã nhận được một cuộc điện thoại “mật báo” về một phụ nữ buôn bán ma túy đi xe đạp có hình dạng giống như bà Thảo nên đã phối hợp đến kiểm tra. Ông Long và các nhân chứng khác cũng thừa nhận miếng lót cao su bọc tay lái xe đạp rất chặt, ông Long và một người nữa phải vất vả lắm mới cạy ra được. Gói ma túy nhỏ xíu nằm tuốt phía trong tay lái xe nên ông Long phải nghiêng xe, đập mãi gói ma túy mới rớt ra được.

Tại phiên tòa, bà Thảo luôn khóc kêu mình bị oan, cho rằng có người thù ghét bà mà nhét ma túy vào trong xe rồi gọi báo công an để đổ tội cho bà. Trong hồ sơ có lời khai của bà Thảo rằng do nghiện ma túy nên mua về tàng trữ để sử dụng nhưng kết quả giám định cho thấy bà Thảo hoàn toàn không nghiện ma túy. Theo bà Thảo, việc bà khai nhận là do bị ép cung chứ thật tình bà không hề sử dụng ma túy.

Với những chứng cứ đầy mâu thuẫn trên, TAND quận 1 đã quyết định dừng phiên tòa, sau đó hoàn trả hồ sơ cho Viện KSND để điều tra bổ sung. Ngày 31-3-2011, bà Thảo được Công an quận 1 cho tại ngoại để điều tra với lý do không cần thiết phải áp dụng biện pháp tạm giam đối với bà. Tổng cộng bà Thảo đã bị tạm giam hơn 12 tháng.

Lời cáo buộc vẫn “treo” trên đầu

Bà Thảo khẳng định suốt từ khi được cho tại ngoại đến nay bà chưa nhận được văn bản nào của cơ quan tố tụng. Có lần nóng ruột bà đã đến TAND quận 1 để hỏi thăm thì được trả lời cứ về chờ. Bà vẫn bị Công an quận 1 áp dụng lệnh “cấm đi khỏi nơi cư trú” nên có người rủ đi Buôn Ma Thuột để phụ hái cà phê với mức lương 4-5 triệu đồng/tháng mà bà không thể đi. “Chờ hoài vẫn không có cơ quan chức năng nào xác nhận tôi sẽ bị truy tố, xét xử tiếp hay đã được giải oan nên cũng không biết mình còn bị lệnh cấm này đến bao giờ...” - bà Thảo nói.

Kể từ sau khi bà Thảo được tại ngoại, nhiều lần phóng viên đã liên hệ với lãnh đạo Viện KSND quận 1 để hỏi thăm về vụ án trên nhưng đều bị từ chối trả lời. Việc Công an quận 1 cho biết đã đình chỉ điều tra đối với bà Thảo nhưng vì sao đến nay bà Thảo vẫn không được tống đạt quyết định này quả là điều khó hiểu. Trong khi đó, theo tố tụng hình sự thì bị can có quyền được nhận các quyết định tố tụng có liên quan đến mình như: quyết định khởi tố, quyết định thay đổi biện pháp ngăn chặn, đình chỉ điều tra...

Luật cũng quy định nếu trường hợp cơ quan tố tụng đình chỉ điều tra vì không đủ chứng cứ chứng minh việc phạm tội của bị can, bị cáo thì căn cứ trên quyết định đình chỉ điều tra, bị can, bị cáo có quyền kiện đòi cơ quan tố tụng phải xin lỗi và bồi thường oan sai cho mình. Việc bà Thảo không được tống đạt quyết định đình chỉ điều tra không những làm bà mất quyền được minh oan mà việc đòi bồi thường oan sai cũng không thể thực hiện được.