Đi chợ sách số

Những ai có sở thích đọc ebook lúc này có thể "dạo chợ" ở các trang Alezaa, sachweb, Anybook và nhà sách ebook của Công ty Phương Nam.

Phóng to

Đọc sách, truyện bằng thiết bị công nghệ số - Ảnh: THANH ĐẠM

Ðến nay, ngoài những trang cung cấp ebook miễn phí mà phần lớn đều vi phạm tác quyền, các chợ sách số với đầy đủ tác quyền và bán giá rẻ để đến được với nhiều người đang là xu thế hình thành ở Việt Nam. Không như thuở ban đầu của những bản sách số được giới mê đọc chuyền tay, hiện nay các chợ sách đang chú trọng việc thu hút khách hàng bằng nhiều hình thức.

Tiện ích và những chân trời mới

Với chủ ý muốn người đọc duy trì cảm giác quen thuộc, các bản ebook được tạo hiệu ứng âm thanh. Mỗi khi click chuột lật trang cũng phát ra tiếng sột soạt như đang giở từng trang sách giấy.

Ở "chợ" sách của NXB Tổng Hợp TP.HCM, khi đăng nhập vào các gian hàng (phân mục sách), bạn đọc được thưởng thức nền nhạc êm dịu suốt quá trình tìm kiếm sách để cho vào giỏ hàng. Tương tự, các sản phẩm sách số khác cũng tối đa hóa tiện ích dành cho khách hàng như cung cấp các bookmark (cách đánh dấu trang), cho phép người đọc có thể tìm kiếm (search) bất kỳ từ khóa nào trong sách.

NXB Trẻ - Công ty sách số Ybook - đang hoàn tất kho sách số của mình, hứa hẹn cung cấp cho người đọc cách quản lý kho sách cá nhân trên từng thiết bị đọc (máy tính bảng, laptop, máy tính để bàn, điện thoại thông minh...).

Với sách số, có thể hình dung hiện có hai dòng cơ bản: sách tĩnh - là các dạng sách tồn tại dưới dạng kỹ thuật số (bằng các chuẩn định dạng như pdf, prc, chim...) như một phiên bản tương ứng với sách giấy; và sách tương tác - tồn tại dưới các dạng động (trình đọc Epub) với rất nhiều ứng dụng âm thanh, hình ảnh, video clip được nhúng vào sách. Khi đó, người đọc sách đồng thời còn tham gia các trò chơi (game) trí tuệ được tổ chức ngay trong sách và biết ngay kết quả.

Ứng dụng đặc điểm này, NXB Tổng Hợp TP.HCM đang phát triển các hình thức game để khuyến mãi người đọc, còn NXB Trẻ nhanh chóng tích hợp vào các sách học ngoại ngữ bởi chức năng tương tác này là lợi thế để tổ chức các bài tập sinh động mà người sử dụng có thể làm bài và nhận kết quả ngay trên sách.

Ngoài ra, tính năng siêu liên kết của sách số cũng là một chân trời mới vô cùng thú vị chưa từng có với sách giấy truyền thống. Ðó là khả năng ngay lập tức cung cấp thêm cho người đọc những thông tin xung quanh bất kỳ vấn đề nào đang được đề cập trên trang sách số. Chẳng hạn bạn đọc đang lật đến trang sách giới thiệu TP.HCM và bắt gặp mục từ "chợ Bến Thành", ngay tại mục từ này chỉ bằng một cái chạm tay hoặc click chuột, sách số có thể mở ra một cửa sổ khác để cung cấp thông tin, hình ảnh, bài hát, video clip... về chợ Bến Thành.

Sách số bán giá rẻ

Hiện nay, các trang mạng phát hành sách số cạnh tranh nhau bằng cách giảm giá và tăng cường cập nhật sách vào “chợ”. Phương thức thanh toán phổ biến chủ yếu là đăng ký tài khoản (account) tại trang web, trả tiền như các giao dịch trực tuyến. Có thể sử dụng thẻ ngân hàng nội địa, thẻ Visa, nạp tiền vào tài khoản riêng của chợ sách, hoặc thanh toán thông qua thẻ điện thoại. Anybook còn cho phép khách hàng vãng lai (không cần đăng ký account trên trang) dùng số điện thoại di động để mua sách, chi phí sẽ được trừ vào tiền cước điện thoại.

Hiện tại, trừ Sách Phương Nam đang cung cấp ebook bằng cách chép trực tiếp (offline) vào thiết bị đọc, các đơn vị kinh doanh sách số như Alezaa, NXB Tổng Hợp hay NXB Trẻ sắp tới đây đều phát triển "chợ sách" online. Hoạt động từ tháng 4-2011, trang mạng Alezaa hiện có lưu lượng hơn 3.000 đầu sách số thường trực. Ðược xem là chợ sách lớn nhất Việt Nam cho đến nay, Alezaa là đối tác phát hành sách số cho khoảng 50% các công ty sách và NXB trên toàn quốc.

Ông Trần Trọng Thành - chủ tịch HÐQT Công ty Vinapo, đơn vị sở hữu Alezaa - cho biết mức giá sách số bán ở đây được ấn định chỉ bằng 30-40% so với sách giấy và đa số đều là sách mới. "Tuy nhiên, nếu trong tương lai, các nhà cung cấp có ý định hạ giá sách số xuống nữa để thu hút khách hàng thì chúng tôi cũng sẽ theo họ".

Và một "chợ" sách số hoành tráng không kém mới ra mắt giữa tháng 9 là anybook.vn của Viettel, với lưu lượng 2.000 đầu sách thường xuyên. Tại đây, các sách có giá bìa khoảng 100.000 đồng được chào bán bản số với giá trên dưới 10.000 đồng, bằng 1/10 giá sách giấy.

Phát biểu trên một tạp chí chuyên ngành mới đây, Viettel cho biết từ nay đến cuối năm 2012 sẽ bổ sung cho Anybook 1.000 đầu sách gồm sách cũ, sách kinh điển có tiếng vang, hứa hẹn thu hút nhiều người dùng sách số đi tìm các ấn bản kinh điển đã in từ lâu.

Xu hướng bán sách số giá rẻ là một trong những yếu tố được các "chợ" tính đến đầu tiên như một giải pháp để loại trừ hành vi sao chép lậu. Ðiều này được hiện thực hóa tại "chợ" của NXB Tổng Hợp TP.HCM, nơi đây có hơn 1.000 đầu sách bán giá 5.000-50.000 đồng/bản.

Không như các đơn vị làm ebook ở Việt Nam tập trung hướng đến thị phần là khách hàng sử dụng công nghệ hiện đại như máy tính bảng, điện thoại thông minh, NXB Trẻ lại quan tâm đến cả những người đọc đang dùng máy tính truyền thống với hệ điều hành Windows. Nếu có một học sinh ở vùng sâu vùng xa nối mạng Internet trên máy tính "cùi bắp" Pentium II mà vẫn đọc được ebook, chắc chắn đó là ebook của NXB Trẻ.

"Ðối tượng đọc dạng này nhiều lắm, chúng tôi quan niệm cần cung cấp ebook cho số đông người dân ở những vùng khó khăn đang cần sách như một phương tiện rút ngắn khoảng cách giữa thành thị, nông thôn" - ông Ðồng Phước Vinh, phó giám đốc Công ty sách số Ybook của NXB Trẻ, cho biết định hướng của đơn vị này là như vậy.

Tất nhiên, vẫn còn một chút rắc rối quanh chuyện bảo vệ bản quyền, ngăn chặn sao chép lậu đối với sách số. Nhưng với các hình thức khuyến mãi bằng giá rẻ, cộng với ý thức sử dụng sách có bản quyền ngày một phổ biến và được chia sẻ, thị trường sách số Việt Nam có cơ sở để phát triển lành mạnh.

Và nói như ông Phước Vinh, nếu giải pháp cho cùng lúc 1.000 sinh viên mỗi người đọc một bản sách với giá rẻ nhất, thì sách số có thế mạnh hơn cả. Ðây cũng chính là lý do để các bạn trẻ rộn ràng dạo chợ sách số lâu nay