Không rõ xuất phát từ đâu mà người dân đua nhau mua đèn lồng trang trí mặt tiền của nhà mình, phố mình. Nhìn trong một quãng phố thì dãy đèn lồng được thống nhất treo cùng một độ cao, cách nhau đều đặn và cùng được lắp một loại bóng đèn dây tóc hay loại bóng compact.

Sự thống nhất đó cho thấy đã có ý thức tự tổ chức “làm đẹp” cho khu phố mình và người ta cho rằng ánh đèn lồng quả là rất hấp dẫn mọi người!?

Còn nhớ thập niên 1990, phim Hàn Quốc bắt đầu tràn vào VN đã gây “phản ứng phụ” làm lớp trẻ lên cơn sốt với thời trang kiểu Hàn, từ màu son nâu trầm, tóc nhuộm đủ màu đến lời ăn tiếng nói. Nỗi lo âu về một sự lai căng văn hóa, bắt chước, đua đòi kệch cỡm, dù dư luận xã hội đã cảnh báo đồng thời có nỗ lực ngăn chặn vẫn đã xảy ra.

Giờ đây, tương tự, không ít chủ nhân của những ngôi nhà to mặt tiền thành phố lại bỏ những khoản tiền không nhỏ để mua đèn lồng đỏ...

Không chỉ có thế, được biết nhiều tổ dân phố còn đứng ra tổ chức vận động bà con góp tiền mua đèn lồng để cùng treo cho thống nhất, mỗi hộ nộp 200.000-400.000 đồng. Cả thành phố tính ra dễ đến tiền tỉ!

Ngành văn hóa địa phương đã thảo công văn “chấn chỉnh” việc treo đèn lồng, cho rằng treo đèn rất lãng phí và không phù hợp. Nhưng nói như một người dân: “Chúng tôi treo đèn cho đẹp và để xua đuổi tà ma. Với lại có văn bản nào cấm treo đèn lồng đâu?”.

Đúng, cái gì luật không cấm thì có quyền làm. Ở đây không ai nói treo đèn lồng là phạm luật, nhưng điều đáng bàn hơn cả là việc treo đèn lồng tràn lan như vậy có phản ánh một nét văn hóa đích thực? Nó có thật sự đẹp như người ta bảo nhau vậy không?

Ngành văn hóa nên thay vì thảo các công văn “chấn chỉnh” cần có cách tuyên truyền, vận động nâng cao nhận thức, tổ chức giáo dục thẩm mỹ để người dân hiểu rõ việc trang trí, làm đẹp cho cuộc sống cần phải phù hợp với tập quán, truyền thống và đặc trưng văn hóa của mình.

Theo các nhà nghiên cứu văn hóa, đèn lồng không phải là sản phẩm của văn hóa Việt. Dù vậy không ai cấm người dân treo đèn lồng trước cửa nhà mình để trang trí hay để thỏa mãn sở thích của gia chủ. Nhưng hãy treo một chiếc đèn đúng tầm cao văn hóa của mình và của dân tộc mình.