Khi tham gia giao thông tại Việt Nam, không khó gặp tình trạng lóa mắt, khó chịu do xe đi ngược chiều hay phía sau bật đèn pha. Sử dụng đèn pha không đúng gây ảnh hưởng rất lớn đến khả năng quan sát, thị lực, tâm lý, và còn là nguyên nhân gián tiếp gây ra va chạm giao thông.

Hầu hết các dòng xe, hệ thống đèn có hai chế độ: đèn pha và đèn cos. Đèn pha có ký hiệu các luồng sáng thẳng, đèn cos có ký hiệu các luồng sáng chếch xuống dưới.

Đèn cos-pha đúng không chỉ để an toàn mà còn là văn hóa. Ảnh MAI TRANG.

Đèn cos có tầm chiếu sáng gần, giúp quan sát mặt đường ở cự ly ngắn, phù hợp khi lưu thông trong thành phố hoặc khu đông dân cư, khoảng cách các xe gần nhau, di chuyển với tốc độ vừa phải. Trên những đoạn đường cao tốc có dải phân cách thấp, hoặc chỉ có vạch ngăn cách cũng nên sử dụng đèn cos để tránh gây lóa mắt, cản trở tầm nhìn của xe đi ngược chiều. Nếu đường thoáng, không có xe đi ngược chiều có thể sử dụng đèn pha.

Đèn pha có tầm chiếu sáng xa và mạnh giúp quan sát tốt hơn mặt đường, vật cản, các biển báo… người lái có tầm nhìn tốt, dễ dàng xử lý các tình huống bất ngờ. Tuy nhiên, đèn pha lại là tác nhân gây cản trở tầm nhìn, gây khó chịu những lái xe đi ngược chiều và cả những xe cùng chiều ở phía trước, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cao. Vì vậy, chỉ nên sử dụng đèn pha khi đi trên các tuyến đường cao tốc có dải phân cách cao. Trên các tuyến đường trường, lượng xe lưu thông ít, người lái cũng có thể sử dụng đèn pha, nhưng nên chuyển về cos khi có xe đi ngược chiều.

Sử dụng đèn pha sai cách không chỉ thể hiện văn hóa giao thông kém mà còn vi phạm luật giao thông. Cụ thể, Nghị định 171/2013/NĐ-CP quy định hành vi sử dụng đèn chiếu xa khi tránh xe đi ngược chiều sẽ bị phạt tiền từ 600.000 đồng đến 800.000 đồng đối với ô tô. Phạt tiền từ 600.000 đồng đến 800.000 đồng đối với hành vi vi phạm sử dụng đèn chiếu xa trong đô thị, khu đông dân cư.

Trước tình trạng văn hóa "cos-pha" chưa được định hình như hiện nay, các nhà sản xuất xe hơi đã đưa ra giải pháp bằng các công nghệ đèn hiện đại. Mới đây nhất, Mercedes-Benz  đã áp dụng hệ thống đèn Multibeam gồm 84 bóng đèn LED hiệu suất cao, tự động điều chỉnh thích ứng theo điều kiện giao thông và thời tiết. 

Trong hệ thống này, từng bóng LED được kiểm soát độc lập nhằm tạo ra luồng sáng chính xác mà không gây chóa cho các phương tiện đi ngược chiều.

Đặc biệt, tính năng Ulta Range Highbeam giúp tạo ra cường độ ánh sáng mạnh - tương đương 1 lux – mức cao nhất được cho phép hiện nay. Tầm chiếu xa của hệ thống đèn Multibeam có thể lên đến 650 m, cùng với tính năng Adaptive Highbeam Assist, hệ thống đèn có thể tự điều chỉnh tầm chiếu dựa vào khoảng cách với phương tiện phía trước. Tại Việt Nam, hệ thống đèn Multibeam đang được trang bị cho các dòng xe C-Class, E-Class và S-Class.

Trên một số mẫu xe hạng sang còn được trang bị hệ thống Night View Assist. Hệ thống này với sự hỗ trợ của camera hồng ngoại và các cảm biến sẽ phát hiện phương tiện, người đi bộ di chuyển phía trước xe trong phạm vi 160 m hiển thị cho người lái thông qua hệ thống màn hình điều khiển phía trước. Động vật và chướng ngại vật cỡ lớn được phát hiện trong phạm vi 100 m.

Các đối tượng này sẽ được khoanh vùng, hiển thị hướng di chuyển và nhấp nháy màu đỏ, giúp người lái dễ dàng quan sát và tránh va chạm. Tia hồng ngoại không thể nhìn thấy bằng mắt người nên hệ thống Night View Assist Plus không gây chói mắt cho các phương tiện ngược chiều.