Phóng to

Chúng tôi thường hay đùa vui với bệnh nhân rằng đây là căn bệnh “làm biếng” vì lẽ chỉ cần cầm chổi quét nhà cũng gây đau khuỷu tay nên gần như các bà nội trợ không làm việc nhà được, cầm chổi quét nhà, cầm ca múc nước, cầm dao thái thịt tất cả đều gây đau khuỷu tay.

Khi khám chỉ cần giữ cổ tay bệnh nhân gập và bảo bệnh nhân cố gắng duỗi thẳng cổ tay sẽ gây đau mặt ngoài khuỷu tay. Đây là bệnh lý có tên gọi là đau khuỷu tay ở người chơi tennis hay gọi là viêm mõm trên lồi cầu ngoài cánh tay (lateral epicondylitis).

Sở dĩ bệnh có tên gọi như vậy là vì hay xảy ra trên người chơi tennis do sử dụng cú đánh rờ-ve, khi đó khuỷu và cổ tay đều duỗi, nhóm cơ duỗi đặc biệt là cơ duỗi cổ tay quay ngắn dễ bị tổn thương khi gân này lăn trên mõm trên lồi cầu ngoài.

Trên thực tế, bệnh này hay gặp ở nữ tuổi trung niên với các triệu chứng đã miêu tả như trên.

Về tổn thương bệnh lý, đây là bệnh nằm trong nhóm bệnh thoái hóa điểm bám của gân hay còn gọi là viêm gân mạn tính mà nguyên nhân chính yếu là do các vi chấn thương lặp đi lặp lại.

Bản thân gân đã kém nuôi dưỡng do cấu tạo gồm nhiều sợi collagen xếp dày đặc theo hướng chịu lực, mạch máu nuôi dưỡng kém. Bản thân gân cũng bị chấn thương gián tiếp do yếu tố cơ học (như cơ duỗi cổ tay quay ngắn lăn trên mõm trên lồi cầu ngoài khi cổ tay và khuỷu duỗi khi làm việc).

Quá trình viêm của túi hoạt dịch quanh gân hay màng gân làm thấm nhập các men gây hủy collagen làm biến đổi chất nền của gân. Người ta thấy nếu lực tác động làm căng gân giảm sẽ làm các men hủy collagen tăng lên và làm gân mau hư hơn. Đây là cơ sở lý luận cho các bài tập căng gân trong điều trị bệnh lý này.

Về điều trị, bước đầu tiên là cho gân bị tổn thương nghỉ ngơi, dùng thuốc kháng viêm giảm đau không có steroid, tập các bài tập làm căng gân trong 2-4 tuần. Nếu không bớt có thể dùng coticoide chích tại chỗ.

Tuy nhiên nếu quá lạm dụng phương pháp này có thể làm teo da chỗ chích, đứt gân, nhiễm trùng.

Biện pháp cuối cùng khi các biện pháp trên thất bại là phẫu thuật nội soi cắt lọc các sợi gân bị thoái hóa, dùng sóng ngắn kích thích gân hay dùng sóng radio cao tần kích thích gân với mục đích loại bỏ các mô gân thoái hóa, kích thích mạch máu tân sinh giúp lành gân.

Một nghiên cứu tại bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM đã báo cáo tại hội nghị thường niên Hội chấn thương chỉnh hình TP HCM cho thấy: dùng nội soi cắt lọc gân thoái hóa kết hợp với dùng sóng radio cao tần kích thích gân cho những trường hợp đã được điều trị bằng các biện pháp uống thuốc và chích corticoide thất bại đã có 94% bệnh nhân giảm đau sau mổ và cải thiện chức năng chi trong công việc hàng ngày.