Phóng to

Tàu của Tổ chức Greenpeace chống lại giàn khoan thăm dò dầu khí ở khu vực ngoài khơi Greenland - Ảnh: Tribune de Geneve

Tin vui cho hơn 50.000 người dân nơi đây là các tập đoàn dầu khí lớn của thế giới như Exxon Mobil, Shell, BP, Statoil, Texaco, Japan Oil... nhất loạt gõ cửa cơ quan quản lý tài nguyên Greenland, mong giành được quyền thăm dò dầu khí tại vùng đông bắc Greenland, nơi có trữ lượng dầu mỏ lớn nhất đảo.

Tuy tới tháng 3 hoặc tháng 4-2012, chính quyền tự trị của đảo mới chính thức mở thầu nhưng các tập đoàn đã lo tiếp cận các cơ quan chức năng từ bây giờ do phấn khởi vì kết quả thăm dò sơ bộ của Tập đoàn dầu khí Anh - Scotland Cairn Energy vào mùa hè 2009.

Khi khoan thăm dò tại vịnh Baffin, phía tây Greenland, Cairn Energy đã tìm thấy hơi đốt tại một mũi khoan và dấu vết của dầu tại một mũi khác. Cairn Energy sẽ tiếp tục khoan thăm dò vào mùa hè năm nay. Ngoài ra các tập đoàn Maersk Oil & Gas, ConocoPhilips, Shell, Statoil, GDF Suez... cũng đã được cấp phép thăm dò dầu khí tại khu vực phía tây Greenland.

Theo các tài liệu đã được công bố, trữ lượng dầu mỏ và khí đốt chưa khai thác tại đây có thể lớn bằng toàn bộ trữ lượng dầu và khí đốt của nước Nga. Cơ quan Khảo sát địa chất của Mỹ US Geological Survey (USGS) tin rằng vùng biển quanh Greenland có thể chứa khoảng 50 tỉ thùng dầu, khu vực phía đông có khoảng 31 tỉ thùng, phía tây có hơn 17 tỉ thùng. Điều đáng quan tâm là cấu tạo địa chất của thềm lục địa phía đông Greenland rất giống với cấu tạo của thềm lục địa phía tây Na Uy, nơi người ta đã khai thác được dầu và khí đốt.

Tuy vậy, theo các chuyên gia của Tập đoàn Dong Energy (Đan Mạch), cũng phải mất 10-15 năm nữa người ta mới được thấy dầu phun lên và Greenland sẽ dần dần độc lập về kinh tế mà không cần đến khoản trợ cấp 3,5 tỉ kroner (khoảng 614 triệu USD) hằng năm của chính quyền Đan Mạch.

Bên cạnh niềm vui và hi vọng “đảo xanh” ngày nào đó sẽ trở thành một Dubai của khu vực bắc Đại Tây Dương lại xuất hiện nỗi lo lớn. Báo cáo đầu năm của Học viện Khí tượng thủy văn Đan Mạch dự báo trong vòng 30 năm nữa Greenland sẽ trở thành một “điểm không trở lại” (“point of no return”) do sẽ không thể nào ngăn chặn tình trạng tan băng tại đây.

Theo ông Jens Hesselbjerg Christensen - giám đốc Trung tâm Khí hậu của Đan Mạch và là chủ biên bản báo cáo gần đây nhất về biến đổi khí hậu của Hội đồng Khí hậu Liên Hiệp Quốc (IPCC), những thông số trung tâm này đưa ra cho thấy băng tuyết trên Greenland tan chảy nhanh hơn người ta vẫn tưởng. Cho dù thế giới có cố gắng giảm bớt lượng khí thải thì tới năm 2040 hòn đảo rộng tới 2,2 triệu km² này sẽ đứng trước một “bước ngoặt lớn” (Thời Báo Berlingske).

Bản báo cáo của IPCC năm 2007 dự báo đến năm 2100, mực nước biển sẽ dâng lên tối đa 59cm (so với thời điểm khảo sát) nhưng theo các chuyên gia của Viện nghiên cứu Niels Bohr, mực nước biển có thể sẽ dâng tới 1m. Đáng lo ngại hơn cả là Nam Cực, nơi lượng băng tuyết nhiều hơn Greenland 10 lần và các núi băng tại khu vực phía tây Nam Cực không vững chắc như tại Greenland.

Riêng tại Greenland, trong 10 năm qua lượng nước đổ ra biển do băng tan chảy đã tăng gần gấp đôi. Năm qua, do mùa hè ấm kỷ lục, băng hà Semilikfjorden tại phía nam đảo này đã giảm 35m, trong khi độ giảm trung bình trước đây là 17m/năm. Đại băng hà Petermann tại tây bắc Greenland cũng mất đi một khối lượng băng lớn tới 260 km², tức khoảng 10% khối lượng băng của băng hà.

Theo các nhà khoa học, tình trạng tan băng sẽ tiếp tục trong hơn 1.000 năm nhưng băng tuyết vẫn tồn tại trên những vùng cao. Nếu băng tuyết tại Greenland tan chảy hết thì mực nước biển trên Trái đất sẽ dâng lên 6-7m!

Câu hỏi là liệu công tác thăm dò dầu khí tại Greenland hiện nay và khai thác thương mại trong tương lai của các đại tập đoàn dầu khí sẽ tác động như thế nào đến thiên nhiên trên đảo, có làm băng tuyết tại đây tan chảy nhanh hơn không. Tới nay vẫn chưa thấy cơ quan quản lý tài nguyên Greenland đề cập vấn đề này!