* Bộ Y tế VN đề nghị WHO có ý kiến chính thức

Phóng to

Đến ngày 11-1-2010, học sinh Trường THCS Nguyễn Du, Q.Gò Vấp, TP.HCM vẫn đeo khẩu trang phòng cúm A/H1N1. Một số học sinh ở đây cho biết từ ngày khai giảng đến nay, học sinh của trường luôn đeo khẩu trang, chưa ngày nào nghỉ đeo - Ảnh: Lưu Trang

Bác sĩ Wolfgang Wodarg, chủ tịch Ủy ban Y tế của Hội đồng châu Âu, mô tả “đại dịch” cúm A/H1N1 là “một trong những xìcăngđan y tế lớn nhất thế kỷ”. Ở thời điểm mà sự sợ hãi vẫn còn in dấu trên gương mặt loài người về một “đại dịch kinh hoàng” đang chờ chực trước cửa nhà... thì người ta phát hiện những điều dối trá.

Và đáng kinh hoàng, mọi việc lại bắt đầu từ chính trong nhóm chuyên gia tư vấn chiến lược (SAGE) của Tổ chức Y tế thế giới (WHO)!

Kỳ 1: Trục lợi trên sự sợ hãi

Năm 1999, tổng giám đốc WHO quyết định thành lập SAGE với vai trò là nhóm cố vấn cho WHO về các chương trình văcxin và miễn dịch. Trong chiến dịch “đầu độc dư luận” của các tập đoàn dược phẩm theo cáo buộc của bác sĩ Wodarg, SAGE đóng vai trò cực kỳ quan trọng bởi là nhóm tư vấn cho các nước thành viên WHO nên mua loại văcxin nào và với số lượng bao nhiêu.

Phóng to

“Bác sĩ cúm” Albert Osterhaus - Ảnh: Onlinejournal

Ngày 7-1, bí mật xìcăngđan tham nhũng của SAGE bị đưa ra ánh sáng khi báo chí Phần Lan đưa tin Viện nghiên cứu THL ở Phần Lan đã nhận hơn 9 triệu USD tiền “nghiên cứu văcxin” từ Tập đoàn dược phẩm Anh GlaxoSmithKline (GSK) trong năm 2009.

Điều đáng nói viện trưởng Viện THL là giáo sư Juhani Eskola, một thành viên của SAGE. Báo chí Phần Lan chỉ moi được thông tin này từ chính phủ sau khi viện đến Luật tự do thông tin Phần Lan.

“Thân” ở WHO, “hồn” tại... hãng dược

Với số tiền “hỗ trợ” này, GSK đã trở thành nguồn cung cấp tài chính lớn nhất của Viện THL. Truyền thông Phần Lan cho biết giáo sư Eskola là giám đốc Chương trình nghiên cứu văcxin Phần Lan. Sau khi Hãng GSK sản xuất loại văcxin cúm A/H1N1 có tên Pandemrix, chính Viện THL của giáo sư Eskola và WHO đã đề nghị Chính phủ Phần Lan tích trữ loại văcxin này.

Theo quy định của WHO, các chuyên gia SAGE phải báo cáo mọi mối liên hệ tài chính, đặc biệt là các mối quan hệ tài chính với các tập đoàn dược phẩm, lương tư vấn và các nguồn thu khác... Tuy nhiên, trên thực tế giáo sư Eskola không phải là chuyên gia tư vấn của WHO duy nhất nhận tiền từ các hãng dược phẩm. Và WHO chưa bao giờ công bố thông tin này.

Nhật báo Phần Lan Thông Tin mới đây công bố danh sách các chuyên gia WHO có mối quan hệ tài chính chặt chẽ với các hãng dược phẩm. Theo danh sách này, bác sĩ Peter Figueroa, giáo sư Sở Y tế Jamaica, hiện là thành viên SAGE, đã nhận tiền từ Hãng Merck. Bác sĩ Neil Ferguson thuộc ĐH Imperial London nhận hỗ trợ tài chính từ các hãng Baxter, GSK và Roche. Giáo sư Malik Peiris thuộc ĐH Hong Kong, cũng là thành viên SAGE, nhận tiền từ Baxter, GSK và Sanofi Pasteur.

Cũng trong danh sách này, bác sĩ Arnold Monton thuộc ĐH Michigan (Mỹ) là cố vấn cho các hãng Chiron, GSK, MedImmune, Roche, Novartis, Baxter, Sanofi Pasteur và nhận tiền từ các hãng này. Bác sĩ Friedrich Hayden (Anh) là cố vấn cho các hãng MedImmune và Sanofi Pasteur, do đó nhận tiền từ các hãng này. Ngoài ra ông Hayden còn nhận tiền từ Roche, RW Johnson và SmithKline Beecham.

Tất cả thông tin này đều không có trên trang web của WHO. Từ trước đến nay các nhân vật danh tiếng này thường được WHO mô tả là các “chuyên gia độc lập”. Nhưng trên thực tế, tên của họ lại nằm trong bảng lương của các tập đoàn dược.

Báo chí Phần Lan mô tả đây là dấu hiệu của “tình trạng tham nhũng có hệ thống” ở WHO.

Chuyện một chuyên gia y tế nhận tiền của các hãng dược trong “đại dịch” cúm A/H1N1 không phải là chuyện chưa từng bị phát hiện. Hồi tháng 7-2009, báo chí Anh đã lật tẩy việc giáo sư Roy Anderson, một cố vấn cấp cao cho Chính phủ Anh trong chương trình chống cúm A/H1N1, lại có chân trong ban quản trị GSK và nhận mức lương hơn 187.000 USD/năm. GSK đã bán một lượng lớn văcxin cúm A/H1N1 và kháng sinh cho Chính phủ Anh.

“Bác sĩ cúm” - kẻ gieo rắc sự sợ hãi

Ngoài các thành viên SAGE, theo báo chí Hà Lan, giáo sư Albert Osterhaus thuộc ĐH Eramus ở Rotterdam, Hà Lan, là một trong những nhân vật chính thổi phồng sự đe dọa tưởng tượng.

Được mệnh danh là “bác sĩ cúm”, giáo sư Osterhaus là chuyên gia Nhóm công tác tư vấn chính sách về văcxin cúm A của WHO, đồng thời là chủ tịch Nhóm công tác khoa học châu Âu về cúm (ESWI) cũng thuộc WHO.

Theo truyền thông Hà Lan, bác sĩ Osterhaus là người đóng vai trò tư vấn chủ chốt trong việc WHO công bố cúm A/H1N1 là “đại dịch”. Trước ngày 11-6-2009, khi tổng giám đốc WHO Margaret Chan công bố “đại dịch” cúm A/H1N1 đã lên cấp độ 6, bà đã có cuộc thảo luận đầy căng thẳng với nhóm SAGE và các chuyên gia khác của WHO, trong đó nổi bật là bác sĩ Osterhaus.

Suốt cả năm 2009, ông Osterhaus thường xuyên xuất hiện trên truyền hình Hà Lan, cảnh báo về nguy cơ khủng khiếp của cúm A/H1N1. Trong khi đó, đến tháng 10-2009, báo chí Hà Lan phát hiện bác sĩ Osterhaus đã nhận hỗ trợ tài chính từ các hãng Baxter, Crucell, Novartis, Hoffman-La Roche, MedImmune, Nobilon, Sanofi Pasteur, MSD, GSK và Solvay. ESWI do ông Osterhaus làm chủ tịch cũng nhận tiền tài trợ của các hãng này.

Từ thời điểm đó, Chính phủ Hà Lan bắt đầu điều tra các hoạt động của bác sĩ Osterhaus.

Theo thông tin từ Ủy ban châu Âu, bác sĩ Osterhaus từng tham gia cuộc điều tra đại dịch SARS ở Hong Kong năm 2003. Từ năm 1997, khi cúm gia cầm H5N1 xuất hiện, ông Osterhaus vận động khắp Hà Lan và cả châu Âu cho lý thuyết virus H5N1 đã “biến đổi gen” và lây lan dễ dàng từ người sang người. Để chứng minh cho lý thuyết này, ông Osterhaus và các trợ lý bắt đầu thu thập phân gia cầm từ khắp Hà Lan để chứng minh sự tồn tại của virus H5N1 biến đổi gen.

Nhưng trên thực tế virus H5N1 không hề biến đổi gen và không dễ dàng lây lan từ người sang người.

____________________

“Nạn nhân” trong trò “kiếm tiền trên sự sợ hãi” của các hãng dược phẩm lớn là những quốc gia lắm của nhiều tiền. Giờ đây họ cũng đang phải cật lực xoay xở để thoát ra thế bí của những khoản tiền tỉ (USD) bị chôn vùi.

Kỳ tới: Nạn nhân của cú lừa “đại dịch”