Hai ông Winston Blackmore (trái) và James Marion Oler trong lần đến tòa hồi tháng 7-2017 - Ảnh: CP

Hai lãnh đạo của nhánh thoát ly từ giáo hội Nhà thờ Mormon ở Canada đã bị tuyên có tội vì thực thi chế độ đa thê sau cuộc chiến pháp lý kéo dài gần hai thập niên qua.

Tòa án ở Canada hôm 26-6 chỉ có thể ra quyết định quản chế tại nhà đối với Winston Blackmore và James Marion Oler vì vi phạm chế độ một vợ một chồng và có vợ dưới tuổi luật qui định.

Theo đó, ông Blackmore, 61 tuổi bị tuyên 6 tháng và ông Oler, 54 tuổi chỉ bị tuyên 3 tháng, sau khi bị truy tố vào tháng 7-2017.  Cả hai chỉ được phép rời nhà để đi làm, đi mua sắm đồ cần thiết và đi khám chữa bệnh.

Theo tòa, luật lệ ở Canada cấm đa thê từ cuối thế kỷ 19 nhưng ông Blackmore đã kết hôn với 25 phụ nữ từ năm 1990-2014 (hiện chung sống với 24 bà vợ) và có 149 người con.

Trong quá trình kết hôn, ông Blackmore cưới 9 người chưa đến 18 tuổi và 4 người chỉ mới 15 tuổi.

Ông Blackmore chưa bao giờ phủ nhận việc có nhiều vợ như vậy bởi theo ông, điều này nằm trong tín ngưỡng giáo hội của ông và gọi đó là các cuộc hôn nhân "thiên đường".

Trong khi đó, ông Oler cưới 5 phụ nữ từ năm 1993-2009, trong đó một người chỉ mới 15 tuổi và một người chỉ 17 tuổi. Tòa không thông tin chi tiết về số con của người này.

Cả 2 đều là người có chức sắc từng thuộc Giáo hội Các Thánh hữu Ngày sau của Chúa Giê su Kitô (tên gọi của giáo hội Nhà thờ Mormon có trụ sở chính ở Salt Lake City, Mỹ) định hình tại làng Bountiful gần biên giới với Mỹ gần 60 năm trước.

Luật sư Blair Suffredine cho rằng bản án "hơi nặng" với thân chủ của mình là ông Blackmore nhưng không phải "quá sức phi lý".

Theo ông Suffredine, thân chủ ông rơi vào thế tiến thoái lưỡng nan khi Tòa án tối cao ở British Columbia quyết định giữ quy định cấm chế độ đa thê. Khi đó, ông phải chọn lựa giữa việc từ bỏ "đại gia đình" hoặc tiếp tục phạm luật.

Năm 2011, Tòa án Tối cao British Columbia đã đưa ra phán quyết lệnh cấm luật đa thê có giá trị và lệnh cấm này không vi phạm quyền tự do tôn giáo được quy định trong hiến chương về quyền và tự do.

Cả hai từng thoát án trong thời gian dài vì 3 công tố viên ở Canada cho rằng luật cấm đa thê ở Canada xâm phạm luật tự do tôn giáo. Theo luật, vi phạm chế độ một vợ một chồng ở Canada có thể bị phạt đến 5 năm tù.

Trong phiên tòa vừa diễn ra, bị cáo Oler không nhờ luật sư hỗ trợ. Mỗi bị cáo phải chịu thêm 12 tháng thử thách. Blackmore bị tuyên 150 giờ lao động công ích còn Oler bị tuyên 75 giờ.

Các bản án vì thế bị xem là quá nhẹ khiến nhiều người dân tức giận vì gây tốn kém quá nhiều thời gian lẫn tiền bạc.

Ông Stephen Kent, Giáo sư Xã hội học của Đại học Alberta, người chuyên nghiên cứu về hôn nhân đa thê, cho biết: "Tôi không nghĩ rằng bản án sẽ có bất kỳ tác động nào. Đối với những người chỉ trích chuyện về đa thê, họ sẽ cảm thấy rất thất vọng và hụt hẫng".

Tuy nhiên, theo báo Canadian Press, chuyên gia Wally Oppal cho rằng bản án này cũng là "lời cảnh tỉnh" cho những người khác theo giáo hội Mormon ở Canada muốn duy trì chế độ đa thê.

"Trong nhiều năm qua, họ nghĩ rằng họ có thể miễn nhiễm với bất kỳ cuộc truy tố nào vì họ dựa vào nguyên tắc tự do tôn giáo. Nay tòa án đã cho thấy tự do tôn giáo là một nguyên tắc trong Hiến pháp của Canada, nhưng cũng giống như tất cả các quyền tự do khác, nó không phải là tuyệt đối" - chuyên gia Wally Oppal nhấn mạnh.