Đà Lạt: lại một kiến trúc tuyệt đẹp bị đập bỏ

N.H.T.

TTO - Sở GD-ĐT Lâm Đồng cho biết công trình kiến trúc số 2 Trần Quang Diệu đã được chính quyền địa phương cho phép đập bỏ trong tuần tới để lấy mặt bằng rộng hơn 1,1ha xây dựng mới Trường THPT Trần Phú mà sở này được giao làm chủ dự án.

Phóng to

Căn biệt thự số 2 Trần Quang Diệu đã được chính quyền địa phương cho phép đập bỏ - Ảnh: N.H.T.

Theo Viện Nghiên cứu kiến trúc (Bộ Xây dựng), công trình kiến trúc diễm lệ nói trên mang phong cách kiến trúc miền nam nước Pháp cuối thế kỷ 19 được xây dựng vào đầu thập niên 1930.

Tòa nhà nằm cách không xa dinh I Bảo Đại (dinh I là nơi vua Bảo Đại làm việc hằng ngày khi thực dân Pháp đưa trở lại Việt Nam làm “quốc trưởng” và lập "hoàng triều Cương thổ") và ẩn trong một dải rừng thông nhìn xuống thung lũng Trại Hầm, có kiến trúc được đánh giá khá đẹp và lạ, hình thái uốn lượn bay bổng, thiết kế kỳ công.

Hai mươi năm nay, tòa nhà thường xuyên được giới kiến trúc sư tìm đến học hỏi mặt sáng tạo nghệ thuật và thu hút du khách nước ngoài đến tham quan.

Được biết ngay từ năm 1998, Viện Nghiên cứu kiến trúc quốc gia đã đề nghị chính quyền địa phương Lâm Đồng xúc tiến đưa công trình kiến trúc trên vào danh mục cần bảo tồn, bằng cách phục hồi, tôn tạo để tăng quỹ giá trị cho đô thị du lịch Đà Lạt. Đề nghị trên đưa ra khi tòa kiến trúc độc đáo thuộc sở hữu nhà nước này vẫn đang bị "chung cư hóa", nhiều cư dân chiếm dụng kéo dài từ đó đến nay.

Phó chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng Trương Văn Thu xác nhận cơ ngơi đồ sộ cùng mặt bằng rộng 4,2ha của Trường THPT Trần Phú đang hoạt động lâu nay (cách khuôn viên tòa biệt thự chuẩn bị đập bỏ một mặt đường chừng 3,5m) sẽ được trưng dụng để giao Trường ĐH Kiến trúc TP.HCM mở phân hiệu tại Đà Lạt. Và theo thỏa thuận với địa phương, trường đại học này sẽ hỗ trợ kinh phí cho việc xây mới Trường THPT Trần Phú.

Ngày 21-5, giám đốc Sở VH-TT&DL Lâm Đồng Đỗ Văn Thể cho hay: “Không biết biệt thự này thuộc diện nào, lâu nay cũng không nghe cơ quan phụ trách kiến trúc - xây dựng ở tỉnh có ý kiến về công trình. Tuy nhiên, chiều nay sở sẽ cử người đến thực địa xem rõ thực hư”.

Trong vòng mười năm trở lại đây, khá nhiều công trình kiến trúc Pháp cổ độc đáo riêng có ở Đà Lạt được cho đập bỏ để lấy mặt bằng xây dựng công trình mới. Được biết năm 2004, Hội Kiến trúc sư VN từng đề nghị tỉnh Lâm Đồng lập hồ sơ "Thành phố di sản" cho phố núi Đà Lạt trước giá trị đô thị và quỹ kiến trúc Pháp cổ đặc trưng ở đây.

N.H.T.