Phóng to

Mệt mỏi vì sự tò mò của thế giới hiện đại, người dân bản địa làng Nazareth đã cấm khách du lịch đến đây - Ảnh: Telegraph

Giờ đây, khách du lịch muốn đến thăm làng Nazareth (thuộc thành phố Leticia, tỉnh Amazonas), nơi người Tikuna chiếm 80% dân số, sẽ được chào đón bởi... đội bảo vệ trang bị gậy, sẵn sàng ngăn chặn khách du lịch.

Với sự gia tăng của du lịch sinh thái, cùng với Colombia, Peru và Brazil, khu vực này của vùng Amazon đã chứng kiến những đợt "lũ" du khách kéo đến để trải nghiệm hệ động thực vật tuyệt vời thuộc hàng đa dạng nhất hành tinh.

Người Tikuna là một trong những cộng đồng đang bị đe dọa nhất trên toàn thế giới, theo số liệu của Liên Hiệp Quốc hiện có khoảng 30.000 người. Theo văn phòng du lịch của tỉnh Amazonas, 35.000 người đã đi bộ tới đây vào năm 2010, tức số lượng khách đã tăng gấp 5 lần trong 8 năm qua.

Hàng chục nghìn khách balô đến khu vực xung quanh làng Nazareth mỗi năm, bị thu hút bởi du lịch sinh thái và cơ hội tận mắt chứng kiến cuộc sống truyền thống lâu đời của người bản địa. Khách đến đây để đánh đu với khỉ, bơi với cá heo hồng nổi tiếng, vui đùa trong sóng nước Amazon, câu cá piranha, đi lang thang qua các khu rừng nhiệt đới và chìm đắm trong ánh hoàng hôn trên dòng Amazon hùng vĩ.

Nhưng 800 cư dân của ngôi làng cách thành phố Leticia 20 phút đi thuyền đang chán ngán với làn sóng du lịch này. Người dân địa phương đã tuyên bố ngôi làng của họ là nơi cấm lui tới đối với du khách, dù khu vực kéo dài của sông Amazon này đang thu hút nhiều du khách hơn bao giờ hết. Họ phàn nàn về hành vi của khách du lịch, trong đó có vấn đề chỉ một phần nhỏ trong số tiền khách chi tiêu được "nhỏ giọt" cho người bản địa.

"Những gì chúng tôi kiếm được ở đây rất ít. Khách du lịch đến đây mua một vài thứ, vài món hàng thủ công và họ đi. Các đại lý du lịch mới là nơi kiếm được nhiều tiền”, Juvencio Pereira, một bảo vệ bản địa đứng gác ở cabin - thành viên của lực lượng cảnh sát tình nguyện ở làng Nazareth, cho biết.

"Chúng tôi đã gặp rất nhiều vấn đề. Khách đến để lại rác, chai nhựa - ông Grimaldo Ramos, một dân làng Nazaret, nói - Giờ đây, du khách không thể cứ đến khi nào họ thích. Họ cần được sự cho phép của hội đồng".

Sau một cuộc họp quan trọng của cộng đồng, người dân trong làng đã nhất trí đội bảo vệ sẽ đứng gác với gậy truyền thống trong tay và chỉ cho phép những khách được người dân mời từ trước vào. Họ phải trình CMND và phải đăng ký với đội bảo vệ.

Có sự hiểu lầm giữa hai nền văn hóa tương tác. Những gì một khách du lịch xem là sự tò mò lịch sự về văn hóa bản địa có thể là sự xâm phạm đối với một số người dân nơi đây. Grimaldo Ramos cảm thấy một số khách du lịch không thể phân biệt giữa các động vật hoang dã và các cư dân của Amazon, họ chụp ảnh các gia đình bản địa như thể họ là một loài động vật khác.

"Khách du lịch đến và đẩy cái máy ảnh vào mặt chúng tôi - ông nói - Hãy tưởng tượng nếu bạn đang ngồi trong nhà và những người lạ bước vào và bắt đầu chụp ảnh bạn. Bạn sẽ không thích chuyện đó".

Và việc một khách du lịch tương tác với một người dân địa phương dường như chỉ là sự hiếu kỳ về văn hóa bản địa. Nhưng một số vấn đề có thể xâm nhập và thậm chí sự nỗ lực từ bên ngoài để biết được những điều bất khả xâm phạm về bộ lạc.

"Chúng tôi không thích khi họ hỏi các thành viên của cộng đồng về kiến thức truyền thống của chúng tôi và các loại thuốc chúng tôi có", ông Juvencio Pereira nói thêm.

Ngoài ra, các nhà lãnh đạo bản xứ còn lo ngại trẻ em địa phương có thể quên những phong tục của tổ tiên khi chúng học theo cung cách nói năng và ăn mặc của các du khách phương Tây. Nhiều em thoải mái hơn trong cách ăn mặc "tây" và nghe nhạc reggaeton - nhạc Latin nhập khẩu và vallenato - dân ca Colombia.

Những hành động của làng Nazareth cho thấy một sự chia rẽ giữa các cộng đồng bản địa sống dọc sông Amazon về việc du lịch cần đóng vai trò gì trong sự phát triển của khu vực. Các cộng đồng khác có quan điểm rằng số lượng khách du lịch vào khu vực này sẽ tăng lên, vì thế họ có thể thu lợi từ đó. Cách làng Nazareth một vài giờ đường sông là làng Puerto Nariño. Nelson Ruiz, thị trưởng làng Puerto Nariño, hiểu những lo lắng của người dân Nazareth, nhưng nói rằng nếu du lịch được quản lý tốt có thể giúp nâng đỡ cộng đồng thoát khỏi nghèo đói - khó khăn của phần lớn khu vực này. Ông nói thêm rằng du khách sẽ phải tuân thủ các quy tắc nhất định, chẳng hạn không sử dụng thuốc phiện và du lịch không có tình dục. Một phát ngôn viên chính quyền địa phương tại thành phố Leticia cho biết "chưa có nghiên cứu nào được đưa ra về những tác động tiêu cực đến môi trường do sự gia tăng về du lịch".