Có karaoke, mát-xa, làm móng tay móng chân, làm đầu cô dâu, dịch vụ cưới xin. Có quán bán bia hơi NaDa (liên doanh Nam Định - Đan Mạch) đựng trong “bom” lạnh toát cả ngày. Có cả thịt lợn rang, canh cua rau đay, cà pháo mắm tôm, lòng lợn tiết canh làm sẵn; ới một tiếng có liền... Một hai người có cả ô-tô tải, ô-tô con nữa.

Phóng to

Nhưng dân làng ít người bức xúc cái phòng vệ sinh, tắm rửa. Vài gia đình tiên phong thì làm cái phòng vệ sinh xí xổm vừa lọt người, “giải quyết” xong xả nước bắn tung tóe. Đất rộng ê hề ngay sau nhà chỉ để trồng vài cây chuối, vài luống khoai lang cho gà bươi, chứ nhất quyết phòng vệ sinh chỉ làm bé tin hin như thế.

Thằng Hòa con ông chú tôi góp chuyện:

- Nói chung là nếp sống văn minh, tư duy nếp sống văn minh nước ta còn rất kém, rất lạc hậu, kể cả Hà Nội, Sài Gòn, nói chi đến cái làng mình. Đi trên đường phố Hà Nội, Sài Gòn, nhìn mỏi mắt không thấy một cái phòng vệ sinh công cộng. Họa may thấy một vài cái thì bé tẹo, hôi hám, nằm trong góc khuất. Khách đi đường chưa kịp bước vào đã thấy người ngồi canh chừng thu phí. Đã có chuyện vài ông ở xa về dạo Hà Nội bị căng tròn bụng dưới, bí quá, đành vào quán bia hơi, gọi một cốc để hợp thức hóa cái việc hộc tốc đi vào nhà vệ sinh. Tính ra, “tè” một cái, đi đứt gần chục nghìn bạc. Bao nhiêu dự định thăm thú chỗ này chỗ kia, hãi!

Em gái Hòa góp chuyện:

- Nhà mình thế là hiện đại hóa rồi đấy anh ơi. Bữa nọ ti-vi chả chiếu cái xã gì trong Thanh Hóa hay Nghệ Tĩnh đấy, cả xã không nhà ai làm chỗ vệ sinh, toàn ra bãi biển với ra ruộng, ra vườn, ra đê để xả đấy thôi, nhếch nhác bệ rạc vô độ! Nhìn cái cảnh buổi sáng sớm người chạy trước, chó chạy sau, em cứ nghĩ người ta chạy tập thể dục, ai dè... Bến tàu, bến xe công cộng nào trên đất nước mình cũng hôi hám nhức mũi...

Thằng Hòa ngắt lời em gái:

- Giời ơi, em còn nhớ có một bữa, hình như tại cuộc họp Quốc hội được truyền hình trực tiếp thì phải, giáo sư Nguyễn Lân Dũng nói rằng ông đã đi nhiều nước, nhưng chưa thấy thủ đô nước nào bẩn như thủ đô Hà Nội. Bến tàu, bến xe thì kể làm gì. Ai lên ngồi tàu hỏa mà chả phải xả xuống dọc đường ray. Dân tình, xe cộ nườm nượp phía dưới, có thấy ai la lối gì đâu. Có thấy ông vệ sinh môi trường nào la lối gì đâu?

Chú tôi bảo:

- Cháu ạ, trước đây đồng ruộng thiếu phân tro, sông ngòi ao hồ mênh mông nước, cái sự mất vệ sinh nó không xộc ngay vào mũi đâu. Bây giờ đến cỏ cho trâu ăn cũng không còn, ao hồ cạn sạch, lấp sạch, thì con người phải “đi” cho có nơi có chỗ kín đáo, phải vệ sinh chứ? Ai lại cứ “Nhất Quận Công, nhì ị đồng” mãi được?!

Chú lại bảo:

- Còn chuyện này nữa cháu ơi... Những nhà quá khó khăn thì đành chịu. Nhưng nhiều nhà có con cháu làm ông to bà lớn ngoài thiên hạ, sa-lon sập gụ lỉnh kỉnh đầy nhà, nền nhà lát gạch bóng loáng. Thế mà đến bữa toàn thấy tung cái chiếu rách bươm đen nhẻm ra giữa nhà để ngồi ăn cơm. Người thì ngồi bệt ăn uống, chó mèo thì thản nhiên đứng chầu chực, lượn lờ vòng quanh mâm, tranh nhau miếng xương, cắn nhau ăng ẳng. Rồi mấy ông bụng phệ ở phố về chơi, mấy đứa con gái bụng mang dạ chửa ngồi xuống ăn, xoay kiểu gì cũng thở ì ạch.

Một cái bàn ăn, vài cái ghế ngồi, ngày sử dụng 3 lần lại không đáng sắm bằng thứ sắm ra chỉ để trưng cho bụi phủ. Nhà nào cũng vài ba cái phích Tàu đựng nước nóng để tắm nhin nhín. Thế mà sắm một cái bình nước nóng gắn tường hơn triệu bạc thì nhẩm ngay ra việc mất đứt một con bê. Bà con nông thôn mình ở đâu cũng khổ, khổ từ giấc ngủ cho đến bữa ăn cháu ạ...

o0o

Chú nói đúng. Dân làm ruộng mình cả đời chỉ lo gom góp xây cái nhà kiên cố, đứng vững vàng trước mùa bão gió dữ dội hàng năm. Còn tiện nghi thiết thực cho sức khỏe, cứ phải chờ con cái gửi tiền về rồi mới tính được, làm sao mà dám sốt ruột? Nghe ti-vi nói bình quân thu nhập đầu người nước ta năm nay 1.200USD, quãng 25 triệu đồng, chú tôi ngạc nhiên, như thể nghe nhầm.

Không ai tính thử xem bình quân thu nhập đầu người của xã mình, làng mình là bao nhiêu. Cả thị trấn Lâm này, chỉ cách Hà Nội 100 cây số, vậy mà bói không ra một quầy báo, một hiệu sách. Xa xỉ, bán 1 cân su hào không mua nổi tờ báo Bóng Đá, tiền đâu mà mua? Chả ai nghĩ đến những thứ ấy....

Nhưng thôi, nói làm gì chuyện xa xôi. Chú tôi làm được cái phòng vệ sinh trong nhà giữa lúc trời mùa đông rét mướt 12o, 13o thì tôi phải mừng cho chú cái đã.

Phóng to Tuổi Trẻ Cười số 426 (ra ngày 15-4-2011) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này. Chúc bạn đọc có thật nhiều thời gian thư giãn thoải mái!