Chú chuột được thưởng quả chuối sau khi phát hiện ra mìn - Ảnh: CBS News

Theo CBS News, tính từ đầu tháng 2-2016, những chú chuột đã giúp dọn sạch mìn trên 2 ha đất quanh một ngôi làng ở vùng tây bắc Campuchia. Trước đó, 15 người đã thiệt mạng do mìn tại khu đất này, nhiều người phải bỏ nhà cửa ruộng vườn để tìm việc làm ở nơi khác.

Các quốc gia châu Phi như Mozambique và Angola cũng từng thành công, trong việc phá mìn nhờ “biệt đội gặm nhấm” đang làm nhiệm vụ ở Campuchia.

“Dân làng bắt đầu trở nên hào hứng với việc canh tác trở lại trên mảnh đất của họ. Bạn có thể thấy ánh sáng trên gương mặt họ", Paul McCarthy, quản lý dự án Campuchia cho tổ chức phi lợi nhuận APOPO của Bỉ - tỏ ra lạc quan.

Khác với những chiếc máy dò mìn tiêu chuẩn, chuột chỉ phản ứng với những vật thể có mùi thuốc nổ TNT, nó bỏ qua những vật kim loại khác. “Tiền lương” cho chuột cũng chỉ là đậu phộng hoặc chuối.

Ông Theap Bunthourn, một người thuộc dự án, nhận xét việc mua và huấn luyện chuột cũng rẻ hơn chó, lại dễ vận chuyển. Trọng lượng mỗi con chuột cũng đủ nhẹ để không vô tình kích hoạt những quả mìn còn sót lại.

Riêng về hiệu quả công việc, mỗi con chuột có thể dọn sạch mìn trên diện tích 200m² trong vòng 20 phút, điều mà một chuyên gia dò mìn phải mất từ 1-4 ngày để hoàn thành.

Khứu giác của chúng nhạy đến nỗi ở châu Phi người ta còn dùng chuột để phát hiện bệnh lao trong dịch đờm của người với tốc độ nhanh hơn phương pháp xét nghiệm tiêu chuẩn.

Dù vẫn còn một số ý kiến hoài nghi hiệu quả dò mìn của loài động vật gặm nhấm như chuột, các chuyên gia của APOPO vẫn lạc quan về những dữ liệu thu được. 13.000 quả mìn dọn được ở Mozambique mà không có bất cứ thương vong nào là một kết quả khả quan.

Tại Campuchia vẫn còn khoảng 6 triệu quả mìn chưa nổ vẫn còn nằm trong lòng đất từ thời chiến tranh. Cả nước có khoảng 67.000 người thiệt mạng hoặc bị thương do mìn từ năm 1979.