Đây là hoạt động đơn giản nhưng hàm chứa thông điệp rất cấp bách đang đặt ra với TP.HCM hiện nay: ô nhiễm không khí đang ngày càng nghiêm trọng và mọi người dân cần chung tay bảo vệ môi trường từ hành động nhỏ nhất. Nhiều người dân TP.HCM mỗi khi ra đường đều chuẩn bị khẩu trang và phủ kín mít từ đầu đến chân để tránh khói, bụi. Nhiều người cho biết không có gì khó chịu bằng việc dừng chờ đèn đỏ tại ngã tư trong những ngày nắng nóng, cộng thêm không khí ngột ngạt do khói bụi, xăng xe và cả tiếng ồn do động cơ xe gây ra.

Theo kết quả quan trắc ô nhiễm không khí do giao thông năm 2013 của Chi cục Bảo vệ môi trường thành phố, nhiều chỉ tiêu đo được đều vượt quy chuẩn. Cụ thể, tổng lượng bụi lơ lửng trung bình khoảng 0,33 - 0,74 mg/m³, vượt Quy chuẩn Việt Nam 05:2009/BTNMT từ 1,1 - 2,47 lần, trong đó nồng độ bụi lơ lửng cao nhất tại An Sương dao động trong khoảng 0,33 - 1,55 mg/m³ ; tại Phú Lâm trung bình 0,56 mg/m3; ngã sáu Gò Vấp trung bình 0,52 mg/m³, Đinh Tiên Hoàng - Điện Biên Phủ trung bình 0,51 mg/m³... Ngoài ra, nồng độ chì tại nhiều giao lộ cũng tăng 10 – 36% so với năm 2012 và trung bình hầu hết các tháng trong năm 2013 đều cao hơn những năm trước.

Ô nhiễm môi trường không khí là vấn đề nóng của Việt Nam nói chung và TP.HCM nói riêng. Ô nhiễm không khí đang từng ngày ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe con người như làm cay mắt, đỏ mắt, ho, thở khò khè, giảm chức năng của phổi, dễ mắc các bệnh hen suyễn, viêm phế quản, thậm chí có thể bị ung thư... Số liệu thống kê thực tế cho thấy tỉ lệ người bị các bệnh hô hấp ở các tỉnh, thành phố lớn như TP.HCM, Đồng Nai, Hà Nội, Hải Phòng… cao gấp 4 - 5 lần so với các địa phương kém phát triển như Bắc Kạn, Điện Biên.

Ngoài ra, ô nhiễm không khí còn tác động tổng hợp tới biến đổi khí hậu, đó là sự gia tăng khí nhà kính, gây ra hiện tượng nóng lên của toàn cầu.

Thời gian qua, TP.HCM đã thực hiện nhiều hoạt động kiểm soát chất lượng không khí. Về chương trình quan trắc môi trường không khí, hiện Chi cục Bảo vệ môi trường thành phố đang tăng cường công tác quan trắc ở nhiều địa điểm để kịp thời ghi nhận sự biến đổi về chất lượng không khí qua từng ngày. Đến nay, thành phố đã có 8 trạm quan trắc hàm lượng chất hữu cơ bay hơi BTX (Benzene – Toluene – Xylene) trong không khí; 6 trạm quan trắc chất lượng không khí bán tự động; 9 trạm quan trắc chất lượng không khí tự động.

Về kiểm soát ô nhiễm không khí do giao thông, các lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra tình trạng, lượng xả thải của các loại xe tải đang lưu thông. Bên cạnh đó, việc sử dụng nhiên liệu sạch trong giao thông như khí hóa lỏng (LPG), khí tự nhiên nén (CNG), ethanol, dầu sinh học được khuyến khích. Thành phố đang triển khai thí điểm thực hiện các tuyến xe buýt chạy bằng nhiên liệu sạch CNG, việc này đã mang lại hiệu quả rõ rệt so với xe buýt sử dụng nhiên liệu diesel, tiết kiệm được khoảng 30% chi phí nhiên liệu, giảm lượng khí phát thải ô nhiễm môi trường.

Theo các chuyên gia về môi trường, cộng đồng dân cư là đối tượng chính tham gia các hoạt động phát sinh chất thải gây ô nhiễm môi trường không khí và cũng chính họ là những người phải trực tiếp gánh chịu hậu quả. Vì vậy, bảo vệ môi trường không khí không chỉ là trách nhiệm của các cấp chính quyền mà còn là nghĩa vụ của mỗi người dân. Cần công khai các thông tin, số liệu liên quan đến tình hình ô nhiễm không khí và các nguồn chính gây ô nhiễm trên các phương tiện thông tin đại chúng để cộng đồng có nhận thức đúng về ô nhiễm không khí và nâng cao ý thức trong việc bảo vệ môi trường; vận động người dân thay đổi thói quen sinh hoạt và tham gia giao thông; bảo trì xe máy định kỳ theo đúng quy định nhằm tăng tính an toàn trong sử dụng, giảm khói độc thải ra môi trường; tăng cường sử dụng các phương tiện công cộng và các phương tiện ít phát sinh khí thải như xe buýt, xe đạp...

Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường