20/01/2011 06:36 GMT+7

Bí ẩn và đa nghĩa … mèo

TẠ DUY ANH
TẠ DUY ANH

TTC - Là 1 trong 12 con giáp - ngoại trừ Trung Quốc, mèo được thay bằng con thỏ - với người phương Đông nói chung, mèo mặc nhiên là con vật linh thiêng. Những người sinh tuổi mèo, nhìn chung có thể khá hài lòng. Nhưng trước khi xem con mèo tượng trưng cho điều gì trong tâm thức người Việt, ta hãy thử dạo qua một vài nền văn hoá lớn xem ở đó con mèo được đối xử ra sao?

<?xml:namespace prefix = o ns = "urn:schemas-microsoft-com:office:office" />

opPqJr6T.jpgPhóng to

Ở Nhật Bản, mèo là con vật báo điềm dữ. Người Nhật tin rằng mèo có khả năng giết chết đàn bà và nhập hồn vào thân xác họ.

Ở Ấn Độ, mèo tượng trưng cho kẻ khổ hạnh đi tìm phúc lạc.

Trong khi đó, không giống như ở Nhật Bản hay Ấn Độ, người Trung Quốc bám chặt mặt đất hơn thì tin rằng con mèo là sứ giả của điềm lành. Nhiều nơi trên đất nước rộng lớn này, người ta còn mô phỏng động tác của mèo trong các điệu múa cầu mong cho mùa màng.

Người Campuchia thường dùng mèo như vật dâng cúng (hoặc vị đại diện làm cầu nối) trong các lễ hội cầu mưa. Như vậy ở đất nước Chùa Tháp, con mèo luôn được nhớ đến khi có hạn hán.

Người Ai Cập cổ đại khắc họa mèo như một vị thần có khả năng ban phúc và bảo hộ.

Trong tâm thức người Celtes, mèo chỉ chiếm được vị trí khá khiêm tốn, thậm chí bị canh chừng như một kẻ nhiều xảo trá, tâm địa khó lường.

Trong thế giới đạo Phật, mèo bị xem là kẻ vô cảm, không biết xúc động. Về mặt này, nó bị gán cùng một giuộc với rắn - tinh quái và lạnh lùng - trong một số nền văn hóa phi Phật giáo.

Đạo Hồi dành cho mèo một vị trí của kẻ được trọng vọng, ngoại trừ mèo đen. Người Hồi giáo tin rằng con mèo có bộ lông đen mượt (cùng với cặp mắt xanh lè) là kẻ có nhiều ma thuật.

Trong một vài nền văn hóa ở châu Phi, mèo tượng trưng cho sự tài giỏi, có khả năng thấu thị, giống như những nhà tiên tri. Mèo đặc biệt được quý trọng ở Bắc Mỹ. Tại đây, người ta coi mèo tượng trưng cho kẻ có chí lớn, biết cách đạt được mục đích. Vì thế, trong trường hợp mèo bị giết thì chỉ có “vì nhu cầu linh thiêng” mới biện hộ được. Nhưng ngay cả khi có đủ lý do để giết mèo, thì vẫn phải tuân thủ nghiêm ngặt những nghi thức được qui định chặt chẽ bởi cộng đồng, thậm chí là luật pháp.

fTAdy6D8.jpgPhóng to

Sở dĩ có sự không đồng nhất trong quan niệm về mèo, ngoài vấn đề văn hoá, có lẽ còn bởi sự mâu thuẫn ngay từ hình thức bề ngoài của con mèo. Nó là con vật đẹp nhưng bí ẩn; uyển chuyển, nhẹ nhàng nhưng cũng đầy sự vờ vĩnh; vẻ đài các là không thể phủ nhận, từ màu sắc, độ óng mượt của bộ lông, cho đến mỗi bước đi, nhưng kèm theo cũng là khả năng cắn xé tàn bạo, giết con mồi trong chớp mắt. Thậm chí có nơi mèo bị nguyền rủa, coi như kẻ chuyên phục dịch chốn Âm phủ cũng vì những khả năng ghê rợn ấy.

Bây giờ ta thử xem trong tâm thức người Việt, con mèo được gán cho những biểu tượng gì? Rõ ràng nó là kẻ giúp việc khá đắc lực trong đời sống hàng ngày: Bảo vệ nông sản, đồ vật khỏi bị lũ chuột tấn công. Thậm chí trong một vài trường hợp, mèo còn có khả năng kiếm thức ăn cho con người. Trong trường hợp đó, mèo giống như người bạn tốt. Nhưng có lẽ từ vẻ thâm hiểm bề ngoài, cùng với những nét tính cách 2 mặt mà nó không mấy khi được đón tiếp nồng hậu, hoặc nhận được sự tin cậy.

Người ta không mấy khi chờ đợi vào sự trung thành của mèo như trong trường hợp của con vật khá gần gũi khác là chó. Người ta thậm chí còn tránh mèo như tránh một kẻ không biết mang đến niềm may mắn. Bí ẩn ở đây chính là con vật rất có ích với con người trong đời sống, lại bị coi là kẻ báo hiệu điềm gở? Trong nhiều lễ hội mang tính thiêng liêng, chẳng hạn lễ hội cầu hồn, mèo còn bị xua đuổi chí

qZOtX5JV.jpgPhóng to

Tuổi Trẻ Cười Xuân Tân Mão 2011 hiện đã có mặt tại các sạp báo.

Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.

Chúc bạn đọc có thật nhiều thời gian thư giãn thoải mái!

TẠ DUY ANH
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên