Trung tâm Bảo tồn voi tỉnh Đắk Lắk cho biết, trong những năm qua, số lượng voi hoang dã lẫn voi nhà của tỉnh giảm rất nhanh. Đối với voi hoang dã, năm 1980 có trên 550 con thì hiện nay toàn tỉnh chỉ còn khoảng 5 đàn, với số lượng 60 - 70 cá thể. Nguyên nhân chủ yếu là do môi trường sống của voi hoang dã bị thu hẹp, chia cắt, bên cạnh đó, nạn săn bắn trái phép để lấy các sản phẩm có giá trị như ngà, lông, da…cũng đang làm cho số lượng voi hoang dã giảm đi nhanh chóng.

Đàn voi nhà ở Đắk Lắk cũng đang suy giảm nghiêm trọng. So với năm 1980 là 502 con thì hiện nay chỉ còn 49 con. Như vậy, trong vòng 32 năm, số lượng voi nhà đã tụt giảm tới hơn 90%. Voi chết chủ yếu là do bị giết hại; thiếu thức ăn; kỹ thuật chăm sóc, nuôi dưỡng còn lạc hậu; làm du lịch quá mức dẫn đến kiệt sức... Dự báo, khoảng 20 đến 30 năm nữa voi không sinh sản thì đàn voi nhà ở Đắk Lắk sẽ biến mất. Với tốc độ suy giảm như hiện nay, nhiều người đã đặt câu hỏi liệu mai này, Đắk Lắk có còn voi?

Trước nguy cơ đàn voi bị xóa sổ, thì công tác bảo tồn voi càng trở thành vấn đề cấp bách được các cấp, ngành của tỉnh Đắk Lắk quan tâm. Gần đây nhất, năm 2013, tỉnh Đắk Lắk đã phê duyệt dự án khẩn cấp bảo tồn voi tỉnh Đắk Lắk đến năm 2020 với nguồn kinh phí tăng lên gần 85 tỷ đồng (thay cho dự án bảo tồn voi tỉnh Đắk Lắk giai đoạn 2010 - 2015). Mục tiêu của dự án nhằm quản lý bền vững quần thể voi hoang dã và voi nhà; khôi phục và bảo vệ nguồn gen động vật, thực vật nguy cấp quý hiếm và đa dạng sinh học trong vùng sinh cảnh của voi; ngăn chặn, phòng ngừa hiệu quả xung đột giữa voi với người; đồng thời tăng cường hợp tác thực thi pháp luật, kiểm soát các hoạt động buôn bán vận chuyển trái phép ngà và dẫn xuất từ voi… Tuy nhiên dự án này đang gặp nhiều vấn đề cần tháo gỡ, nhất là công tác bảo tồn voi.

Đại diện Trung tâm Bảo tồn voi Đắk Lắk cho biết, công tác bảo tồn voi vẫn còn rất nhiều vấn đề bất cập. Cụ thể việc bảo tồn và phát triển đàn voi nhà hiện nay chỉ còn thông qua con đường sinh sản, nhưng việc bắt voi nhà sinh sản ở thời điểm hiện tại thì trung tâm “bó tay”, bởi hiện tại trung tâm chưa có quỹ đất để tạo sinh cảnh tự nhiên cho voi nhà chăn thả tập trung.

Đối với quần thể voi hoang dã, để bảo tồn có hiệu quả, vấn đề sống còn là duy trì không gian sống của chúng. Thế nhưng, không gian sinh tồn của voi đang bị thu hẹp dần khiến chúng trở nên hung dữ hơn. Đây cũng chính là lý do khiến cho xung đột giữa voi và người ngày càng gia tăng. Bên cạnh đó, việc săn bắn trái phép cũng làm giảm đi quần thể voi hoang dã vốn đã ít ỏi.

Bảo tồn voi không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn một nguồn gen quý, mà còn lưu giữ một phần bản sắc văn hóa của người Tây Nguyên; đồng thời góp phần duy trì sự phát triển ổn định của ngành du lịch Đắk Lắk vốn dựa chủ yếu vào voi. Vì vậy, tỉnh Đắk Lắk cần nhanh chóng tháo gỡ những khó khăn, bất cập để dự án khẩn cấp bảo tồn voi được thực hiện có hiệu quả.

Nguồn: Bộ Tài nguyên và Môi trường