Phóng to

Lớp măng non TP.HCM dâng hương viếng anh hùng Lý Tự Trọng sáng 30-4 tại nhà tang lễ TP.HCM - Ảnh: M.Đức

Cuộc đợi chờ ngót 30 năm

Trong điếu văn tại lễ truy điệu, Bí thư T.Ư Đoàn Dương Văn An - trưởng ban lễ tang - khẳng định: “Cái tinh anh vô giá mà Lý Tự Trọng đã để lại cho các thế hệ trẻ tiếp bước theo anh dưới ngọn cờ vẻ vang của Đảng là con đường anh đã chọn với tuyên ngôn bất tử: “Con đường của thanh niên chỉ là con đường cách mạng chứ không thể có con đường nào khác”. Các thế hệ trẻ Việt Nam hôm nay và mãi mãi mai sau một lòng một dạ làm theo lời Bác Hồ đã dạy để noi gương anh, đang và sẽ ra sức phấn đấu góp phần làm cho dân giàu, nước mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn minh”.

Lan truyền ngọn lửa * “Giữa những ngày tháng 4 lịch sử, kỷ niệm 36 năm giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc, tuổi trẻ và nhân dân TP.HCM vô cùng tự hào về tấm gương hi sinh dũng cảm của đồng chí Lý Tự Trọng trên mảnh đất Sài Gòn - Gia Định trong những ngày đấu tranh cách mạng hào hùng. Anh mãi mãi là tấm gương sáng ngời của chủ nghĩa anh hùng cách mạng của tuổi trẻ Việt Nam”. * “Tấm gương hi sinh anh dũng của anh trở thành động lực cao cả, có sức mạnh đoàn kết các thế hệ, các tầng lớp thanh niên, thúc giục chúng tôi một lòng theo Đảng, theo Đoàn làm cách mạng vì độc lập, tự do, hạnh phúc của nhân dân. Học tập và noi gương anh, thế hệ trẻ TP mang tên Bác Hồ hôm nay sẽ không ngừng rèn luyện lý tưởng cách mạng, chung sức trẻ xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa mãi mãi trường tồn”.

Lịch sử sẽ mãi ghi khắc sự kiện 5g sáng 21-11-1931, khi không còn có thể khai thác được gì và trước sự kiên định của tù nhân 17 tuổi mà chúng gọi là “ông nhỏ”, thực dân Pháp đã đưa Lý Tự Trọng lên máy chém. Sài Gòn khi ấy sục sôi lửa căm hờn.

Và lịch sử cũng chỉ lưu giữ được ngần ấy tư liệu về cái chết của anh. Còn câu hỏi “mộ anh nơi đâu, anh đang yên nghỉ nơi nào” vẫn là một ẩn số. Nếu tính từ năm 1985, thời điểm những người ruột thịt của anh hùng Lý Tự Trọng chính thức bắt đầu công việc tìm kiếm mộ anh đến nay đã ngót 26 năm.

Ông Lê Hữu Tiến - người cháu gọi liệt sĩ Lý Tự Trọng là bác ruột - cho biết: “Chúng tôi chia nhau đi khắp nơi, hễ nghe nơi nào có thông tin liên quan đến bác dù chỉ là một manh mối nhỏ chúng tôi tìm đến ngay. Nhưng nhiều năm trôi qua vẫn không có tin tức nào khả dĩ”. Ngôi nhà thờ của dòng tộc được lập tại làng quê của anh để con cháu sớm hôm qua lại hương khói cho hai cụ thân sinh và người anh hùng trẻ tuổi nhiều năm vẫn đau đáu đợi chờ...

Hai năm trở lại đây, đoàn người tìm kiếm đông hơn vì có sự hỗ trợ của Tỉnh đoàn Hà Tĩnh. Lần tìm theo dấu lịch sử ghi lại, đoàn tìm kiếm đã đến công viên Lê Thị Riêng (Q.10, TP.HCM). Nỗi đợi chờ của hành trình gần 30 năm ấy đã được đền đáp xứng đáng. Sau nhiều lần khảo sát nhiều vị trí, khi những nắm đất được xới lên, những giọt nước mắt hạnh phúc vỡ òa trong làn khói hương: hài cốt người anh hùng sống mãi ở tuổi 17 Lý Tự Trọng hiện ra từ lòng đất.

Về với quê nhà

80 năm của đằng đẵng một sự chờ đợi đã kết thúc có hậu. Hôm nay, anh đã được trở về với quê nhà - nơi mà lúc sinh thời và cả khi tham gia hoạt động bí mật tại Sài Gòn, anh vẫn mong một lần được về đến. Bởi được sinh ra và lớn lên tại bản Mạy, tỉnh Nakhon Phanom (Thái Lan), được Bác Hồ đào tạo tại Trung Quốc và được bí mật đưa trở lại Sài Gòn hoạt động cách mạng, chưa một lần Lý Tự Trọng được về với mảnh đất Hà Tĩnh cội nguồn.

Anh sẽ về an nghỉ ở quê nhà, nơi có ngôi nhà thờ ấm cúng nhìn ra cánh đồng bát ngát mà bao năm qua các em, các cháu vẫn hằng ngày trông coi và hương khói cho anh. Nơi anh đã không được sinh ra và lớn lên nhưng sẽ là mảnh đất anh mãi mãi yên nghỉ, trong vòng tay yêu thương của gia tộc và niềm tự hào của mảnh đất Hà Tĩnh địa linh nhân kiệt.

Trong lời cảm ơn, người cháu ruột của anh là ông Lê Hữu Tiến, thay mặt gia tộc bày tỏ: “Tâm nguyện của gia đình mong tìm được nơi yên nghỉ, đón bác về và hương khói cho bác nay đã trở thành sự thật. Xin cảm ơn mảnh đất và con người TP.HCM đã ôm ấp, che chở bác tôi suốt 80 năm qua”. Còn bà Lê Thị Bảy - người em gái út nhưng chưa một lần được gặp mặt anh hùng liệt sĩ Lý Tự Trọng - chỉ nói được một câu vắn gọn: “Đây là hạnh phúc quá lớn, chừ tui có chết cũng an lòng”.

Đường về làng cờ đỏ rợp bay Lễ viếng và truy điệu người anh hùng trẻ tuổi Lý Tự Trọng được Ban bí thư Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh long trọng tổ chức sáng 30-4 tại nhà tang lễ TP.HCM. Bí thư T.Ư Đoàn Nguyễn Đắc Vinh, Phan Văn Mãi, Dương Văn An, Chủ tịch UBND TP.HCM Lê Hoàng Quân, Phó bí thư thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Văn Đua, đại diện Hội LHTN Việt Nam, Thành đoàn và nhiều tổ chức Đoàn của TP.HCM cùng một số tỉnh thành Đoàn phía Nam đã đến viếng. Chiều 30-4, lãnh đạo tỉnh Hà Tĩnh, Tỉnh đoàn Nghệ An và đông đảo đoàn viên thanh niên hai tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh túc trực tại sân bay Vinh để đón di hài anh hùng Lý Tự Trọng từ TP.HCM. Ngay sau đó, di hài anh Lý Tự Trọng sẽ được đưa thẳng về xã Việt Xuyên, huyện Thạch Hà quê hương anh. Ngay từ sáng 30-4, hai bên tỉnh lộ 2 về làng Việt Xuyên đã rợp đỏ cờ Tổ quốc và biểu ngữ rực dòng chữ: “Các thế hệ trẻ đoàn viên thanh niên nguyện tiếp bước con đường cách mạng vẻ vang của Lý Tự Trọng”. Trong ngôi nhà thờ giản dị của người anh hùng, khói nhang nghi ngút tỏa hương mờ ảo trên những vòng hoa của nhiều đoàn thể, tổ chức đến viếng. Trong ngôi nhà cấp bốn hai gian bên cạnh nhà thờ, anh chị em và bà con dòng họ người anh hùng trẻ tuổi trang nghiêm cung kính chít khăn, thực hiện các nghi thức truyền thống đón anh. Xong lễ, dòng họ bàn giao di hài cho chính quyền tỉnh Hà Tĩnh để ngày 4-5 Trung ương Đoàn và tỉnh Hà Tĩnh làm lễ truy điệu, an táng người anh hùng sau 80 năm hi sinh nay mới về nằm trên đất mẹ.