Phóng to

Ghe tàu vận chuyển xăng dầu qua Campot (Campuchia) đang "ăn hàng" tại một trong những cây xăng nằm cặp kênh Vĩnh Tế (thuộc xã Tân Khánh Hòa, Kiên Lương, Kiên Giang) - Ảnh: Đức Vịnh

TT - Giá xăng dầu ở Campuchia cao hơn VN khoảng 5.000 đồng/lít. Sự chênh lệch này đã khiến xăng dầu lại vượt biên ồ ạt.

Buôn bán tấp nập

Tại An Giang, ở khu vực cửa khẩu Long Bình có cả chục cửa hàng xăng dầu nằm dọc theo tuyến biên giới. Rảo dọc bờ sông, chúng tôi thấy khá nhiều chùm can nhựa loại 30 lít chuyên dùng đựng xăng dầu nằm lỉnh kỉnh.

Quanh các bè xăng đậu trên sông, can nhựa cũng chất thành đống cao. Bên kia sông - xã Prekchray (Kohthom, Kan Dal, Campuchia) luôn có đông người, xe đạp thồ, xe gắn máy lấp ló chực chờ sẵn.

Những chiếc can nhựa đã bơm đầy xăng hối hả chuyển xuống ghe, phủ bạt lên để ngụy trang rồi chạy thẳng sang đất bạn. Ông Lê Văn Bính - một người đang thả lưới trên sông - nói: “Ban ngày thấy có vẻ e dè, thận trọng vậy đó. Chứ ban đêm... chở ào ào, tấp nập”.

Tại Chraythom - một địa phương của Campuchia nằm gần cửa khẩu Long Bình - chúng tôi gặp khá nhiều xe gắn máy và cả xe khách, xe tải ra tận gần bến sông để “ăn hàng”.

Mấy tay xe ôm bảo: “Hầu như chiếc nào chạy trên tuyến Chraythom - Phnom Penh này đều... ôm vài chục can xăng để kiếm lời”. Nhiều xe ôm khi ế khách cũng biến thành xe thồ, mỗi chiếc đèo từ tám can để chở lên bỏ mối tại Kan Dal (gần Phnom Penh - nơi có giá xăng xấp xỉ 1 USD/lít)...

Tại cửa khẩu Xuân Tô (Tịnh Biên, An Giang), người dân cho biết mấy ngày qua cảnh mua bán xăng dầu đã trở nên rất sôi động.

Từ sáng đến tối chúng tôi thấy các cửa hàng xăng dầu đều luôn có đông người ghé mua xăng với từng chùm can nhựa lủ khủ, trong đó không chỉ có người Campuchia mà còn khá đông dân địa phương.

Lân la hỏi chuyện, chị Si Tha (người Campuchia), vừa mua xong sáu can xăng ở một cây xăng gần chợ Tịnh Biên, “bật mí”: “Mua về bán cho mấy đầu mối ở chợ Thalot (Kirivong, Takeo, Campuchia). Lúc này họ ăn hàng mạnh lắm, giá 14.000 đồng/lít.

Không phải chỉ người Campuchia đi buôn xăng dầu mà còn có người Việt cũng chở xăng dầu qua bán, mỗi chuyến hàng chục can”. Si Tha cho biết thêm: “Giá xăng chênh lệch nhiều nên có lời nhiều. Mỗi ngày cứ đi chuyến này tới chuyến khác. Chở không kịp thở...”.

Thật vậy, trên kênh Vĩnh Tế từng chiếc vỏ lãi chất đầy can nhựa lần lượt ghé vào các bè xăng rồi sau đó lao đi theo các con mương đổ qua biên giới. Ngay cả hai bên cánh gà cửa khẩu Xuân Tô, chúng tôi thấy giữa đồng lố nhố bóng người mang can nhựa qua lại như... đi chợ.

Tại Kiên Lương, Kiên Giang, chúng tôi theo tuyến đường N1 đang thi công để xuống Vĩnh Gia, Tri Tôn rồi Vĩnh Điều, Tân Khánh Hòa.

Ở những cây xăng mới mở bên con đường đầy bụi này cũng tấp nập cảnh mua bán xăng dầu. Xe đạp, xe gắn máy lỉnh kỉnh can nhựa liên tục ghé vào. Những trụ bơm cứ bơm liên tục... không kịp thở.

Bên các bờ kênh, hàng đống can nhựa bơm đầy xăng dầu được chuyển lên những chiếc vỏ lãi. Cạnh bến sông gần chợ Giang Thành, cứ hết lượt xe này đến lượt xe khác đổ hàng. Xuồng từ bên Tol Hon (Campuchia) liên tục sang đưa xăng dầu vượt sông. Đêm xuống, cảnh vận chuyển xăng dầu vượt biên càng diễn ra nhiều hơn...

Không thể ngăn chặn

Giá dầu thế giới tiếp tục tăng Giá dầu thô giao tháng 5-2006 tại New York đã tăng thêm 70 cent, lên 69,32 USD/thùng; trong khi tại thị trường London giá dầu thô Brent Biển Bắc tăng 71 cent, lên 70,57 USD/thùng. Đây là lần đầu tiên giá dầu thô Brent vượt ngưỡng 70 USD/thùng do căng thẳng xung quanh chương trình hạt nhân của Iran. Nhà phân tích Jim Ritterbusch thuộc Công ty buôn bán dầu mỏ Ritterbusch and Associates cho rằng trong tuần tới nỗi lo ngại thiếu xăng dầu có thể khiến giá dầu kỳ hạn tăng lên mức cao mới. Thêm vào đó, dự trữ xăng của Mỹ cũng đã giảm 3,9 triệu thùng, xuống 207,9 triệu thùng. Cơ quan Năng lượng quốc tế (IAEA) có trụ sở ở Paris cho rằng nhu cầu dầu mỏ sẽ tăng lên trong những tháng sắp tới vì người Mỹ bắt đầu mùa du lịch và vì nền kinh tế của Trung Quốc vẫn tiếp tục phát triển mạnh.

Những ngày qua giá dầu thô trên thế giới tăng mạnh khiến giá xăng dầu bên Campuchia tăng theo, nhiều nguồn tin cho chúng tôi biết hiện bên ấy đã hơn 15.000 đồng VN/lít.

Giá chênh lệch giữa hai nước khá cao, trong khi đó việc kiểm soát ngăn chặn của lực lượng chức năng lại thụ động và lỏng lẻo.

Ngày 15-4, có mặt trên tuyến biên giới Tây Nam, trước cảnh vận chuyển xăng dầu vô tư và ngang nhiên, chúng tôi đã tìm gặp, liên lạc với một số chỉ huy lực lượng biên phòng tại chỗ nhưng... vô vọng.

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Trần Bửu Tài - trưởng phòng tham mưu & xử lý phòng chống buôn lậu Hải quan An Giang - cho biết tuyến biên giới tỉnh này vừa dài lại có địa hình phức tạp nên rất khó kiểm soát, khó ngăn chặn, dù các ngành chức năng đã nỗ lực.

Mấy ngày qua hải quan cửa khẩu đã bắt nhiều vụ vận chuyển với khoảng 3.500 lít xăng dầu các loại, nhưng đấy chỉ là con số không đáng kể trong dòng chảy xăng dầu xuất lậu hiện nay.

Theo ông, chỉ có giải pháp giảm bớt sự chênh lệch giá mới hạn chế được tình trạng xuất lậu xăng dầu!