Món gỏi cá trích ở vùng biển Đức Minh - Ảnh: Võ Quý Cầu

Mùa xuân, ở vùng biển ngang Đức Minh, khi con sóng không còn réo gào nữa mà chuyển sang êm dịu, cũng là lúc đàn cá trích từ ngoài biển xa bơi vào trong vùng biển gần bờ.

Dân chài nơi đây kể có lúc cá trích bơi thành từng đàn dưới ánh nắng mặt trời, trông xa thành cả vệt dài dưới biển.

Thế là mùa cá trích đã về với vùng biển này. Người dân chài lại dùng ghe nan gắn máy giong ra bủa lưới bắt cá trích.

Cá trích mới bắt lên từ biển còn tươi nguyên đem đánh vảy, bỏ đầu lẫn ruột rồi rửa nước biển hoặc nước muối cho thật sạch rồi lấy dao cắt ra, băm nhỏ. Xương cá để nguyên để khi ăn nghe giòn giòn trong miệng.

Sau đó, dùng ớt thái thành từng lát nhỏ, dùng tỏi Lý Sơn, tiêu đem đâm nhuyển và cho thêm một ít bột quế Trà Bồng cùng một ít nước mắm cốt đem rắc lên thịt cá rồi ủ chừng 10 phút cho tất cả thấm vào nhau.

Dân vùng biển Đức Minh dùng ghe máy đi đánh bắt cá trích ở vùng biển gần bờ - Ảnh: Võ Quý Cầu

Cá trích mới bắt lên từ biển còn tươi nguyên - Ảnh: Võ Quý Cầu

Khi tất cả đã ngấm xong xuôi, đem bánh tráng nướng, đậu phộng giã nhuyễn rắc lên cá đã được ngâm ủ rồi dùng dao mỏng đem xắt thật nhỏ một ít lá gừng, lá đinh lăng, rau húng quế, ngò, lá tía tô rắc lên cá đã được ủ và bày ra đĩa.

Đem món gỏi cá bày ra mâm rồi kèm thêm một đĩa rau húng, rau thơm, lá đinh lăng, tía tô, kèm với bánh tráng tráng sống, kèm với một đĩa chanh, ớt, tỏi và một chén mắm cá cơm "nguyên rin" là "bữa tiệc" gỏi cá trích đã cơ bản hoàn thành. 

Thực khách khi ăn sẽ vắt chanh thêm lên đĩa gỏi, rồi thong thả lấy bánh tráng gắp các loại rau quấn với gỏi thành cuộn, chấm với nước mắm và tha hồ thưởng thức. Nếu không thích cuộn, cứ việc dùng bánh tráng xúc với gỏi cá để ăn.

Nếu gỏi cá cơm ăn có vị ngọt thì món gỏi cá trích vừa thơm, vừa béo. Các loại rau húng quế vừa thơm xen lẫn với thân chuối chát non có vị chan chát. Cứ cuộn vài cuộn rồi nhấm nháp một ly rượu gạo là cảm thấy… đã đời.

Giữa trưa nắng hè, dọc hàng quán ven biển hay ngồi dưới những hàng quán bên bờ biển Minh Tân, gió biển thổi lên mát rượi thì còn gì bằng.

Cá trích băm nhỏ trộn đều với tất cả nguyên liệu làm thành món gỏi riêng có ở vùng biển Đức Minh - Ảnh: Võ Quý Cầu

Các loại rau ăn kèm - Ảnh: Võ Quý Cầu

Cá trích thường dùng để làm gỏi, nhưng cũng có thể dùng làm tái chanh.

Món này không cầu kỳ. Cá trích vừa đánh tươi nguyên đem rửa sạch, đánh vảy, bỏ đầu ruột rồi dùng dao mỏng cắt dọc theo thân cá bỏ vào đĩa. Sau đó, dùng chanh tươi đem vắt vào là đã có món tái chanh cá trích.

Khi ăn, cũng dùng bánh tráng và các loại rau đem cuộn vào bánh tráng rồi chấm mắm “nguyên rin”.

Gỏi cá trích là món ăn dân dã, thực khách bốn người dùng một đĩa gỏi đầy là đã thấy lưng lửng bụng mà chỉ tốn khoảng 100.000 đồng. Ăn gỏi xong, có thể gọi thêm món cháo cá cam, cá thu, mực xào hoặc món ghẹ luộc chấm muối tiêu, mực nướng...