Phóng to

Bác sĩ Phạm Văn Trụ . Ảnh: L.TH.H.

Ai quản lý BN tâm thần? Bác sĩ Phạm Văn Trụ - phó giám đốc Bệnh viện (BV) Sức khỏe tâm thần TP.HCM - cho biết:

- BV Sức khỏe tâm thần TP.HCM có hai cơ sở tiếp nhận điều trị BN tâm thần. Một cơ sở tại 179 Bến Hàm Tử, Q.5 tiếp nhận điều trị những BN tâm thần cấp tính. Sau khi điều trị ổn định, BN sẽ được chuyển đến cơ sở 2 ở xã Lê Minh Xuân, huyện Bình Chánh để điều trị tiếp tục. Hiện tại cả hai cơ sở của BV đang tiếp nhận điều trị khoảng 480 BN.

Ngoài ra, mỗi quận huyện của TP.HCM còn có một phòng khám tâm thần thuộc trung tâm y tế hoặc BV quận huyện tiếp nhận khám, điều trị, theo dõi sức khỏe BN tâm thần. Các phòng khám này nằm trong hệ thống chỉ đạo tuyến của BV Sức khỏe tâm thần TP.HCM.

Ngay tại các trạm y tế phường xã cũng có bác sĩ hoặc y sĩ phụ trách khám, theo dõi, quản lý, điều trị cho BN tâm thần sau khi họ được điều trị ổn định qua giai đoạn cấp tính xuất viện về nhà. Cứ ba tháng một lần, trạm y tế phường xã lại họp với các gia đình BN để nghe ý kiến gia đình nhận xét về BN ở nhà thế nào, có chịu uống thuốc không, có làm việc gì không… để thầy thuốc biết và hướng dẫn gia đình nên làm gì.

* Vậy số BN tâm thần mà các quận huyện và phường xã đang theo dõi, quản lý điều trị tại nhà là bao nhiêu, thưa bác sĩ?

- Tính đến tháng 6-2007, 24 quận huyện đang theo dõi, quản lý điều trị ngoại trú tại nhà cho 7.096 BN tâm thần phân liệt, 5.588 BN động kinh, 86 BN chậm phát triển tâm thần, 167 BN trầm cảm và 546 BN bị các loại bệnh tâm thần khác.

* Bác sĩ khuyến cáo gì về việc vẫn có những BN tâm thần đi lang thang ngoài đường, gây nguy hiểm cho người khác?

- Như tôi đã nói, đây là những BN được điều trị ngoại trú tại nhà sau khi đã được điều trị ổn định qua giai đoạn cấp tính. Những BN đi lang thang là những BN bị bệnh thời gian lâu, trạng thái tâm thần sa sút do không được dùng thuốc đều đặn và không được gia đình quan tâm, giúp đỡ. Tuy nhiên, không phải BN tâm thần nào cũng có thể gây nguy hiểm cho người khác. Cho dù BN không kiểm soát được hành vi do rối loạn tri giác nhưng nếu được điều trị đúng, đều vẫn hiệu quả và họ không gây nguy hại cho người khác.

Vì vậy, gia đình có vai trò rất quan trọng trong việc điều trị, quản lý BN. BN tâm thần cần được cha mẹ, anh em… chấp nhận và hiểu tình trạng bệnh của BN, quan tâm, thông cảm và hỗ trợ. BN có thể làm được công việc gì thì nên tạo điều kiện cho BN làm; BN phải được gia đình đưa đi bác sĩ chuyên khoa tâm thần khám định kỳ; giúp BN tuân thủ việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, nếu không rất dễ tái phát bệnh.

Hiện nay ở BV Sức khỏe tâm thần, các phòng khám tâm thần quận huyện, trạm y tế phường xã có những loại thuốc điều trị miễn phí cho BN tâm thần. Tuy thuốc không nhiều nhưng nếu tuân thủ tốt điều trị theo chỉ định của bác sĩ vẫn cải thiện được các triệu chứng tâm thần và có thể hồi phục. Nếu BN có điều kiện, có nhiều loại thuốc mới hơn.

* Với những BN tâm thần không có thân nhân, vô gia cư, đi lang thang... ai tiếp nhận điều trị, quản lý họ, thưa bác sĩ?

- Những BN này sẽ được Sở Lao động - thương binh & xã hội TP.HCM tiếp nhận đưa về chăm sóc, điều trị tại một trung tâm nuôi dưỡng bệnh nhân tâm thần thuộc sở ở Q.Thủ Đức.