Phiên tòa phúc thẩm vụ lập quỹ trái phép tại nông trường sông Hậu:

Y án 8 năm tù đối với bà Trần Ngọc Sương

TT - Sau hai lần phải hoãn phiên tòa vì bị cáo Trần Ngọc Sương - nguyên giám đốc Nông trường Sông Hậu (NTSH) - bị ốm, sáng 19-11 TAND TP Cần Thơ đã mở phiên xử phúc thẩm vụ án “lập quỹ trái phép tại NTSH”.

Bị cáo Trần Ngọc Sương được ngồi tại chỗ nói lời cuối cùng trước khi tòa nghị án lúc 12g ngày 19-11 - Ảnh: Quang Vinh

Ngay sau khi thẩm phán Nguyễn Văn Trinh hoàn tất thủ tục xét xử, luật sư Nguyễn Trường Thành (bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị cáo Trần Ngọc Sương) lập tức làm nóng phiên tòa bằng việc yêu cầu hội đồng xét xử (HĐXX) lưu ý sự thiếu vắng của giám định viên tài chính tại tòa và cần xác định “chính danh” vai trò nguyên đơn dân sự đầy đủ của người đại diện NTSH. Theo luật sư Thành, từ kết quả giám định tài chính mới có việc truy tố tại phiên tòa này và nguyên đơn dân sự phải được xác định rõ ngay từ đầu thì mới hợp pháp.

Tuy nhiên, chủ tọa phiên tòa thay mặt HĐXX đã bác bỏ yêu cầu này của luật sư khi cho là không có tranh chấp mức bồi thường nhưng là tài sản nhà nước nên việc này sẽ giải quyết tại tòa, chỉ đồng ý với luật sư Thành khi cho rằng NTSH phải là nguyên đơn dân sự. “Đề nghị tòa công bố và làm rõ nội dung các quyết định phân công cán bộ tham gia điều tra ngay thời gian ban đầu, vì đó là những quyết định không có nội dung điều tra lập quỹ trái phép tại NTSH” - luật sư Thành nói.

Luật sư Thành cũng suýt bị tòa cảnh cáo khi làm không khí phiên tòa căng thẳng bằng việc công bố đơn của hàng trăm hộ dân là nông trường viên gửi tòa phúc thẩm xin được ở tù thay cho bị cáo Sương.

Viện Kiểm sát giữ nguyên quan điểm luận tội

Sau phần trả lời thẩm vấn trước tòa của bốn bị cáo có đơn kháng cáo (Trần Ngọc Sương, Trương Hồng Nhung, Đặng Thế Quốc Hưng và Nguyễn Văn Sơn), chủ tọa HĐXX mời công tố viên công khai quan điểm truy tố đối với các bị cáo. Đại diện Viện KSND cho rằng ở cấp sơ thẩm đã truy tố các bị cáo về hành vi “lập quỹ trái phép” là có cơ sở, việc thu nộp 8,28 tỉ đồng vào “quỹ trái phép” và duyệt chi gây thiệt hại 4,476 tỉ đồng cho NTSH.

Riêng chi tiết trách nhiệm dân sự (duyệt chi 400 triệu đồng) của bị cáo Sương nêu trong đơn kháng cáo, vị đại diện VKS cho rằng có cơ sở nên đề nghị HĐXX lượng hình đối với bị cáo Nhung.

Cũng trong phần tranh luận quan điểm với Viện KSND, luật sư Nguyễn Đăng Trừng (bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị cáo Sương) đề nghị HĐXX quan tâm ba vấn đề: phải có quan điểm lịch sử của quá trình hình thành, phát triển gần 30 năm của NTSH; các khoản tiền thu từ tận dụng đất đai, mặt nước tự nhiên không thể giao khoán để trồng chuối, bạch đàn, trồng ấu, thu hoạch cá ở lung bàu, chất chà hoặc tận thu các phụ phế phẩm trong sản xuất để chăm lo trợ cấp ốm đau, thai sản, ma chay, cưới hỏi, thi đua khen thưởng, hỗ trợ cất nhà ở cho nông trường viên... đó có phải là “quỹ đen” hay không; việc áp dụng những quy định những năm 1997, 1998 và 1999 để kết tội cho chủ trương của Chính phủ từ những năm cuối 1980 liệu có còn phù hợp?

Tuy nhiên đại diện VKS giữ quyền công tố tại tòa lại cho rằng bản án được căn cứ dựa trên kết luận điều tra và các đối chứng đã cho thấy việc sử dụng các nguồn quỹ vào mục đích trái với quy định của pháp luật. “Nhiều chứng cứ cho thấy các khoản thu này đã không được đưa vào sổ sách tài chính theo quy định” - vị đại diện VKS nói.

Là luật sư bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho bị cáo Trần Ngọc Sương từ giai đoạn điều tra, luật sư Nguyễn Trường Thành tiếp tục nêu những vi phạm nghiêm trọng của quá trình điều tra vụ án; đặc biệt nhất đối với vụ án “lập quỹ trái phép” mà tòa án đang xét xử thì hồ sơ vụ án hoàn toàn không có các quyết định phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra chỉ đạo điều tra vụ án và không có quyết định phân công cho các điều tra viên nhiệm vụ điều tra vụ án.

Mặt khác, hồ sơ vụ án cũng không có quyết định phân công kiểm sát viên thực hành quyền công tố và kiểm sát điều tra vụ án “lập quỹ trái phép”, nên theo luật sư Thành, theo quy định của điều 34, 35, 36 và 37 của Bộ luật tố tụng hình sự thì hoạt động điều tra, truy tố là bất hợp pháp.

Ý kiến này của luật sư cũng bị vị đại diện VKS bác bỏ khi cho rằng tòa chỉ căn cứ quyết định phân công điều tra viên ban đầu và kiểm sát viên ban đầu. Trong hồ sơ vụ án chỉ có ba quyết định về tố tụng, quyết định thứ nhất phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra chỉ đạo điều tra; thứ hai là phân công điều tra viên điều tra vụ án và kiểm soát viên điều tra vụ án về tội cố ý làm trái chứ không có bất cứ quyết định nào về việc phân công phó thủ trưởng cơ quan điều tra chỉ đạo phân công điều tra viên điều tra vụ án, phân công kiểm sát viên điều tra vụ án về tội danh lập quỹ trái phép.

Về vấn đề này, vị chủ tọa HĐXX cho rằng vụ án này không cần thiết triệu tập giám định viên tài chính.

Sẽ tiếp tục kêu oan

Cũng trong phần tranh luận tại tòa, luật sư Nguyễn Đăng Trừng gửi một thông điệp đến HĐXX: “Nếu hôm nay tòa tuyên bà Trần Ngọc Sương có tội thì chúng ta đã “nã pháo” vào một quá khứ anh hùng mà chúng ta đã tôn vinh”.

Theo luật sư Nguyễn Đăng Trừng, từ việc phát triển nguồn quỹ công ban đầu, giám đốc Ba Sương với nhiều hoạt động thương mại đã đem lại nguồn lợi trên 192 triệu USD cho nông trường.

Và vì nông trường là đơn vị quốc doanh, theo quy định còn được phép trích 3% trên tổng số 192 triệu USD nói trên sử dụng vào công tác đối ngoại, chi hoa hồng thì số tiền sẽ trên 5 triệu USD, lớn hơn gấp nhiều lần so với số tiền quỹ ban đầu của nông trường. Như vậy bà Ba Sương là người có công chứ không phải là người có tội.

Trong lời nói cuối cùng trước khi tòa nghị án, bị cáo Trần Ngọc Sương với vẻ mặt mệt mỏi một lần nữa khẳng định: “Nếu tòa tuyên có tội thì tôi sẽ tiếp tục kháng cáo, kêu oan!”.

Sau hơn ba giờ nghị án, lúc 15g cùng ngày, mặc dù bị cáo Trần Ngọc Sương vắng mặt vì lý do sức khỏe, chủ tọa Nguyễn Văn Trinh thay mặt HĐXX vẫn tuyên án.

Theo đó, tòa bác bỏ hầu hết những phân tích lập luận pháp lý của các luật sư khi cho rằng trong vụ án này, bị cáo Trần Ngọc Sương giữ vai trò chủ mưu lập quỹ trái phép; bị cáo Nhung với vai trò là phó giám đốc được bị cáo Sương giao quyền trực tiếp điều hành quỹ trái phép; bị cáo Hưng giữ vai trò kế toán trưởng biết rất rõ về chế độ kế toán và tài chính của nông trường là doanh nghiệp 100% vốn nhà nước, mỗi chữ ký của bị cáo không thể thiếu trong các báo cáo tài chính, báo cáo thuế, bị cáo đã chấp nhận để ngoài sổ sách tài chính số tiền lên đến hơn 9 tỉ đồng không báo cáo với đoàn thanh tra của UBND TP Cần Thơ mà còn chủ động đối phó.

Vì vậy tòa tuyên buộc y án sơ thẩm, buộc bị cáo Trần Ngọc Sương mức hình phạt 8 năm tù và buộc phải bồi thường số tiền 4,3 tỉ đồng về tội lập quỹ trái phép, bị cáo Đặng Thế Quốc Hưng y án 4 năm tù, riêng bị cáo Nhung được tuyên buộc 5 năm tù (giảm 1 năm so với án sơ thẩm), còn Nguyễn Văn Sơn 2 năm tù (giảm 1 năm so với án sơ thẩm).

QUANG VINH - TRẦN BÌNH

* Tin bài liên quan

>> Sáng nay, xét xử vụ sai phạm tại Nông trường Sông Hậu>> Truy tố năm cựu cán bộ Nông trường Sông Hậu>> Đình chỉ vụ án “lập quỹ trái phép” tại Ninh Kiều>> Chuyện “quỹ đen”>> Đề nghị phạt Trần Ngọc Sương 8 năm tù>> Bị cáo Trần Ngọc Sương lãnh 8 năm tù>> Bà Trần Ngọc Sương kháng cáo