Phóng to

Cái tên Trạng Kiến mà dân gian truyền tụng ca ngợi cậu bé thần đồng liên quan đến sự kiện con kiến - nhờ nó mà triều đình thời bấy giờ chặn đứng được một mưu toan đen tối của phương Bắc. Chuyện kể rằng:

Thuở ấy, giặc phương Bắc có ý muốn nhòm ngó nước ta. Chúng sai sứ sang bắt vua ta thực hiện một yêu cầu oái oăm là luồn một sợi dây chỉ xuyên đường quanh co xoắn xuýt của vỏ một con ốc bể. Nếu không làm được thì chúng sẽ đem quân sang chinh phạt. Vua và triều đình họp bàn, có nhiều sáng kiến được nêu ra, nhưng cuối cùng không ai xâu được sợi chỉ qua vỏ ốc cả.

Trong lúc vua quan đang lúng túng thì một viên quan đề nghị mời cậu bé thần đồng nổi tiếng đến giúp ý kiến. Nhà vua chấp thuận.

Cậu bé được triệu về triều. Khi nghe vua kể lại yêu sách của sứ phương Bắc, cậu bé ung dung đáp:

- Tâu đức vua, xin Người chớ lo. Đức vua hãy báo cho Bắc sứ đến sáng mai, thần sẽ thỏa mãn yêu cầu của họ.

Sáng hôm sau, theo hẹn, viên chánh sứ đến. Nhà vua và tất cả quần thần đều có mặt. Cậu bé lấy sợi tơ buộc ngang lưng một con kiến, sau đó thả con kiến chui vào một đầu lỗ bên này của vỏ ốc, đầu phía bên kia của vỏ ốc, cậu bôi một tí mật. Con kiến đánh hơi mật, chẳng quản đường xoắn ốc quanh co, nó rúc sâu qua để ăn mật ở đầu bên kia. Thế là sợi tơ mềm mại được kiến kéo theo luồn qua cái vỏ ốc xoắn xuýt dài hơn gang tay một cách nhẹ nhàng trước con mắt kinh ngạc của mọi người.

Bị thất bại, tên chánh sứ tỏ vẻ tức tối bước ra khỏi phòng họp. Chợt thấy một con chim họa mi của nhà vua đang nhảy nhót trong lồng, hắn bắt con chim cầm ở trong tay, rồi quay lại đố cậu bé với thái độ thách thức:

- Ngươi thông minh, vậy ta hỏi ngươi là ta định thả con chim ra ngoài trời tự do, hay bóp chết nó? Hãy nói mau đi!

Trong khi mọi người chưa kịp nghĩ vì quá đột ngột, cậu bé đã nhanh nhẹn tiến tới bệ cửa ra vào, đứng một chân trong, một chân ngoài, rồi nói với viên chánh sứ:

- Xin ông trả lời cho là tôi định bước ra ngoài, hay bước vào trong nhà đây? Ông nói đúng, thì tôi sẽ trả lời điều ông vừa hỏi.

Viên chánh sứ đành im lặng, rồi truyền cho đám tùy tùng rút lui có trật tự.

Nhà vua đã hết lời khen ngợi sáng kiến và tài ứng phó nhanh trí của cậu bé nên phong cậu làm Trạng. Từ đó, trong dân gian gọi cậu là Trạng Kiến.

Phóng to Tuổi Trẻ Cười số 450 (15-04-2012) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này. Chúc bạn đọc có thật nhiều thời gian thư giãn thoải mái!