Phóng to

Anh Huỳnh Kim Lâm - Ảnh: CTV

TTO - Đó là suy nghĩ của tiến sĩ (PhD) hóa học Huỳnh Kim Lâm khi anh tự nhận xét về mình. Anh là một trong hai tiến sĩ đầu tiên của Quỹ giáo dục VN - VEF.

Tốt nghiệp cử nhân xuất sắc ĐH Bách Khoa TP.HCM ngành Dầu khí, khoa công nghệ Hóa học và dầu khí với đề tài về quá trình đồng phân hóa (isomerization of hydrocarbon) - một quá trình quan trọng trong hóa dầu để tạo ra các sản phẩm có giá trị hơn từ dầu thô, Kim Lâm được tuyển thẳng vào cao học và được giữ lại làm giảng viên của trường.

24 tuổi, một cơ hội mở ra cho Kim Lâm khi anh quyết định nộp đơn xin học bổng tiến sĩ của ĐH Utah (Mỹ). "Lúc đó, các anh chị trong khoa có nhiều người giỏi hơn Lâm, nhưng có lẽ do tiếng Anh của mình khá hơn nên được chọn", Kim Lâm cười cho biết. Rồi anh tiếp tục nhấn mạnh "Tiếng Anh luôn là chìa khóa căn bản và đầu tiên mà các bạn trẻ cần phải đầu tư nếu có ý định mở mang sự nghiệp học vấn của mình".

"Nếu bạn ngước mặt nhìn những tia nắng đẹp thì bạn không thể thấy bóng tối sau lưng bạn, tôi rất thích câu nói này của Helen Keller. Trong cuộc đời, tôi có rất nhiều "tia nắng đẹp" để phấn đấu hướng đến. Với tôi, ba mẹ là "tia nắng đẹp" về đạo đức, thầy Adal Sarofim (một trong các thầy cố vấn) là "tia nắng đẹp" về cách xử sự trong cuộc sống. Tôi rất ngưỡng mộ sự tận tụy của thầy khi thầy đã hơn 70 tuổi mà vẫn hăng say làm việc"... Huỳnh Kim Lâm

Hơn hai năm học tại ĐH Utah theo chương trình học bổng của trường, Kim Lâm thi thêm học bổng của VEF (cũng tại ĐH Utah). "Với học bổng của Utah, tôi phải nghiên cứu theo hướng được định sẵn, còn với học bổng VEF, tôi được chủ động hơn trong việc chọn đề tài", anh cho biết lý do chuyển hướng của mình. Và tháng 12-2006, Kim Lâm đã bảo vệ thành công luận án tiến sĩ với đề tài Những yếu tố cấu tạo đặc trưng đầu tiên cho sự đốt cháy của hydrocarbon.

Vừa chuyển qua làm nghiên cứu sinh sau tiến sĩ (postdoc) tại ĐH Michigan, lịch làm việc của Lâm chiếm 12-14 tiếng một ngày. 1g sáng ngày cuối tuần, bàn làm việc của anh vẫn sáng đèn. Cuộc trò chuyện online được thực hiện, giữa lúc anh chuẩn bị tài liệu cho cuộc họp của Hội nghiên cứu sinh VEF (gọi tắt là VEFFA) mà anh là chủ tịch.

* PhD có phải là đích đến duy nhất của anh khi đặt chân đến Mỹ du học?

- Nói thật là ở đây, nếu về học thuật thì tiến sĩ chỉ là điểm khởi đầu, không có gì ghê gớm cả! Tôi chỉ mới được học về cách nghiên cứu khoa học, làm việc độc lập, giai đoạn postdoc mới là thời gian phát triển về mặt học thuật.

* Vậy, ý định của anh sẽ tiến xa hơn cho một sự lĩnh hội, học vị mới?

- Tôi cũng không biết nữa (cười), chỉ biết cố gắng học hỏi càng nhiều càng tốt, luôn phải sẵn sàng cho mọi cơ hội!

* Cơ hội, có khi nào anh bỏ qua cơ hội không?

- Đây là câu hỏi khó bởi còn phải tùy thuộc định nghĩa thế nào là cơ hội. Với tôi, khi bạn đủ khả năng, cơ hội sẽ đến. Nếu không đủ năng lực, chưa hẳn bạn sẽ nhận ra đâu là cơ hội. Cơ hội là do mình tạo ra, phụ thuộc vào thời điểm, cách nhận thức... Có nhiều lúc cuộc đời có những ngả rẽ khác nhau, bạn và tôi chọn cho mình những ngả rẽ, có thể lúc này là không tốt nhưng về sau lại khác. Cho đến lúc này, tôi hài lòng với những quyết định của mình, dù có thể là những quyết định sai, song, tôi học được nhiều điều từ những quyết định đó!

* Với VEFFA, anh đã và đang có những hoạch định gì để kết nối mạnh mẽ hơn nữa giữa nghiên cứu sinh của VEF?

- VEFFA (www.veffa.org) hiện có 182 thành viên theo học tại 50 trường trên 27 bang nước Mỹ. Một số du học sinh đã hoàn thành chương trình thạc sĩ và trở lại VN làm việc, hoặc tiếp tục ở lại Mỹ để học lên cao hơn. Trong vai trò hoạch định các chính sách và tổ chức các hoạt động, cùng với Ban đại diện VEFFA, tôi đang thúc đẩy hơn nữa việc tạo ra mối liên kết giữa các thành viên để tạo thành một mạng lưới hỗ trợ mạnh mẽ theo cách networking. Để liên kết, gắn bó mọi người với nhau là điều không dễ dàng, nên VEFFA đang cố gắng thực hiện mục tiêu này thông qua những hoạt động nghiên cứu khoa học và vui chơi.

* Những bạn trẻ VN ở trong nước, nhiều người đang bị "ngộp" trước một "rừng" thông tin du học, VEFFA sẽ làm gì để hỗ trợ họ?

- VEFFA đang có kế hoạch thực hiện một "forum" dựa trên kỹ thuật wiki, các thành viên sẽ chia sẻ kinh nghiệm của mình một cách có hệ thống, bắt đầu từ các nghiên cứu sinh của VEF, sau đó có thể nhân rộng ra. Nhưng việc triển khai hơi chậm vì quỹ thời gian của các thành viên VEFFA khan hiếm quá, nhiều khi thời gian ngủ còn không đủ! Tuy nhiên, mọi người quyết tâm sẽ hoàn thành khung sườn cho kế hoạch này trong năm nay.

* Và còn dự định cho tương lai, anh sẽ quay lại VN khi nào?

- Sau vài năm làm postdoc, tôi sẽ về VN và làm việc tại ĐH Bách Khoa TP.HCM. Mong muốn của tôi là được làm việc trong một môi trường thuận lợi cho giảng dạy và nghiên cứu, góp phần đào tạo các nhà khoa học trẻ cho đất nước. Đó là mơ ước cụ thể. Còn làm gì thì cũng chỉ để sống có ích cho người thân, gia đình và xã hội, dù biết thực hiện điều đó cũng rất khó bởi cuộc sống có biết bao cám dỗ, đòi hỏi mình phải có đủ bản lĩnh...

* Xin cảm ơn anh!

Một số giải thưởng của tiến sĩ Huỳnh Kim Lâm: - Năm 1998: Học bổng Bayer - Năm 1999: Giải thưởng đặc biệt của Bayer và học bổng Petronas- 1998 - 2000: Học bổng Việt - Hàn.- 1999 - 2000: Giải thưởng cho những thành tích xuất sắc trong việc nghiên cứu tại ĐH Quốc gia - Năm 2002: Giải thưởng John Zink cho những thành tích nổi bật tại ĐH Utah.